Nỗi đau tột cùng của những phụ nữ bị xem là "phù thủy"

Durga Mahato trong ngôi đền mà cô bị ném xuống đất bất tỉnh sau khi bị đánh đập dã man

Một ngày vào buổi chiều muộn năm 2021, Durga Mahato - 1 phụ nữ trẻ bị 1 nhóm đàn ông lôi vào nhà, đóng cửa lại. Chưa kịp hiểu chuyện gì thì những trận đòn bắt đầu giáng xuống thân hình nhỏ bé của cô.

“Mày là phù thủy” - một trong những kẻ tấn công hét lên và đánh đấm không ngừng vào người Durga. Cả gia đình cô, gồm cha mẹ và người chú, không những không can ngăn mà còn lao vào đấm đá và đạp vào bụng, ngực, mặt của người phụ nữ 26 tuổi.

Trận đòn kết thúc sau gần 2 giờ đồng hồ, Durga cứ ngỡ mọi chuyện sẽ ngừng lại đó. Nhưng không, cô tiếp tục bị túm tóc lôi ra ngoài, kéo lê khắp làng và bị ném xuống bất tỉnh cạnh 1 ngôi đền. Quần áo của cô te tua, rách nát làm lộ những phần cơ thể bầm dập, bê bết máu.

Vụ tấn công Durga Mahato ở bang Jharkhand, miền đông Ấn Độ là bằng chứng cho thấy Ấn Độ vẫn tồn tại hủ tục này dù chính phủ đang đấu tranh để xóa bỏ nạn săn lùng phù thủy lâu đời, bất chấp hàng loạt luật lệ và các sáng kiến khác.

Trong nhiều thế kỷ, việc theo đuổi hủ tục săn lùng phù thủy ở Ấn Độ là do mê tín dị đoan. Khi mùa màng thất bát, giếng cạn nước, hoặc 1 thành viên nào đó trong gia đình bị bệnh nặng là dân làng sẽ tìm ai đó (luôn là phụ nữ) - để đổ lỗi cho điều bất hạnh mà họ không biết nguyên nhân từ đâu.

Durga Mahato bị buộc tội là phù thủy và bị cấm sử dụng nước cộng đồng gần nhà cô nhất

Mặc dù đã có những luật lệ nhằm ngăn chặn, xóa bỏ hủ tục này nhưng sự mê tín vẫn chưa biến mất. Những lời buộc tội phù thủy giờ đây thường chỉ đơn giản là một công cụ để đàn áp phụ nữ, động cơ chiếm đất hoặc biện minh cho nạn bạo lực.

Trong trường hợp của Durga Mahato, nguyên nhân là cô từ chối lời đề nghị quan hệ tình dục của một người đàn ông có địa vị trong làng. Bị từ chối, ông này đã phao tin rằng Durga Mahato là phù thủy, thế là cô bị tấn công thừa sống thiếu chết. Mặc dù sau đó 4 kẻ tấn công bị buộc tội nhưng họ đã được tại ngoại sau khi ngồi tù vài tháng.

Riêng đối với Durga, hậu quả của việc bị vu là phù thủy không chỉ dừng lại ở việc bị đánh đập dã man. Cô bị cấm tắm ở ao làng và lấy nước từ các giếng khoan cộng đồng. Quanh nhà cô bị dựng 1 hàng rào nhằm cấm cô vào làng. Sau đó, dân làng đổ lỗi cho cô về cái chết của 1... con bò. Rất ít người nói chuyện với cô. Cô vẫn còn bị đau ở thắt lưng và bụng.

“Tôi đã làm sai điều gì mà ông trời lại giáng cho tôi 1 hình phạt nặng nề như vậy?”, cô buồn bã nói vào 1 buổi tối gần đây, bên ngoài ngôi nhà gạch của mình. “Họ gọi tôi là phù thủy bao nhiêu tùy thích. Tôi đau khổ vì điều đó, tôi muốn tự tử nhiều lần nhưng tôi còn có 3 đứa con nhỏ. Tôi không dám làm điều đó”- Durga bật khóc.

Các chuyên gia cho biết, hiện nay nạn săn phù thủy vẫn tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau ở gần chục bang của Ấn Độ, chủ yếu ở các khu vực bản địa ở miền Trung và miền Đông của nước này. Các cuộc săn lùng phù thủy đặc biệt phổ biến ở Jharkhand, một bang giàu khoáng sản nhưng nghèo đói, nơi các bộ lạc bản địa chiếm khoảng 1/4 dân số. Những phụ nữ khi bị gán "nhãn hiệu" phù thủy thường sẽ bị rút móng tay, bị ép ăn phân, bị diễu hành trần truồng hoặc bị đánh bầm dập, thậm chí bị thiêu sống hoặc treo cổ. 

Nhiều tiểu bang đã thông qua luật chống lại hủ tục này. Một số bang, như Assam, đã đưa ra các hình phạt nghiêm khắc hơn, là tù chung thân. 

Theo Cục Hồ sơ Tội phạm Quốc gia, từ năm 2010 đến 2021, hơn 1.500 người đã thiệt mạng ở Ấn Độ sau những cáo buộc là phù thủy. Vụ hành hung Durga Mahato là 1 trong 854 vụ liên quan đến hủ tục săn phù thủy được ghi nhận tại bang này vào năm 2021, 32 nạn nhân trong số đó đã tử vong.

Bà Madhu Mehra, người sáng lập nhóm tư vấn pháp lý dành cho phụ nữ, nói rằng 1 nghiên cứu về săn lùng phù thủy ở Ấn Độ do tổ chức bà thực hiện đã phát hiện ra rằng cảnh sát thường chỉ can thiệp vào các trường hợp mà nạn nhân đã tử vong. 

Trong khi chính phủ Ấn Độ đã đặt mục tiêu năm 2023 là năm xóa bỏ nạn săn phù thủy nhưng theo bà đến năm 2026 chưa chắc là xóa bỏ được tất cả.

Bà Chhutni Mahato, từng là nạn nhân của hủ tục săn lùng phù thủy trước ngôi nhà là nơi trú ẩn của hàng trăm phụ nữ khác

Như trường hợp của Durga Mahato, sau khi bị hành hạ, chính quyền địa phương không giúp ích gì mà cô được hỗ trợ từ 1 nạn nhân khác của cuộc săn lùng phù thủy, bà Chhutni Mahato, người đã đấu tranh không mệt mỏi để xóa bỏ hủ tục này.

Những chiếc răng gãy của bà Chhutni Mahato là minh chứng cho sự tra tấn mà bà từng chịu dưới bàn tay của dân làng, những người đã đổ lỗi cho bà về căn bệnh của 1 bé gái. Bà bỏ trốn và nhiều năm sau bắt đầu làm việc với 1 tổ chức phi chính phủ.

Bà Chhutni Mahato thường xuyên chạy vào đồn cảnh sát yêu cầu xử lý các vụ săn phù thủy. Bà tìm đến những nạn nhân giống mình để giúp đỡ họ và không ngừng nghỉ tìm công lý cho những nạn nhân thấp cổ bé miệng. Điển hình như Durga Mahato, sau 2 tuần chữa trị trong bệnh viện, cô được bà Chhutni Mahato tìm đến và đưa về trú ẩn trong ngôi nhà lợp ngói của bà.

Giờ đây, nhiều nạn nhân vẫn tìm đến bà Chhutni Mahato thông qua truyền miệng. Tính đến nay bà đã giúp đỡ hơn 150 phụ nữ trong bang tìm nơi an toàn và bắt những kẻ tấn công đền tội.

Trọng Trí (theo New York Times)