Nỗi buồn ở Khu dưỡng lão nghệ sĩ

Chỉ dành cho hội viên

Sáu phòng bỏ trống ở KDLNS là điều khá bất ngờ khi số nghệ sĩ già yếu, nghèo khó, bệnh tật bên ngoài rất đông. Bà Nguyễn Hồng Dung - Phó chủ tịch Hội Sân khấu TP.HCM (HSK), Trưởng ban Ái hữu nghệ sĩ - cho biết: “Không phải cứ một nghệ sĩ mất đi là sẽ có một nghệ sĩ khác được đưa vào. Để được duyệt vào ở, nghệ sĩ đó phải là hội viên HSK. Các điều kiện tiếp theo gồm: trên 70 tuổi, có nhiều đóng góp và có ít nhất 15 năm gắn bó với sân khấu; cuộc sống hiện tại khó khăn, neo đơn, không người chăm sóc”.

Nghệ sĩ Thiên Kim (phải) và nghệ sĩ Ngọc Đáng nói về sự vắng lặng của Khu dưỡng lão nghệ sĩ

Tất nhiên, các tiêu chuẩn đặt ra đều có lý do, mà quan trọng nhất là kinh phí hoạt động của KDLNS chỉ dựa vào khoản đóng góp của các Mạnh Thường Quân và nhà tài trợ. Song có nên máy móc để trở thành vô cảm hoặc bỏ sót những người thực sự cần giúp đỡ? Nghệ sĩ xiếc Tòng Sơn từng bị từ chối vì không phải hội viên HSK, dù khi làm đơn, ông đã 85 tuổi, nghèo khó, không nơi nương tựa. Bà Hồng Dung cũng thừa nhận có rất nhiều người làm đơn xin vào, nhưng không được xét duyệt, do không đủ tiêu chuẩn.

NSND Kim Cương cho biết, bà từng nhiều lần năn nỉ cho nghệ sĩ Mai Lan vào KDLNS, nhưng lần nào cũng bị từ chối: “Nghệ sĩ còn rất nhiều người cần được giúp đỡ, bởi thời son trẻ họ chỉ biết ca hát, mang lại niềm vui cho khán giả, giờ không thể làm nghề, họ còn biết làm gì khác, chỉ mong một nơi nương tựa về tinh thần. Nhưng tìm đến HSK thì bị từ chối vì hội không kết nạp nghệ sĩ trên 60 tuổi. Cả đời họ cống hiến, nay lại không được chính hội nghề nghiệp của mình đón nhận”.

Trăm điều rối rắm

Theo ông Võ Trọng Nam, Phó giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP.HCM, khoảng năm 2006, khi nhu cầu của nghệ sĩ được về KDLNS ở ngày càng cao, Sở Văn hóa - Thể thao đã vận động một số Mạnh Thường Quân đóng góp xây dựng, mở rộng KDLNS. Nhưng thời điểm đó, chủ quyền của KDLNS vẫn chưa đầy đủ nên kế hoạch phải tạm ngưng.

Nghệ sĩ Lam Sơn (trên xe lăn) ở Khu dưỡng lão nghệ sĩ

Đã vài lần lãnh đạo TP.HCM nhắc nhở HSK triển khai nhanh việc làm chủ quyền khu đất, nhưng mãi đến nay vẫn chưa hoàn tất. 12 năm, công trình xây dựng dở dang tiếp tục phơi mình dưới nắng mưa, HSK vẫn không sở hữu khu đất mà trên danh nghĩa đã thuộc về mình từ năm 1998.

Các nghệ sĩ ở KDLNS hiện đều trên 70 tuổi, nhiều người đã trên dưới 90 tuổi và bị nhiều chứng bệnh tuổi già như huyết áp, tim mạch, tiểu đường… Hai nghệ sĩ bị tai biến nằm liệt giường, ba người khác hoặc bị tai biến hoặc những biến chứng về khớp dẫn đến hạn chế khả năng vận động, nhưng việc chăm sóc y tế tại chỗ cho các nghệ sĩ là con số không.

Với khuôn viên rộng hơn 5.000m2 nhưng chỉ có một nhân viên dọn dẹp và chăm sóc sân vườn, khó trách không gian KDLNS ngày càng tiêu điều, cây cối héo úa. Khoảng đất trống bên phải khu nhà đầy rác. Ngay trong hội trường, nơi đặt bàn thờ Tổ bốc mùi xác động vật.

Do phải tự túc toàn bộ kinh phí, nhiều năm nay, KDLNS chỉ có bốn nhân viên phục vụ và tổng chi mỗi tháng khoảng 60 triệu đồng. Làm sao để tăng chất lượng sống cho nghệ sĩ, bớt cứng nhắc trong các tiêu chí xét duyệt, để có thể đón được nhiều nghệ sĩ hơn là bài toán không dễ tìm lời giải.

Có lẽ đã đến lúc KDLNS - nơi duy nhất trong cả nước chăm sóc, nuôi dưỡng những nghệ sĩ cô đơn, nghèo khó tuổi về chiều, cần có một hướng đi, một cách quản lý mới để tiếp tục hoàn thành sứ mệnh của mình, không bỏ sót những “đồng nghiệp” đang rất cần được giúp đỡ. 

Thảo Vân