Nói gì với trẻ về virus corona?

Mẹ mình gọi điện từ Việt Nam sang, sau khi nghe tin Tổng thống Donald Trump ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về virus corona. Khi nói chuyện với mình về đứa cháu trai 5 tuổi, bà rất lo lắng và dặn dò về sự nguy hiểm của virus, bảo mình tuyệt đối không cho con trai ra đường.

Nói chuyện xong thì bà cúp máy và con trai chạy lại hỏi mình: “Bà nói từ giờ con không được đi học, không được gặp các bạn nữa hả mẹ. Tại sao vậy mẹ?”.

Trên đây là tâm sự của một phụ nữ Việt Nam hiện đang sống với chồng và con trai 5 tuổi tại San Francisco, Califonia, Mỹ. Sau cuộc nói chuyện, chị đã tìm hiểu, liệu các chuyên gia giáo dục ở Mỹ làm gì trong tình huống này, khi mà cả người lớn vẫn có quá nhiều những quan ngại và thắc mắc. Sau đây là lược dịch của chị về một số lời khuyên từ các chuyên gia.

Hãy giữ bình tĩnh

Những đứa trẻ sẽ phụ thuộc vào cha mẹ và cách cha mẹ cảm nhận về cuộc sống. Nếu cha mẹ cảm thấy lo lắng hoặc hoảng loạn thì bọn trẻ sẽ cảm thấy y như vậy. Hãy trò chuyện với con về những gì đang xảy ra một cách bình tĩnh rằng, người lớn đang nỗ lực hết sức để làm mọi thứ tốt hơn. 

Chọn cách hành xử tùy theo độ tuổi của đứa trẻ

Những đứa trẻ quá nhỏ chưa biết đặt câu hỏi thì không nên thảo luận với chúng về chủ đề này. Cháu trai 5 tuổi của chồng mình nói nó không cần biết tại sao trường được nghỉ, nó không quan tâm, chỉ cần được nghỉ là thấy vui rồi. Ở Mỹ cha mẹ thường tránh thảo luận trước mặt con về những vấn đề xã hội tiêu cực. Với những đứa trẻ lớn hơn, chúng cần được nghe câu trả lời từ người lớn.

Vậy thì: “Hãy nói sự thật”, “Nhưng đừng làm chúng hoảng sợ”, Goertzel, hiệu trưởng của trường Chautauqua Elementary School ở WA nói thêm. Hạn chế để chúng xem “trộm" các chương trình thời sự trên tivi hoặc những diễn biến trên mạng xã hội - vốn đang có chiều hướng tập trung vào sự tăng dần các ca nhiễm.  

Giúp bọn trẻ cảm thấy chúng đang làm chủ sự việc 

Cùng với việc nhắc nhở các con giữ cho bản thân khỏe mạnh như rửa tay đúng cách, hắt hơi và ho vào trong khuỷu tay, không đụng vào mặt, hãy giúp con hiểu rằng những hành động của bản thân chúng là đang góp phần bảo vệ những người khác. Bởi nếu con khỏe mạnh và tuân thủ các qui tắc vệ sinh, con sẽ không lan nhiễm virus cho người khác. Nói với con: "Đây là việc của con đấy - rằng con sẽ làm theo những quy trình này để giữ cho những người khác được mạnh khỏe nữa nhé”.

Để cho vui hơn, có thể bảo với con là thay vì high five (một kiểu đập tay vào nhau trong thể thao, nhưng ở Mỹ khá phổ biến với các bạn tuổi teen) mình có thể cọ nhẹ cùi chỏ vào nhau.  

Hãy lạc quan về việc bọn trẻ có thể sẽ bị mắc bệnh

Tin tốt từ các nhà nghiên cứu của Mỹ cho thấy là rất hiếm trẻ con rơi vào tình huống nguy kịch với virus corona. Cha mẹ hãy giải thích với các bạn nhỏ rằng các con cũng đã từng bị những bệnh có triệu chứng tương tự như vậy, giống như bị cảm hay cúm. Nếu bị nhiễm virus này, các bé cũng có thể bị các triệu chứng y như bị bệnh cảm vậy và hết. 

Nếu đứa trẻ còn cảm thấy lo lắng về những thành viên khác trong gia đình sẽ chết hoặc nhiễm bệnh. Hãy cố gắng giải thích rằng hầu hết những người lớn mắc bệnh này sẽ khỏi và các nhà khoa học và bác sĩ vẫn đang nỗ lực hết sức để bảo vệ những người khác. Sau khi nói cho bọn trẻ rằng nếu ông bà hoặc bọn trẻ có dấu hiệu bị cảm (có thể là do hoặc không do virus) thì chúng ta sẽ không đến thăm ông bà; thay vào đó, chúng ta sẽ gọi điện thoại thật nhiều và video call để nhìn thấy ông bà như thế nào.

Duy trì thói quen hàng ngày của gia đình 

Cho dù gia đình chúng ta đang thực hiện nghiêm chỉnh việc cách ly xã hội, hay chỉ đơn giản là phải ở nhà vì trường học và nơi vui chơi bị đóng cửa, cha mẹ hãy cố gắng làm cho đứa trẻ cảm thấy cuộc sống của bọn chúng không bị gián đoạn nhiều. Sau khi tham khảo ý kiến của bác sĩ và chuyên viên y tế ở địa phương, hãy duy trì hoạt động hàng ngày của gia đình như học đàn, đọc truyện trước khi ngủ, cùng nhau nấu ăn, hay là chơi cùng với chúng trong sân.

Chuyên gia Mỹ cho rằng: “Trong hầu hết các trường hợp mà không có triệu chứng của virus, trẻ em vẫn có thể chơi cùng với nhau. Chỉ luôn nhắc chúng phải giữ khoảng cách cá nhân, đặc biệt khi chúng hoặc bạn chúng hắt hơi hoặc ho”.   

Chọn lựa những hoạt động phù hợp để làm tại nhà. Ví dụ gọi điện thoại cho ông bà, tập thể dục cùng nhau, hay làm các món đồ thủ công như một cách để giảm stress và sự lo lắng. Người lớn hãy hiểu rằng một đứa trẻ phải ở nhà, xa bạn bè là không vui chút nào, nên hãy động viên chúng bằng cách nói với chúng: “Bố/mẹ hiểu rằng phải ở nhà là không vui chút nào, nhưng bằng cách tạm ở nhà, các gia đình và các con đang giúp đỡ mọi người trên thế giới để căn bệnh này nhanh chóng qua đi”.

Bạch Kim