Nobel Văn chương 2018-2019: Kết quả bất ngờ!

Giải thưởng Nobel Văn chương 2018 và 2019 lần lượt thuộc về 2 nhà văn Olga Tokarczuk (nhà văn kiêm nhà hoạt động người Ba Lan) và tiểu thuyết gia người Áo - Peter Handke. Nếu ai theo dõi giải Nobel Văn chương 2018 sẽ biết lý do vì sao có điều này: Năm 2018, Viện hàn lâm Thụy Điển (thành lập năm 1786) đã huỷ công bố giải thưởng vì bê bối tình dục.

Cụ thể, ông Jean-Claude Arnault, chồng của bà Katarina Frostenson, một thành viên của Viện Hàn lâm Thụy Điển, tháng 10/2018 bị kết tội cưỡng hiếp và bị phạt 2 năm tù. Đáng nói, trong số 18 người phụ nữ cáo buộc ông Jean-Claude Arnault có nhiều người cho biết bị quấy rối ngay trong khuôn viên của Viện. 

Không chỉ quấy rối, nhiều nguồn tin cho biết ông Jean-Claude Arnault nhiều lần làm lộ kết quả của giải Nobel khiến niềm tin từ các thành viên trong Viện và dư luận giảm sút. Do đó, Nobel Văn chương 2018 không thể tổ chức và quyết định cuối cùng rằng năm 2019, Nobel Văn chương sẽ được trao cho 2 tác giả. 

Nữ nhà văn kiêm nhà hoạt động người Ba Lan Olga Tokarczuk. Cô vắng mặt trong lễ trao giải vì đang ở Đức.

Trước khi giải thưởng được công bố chính thức, trong số những nhà văn thuộc nhóm đề cử nhận giải Nobel Văn chương 2019, 4 cái tên được kỳ vọng sau cùng (theo The Guardian) là Haruki Murakami (Nhật Bản), Anne Carson (Canada), Maryse Condé (Pháp), Annie Ernaux (Pháp). Tuy nhiên, kết quả chung cuộc thuộc về tác giả Olga Tokarczuk và tiểu thuyết gia Peter Handke. Đây là kết quả bất ngờ.

Cụ thể, giải thưởng Nobel Văn chương 2018 được trao cho Olga Tokarczuk - người đã giành giải thưởng Man Booker International 2018 cho tiểu thuyết Flights (một số cuốn sách đã được ra mắt tại Việt Nam của bà là Người đàn bà xấu nhất hành tinh, Vũ nữ...). Giải thưởng Nobel Văn chương năm 2019 được trao cho Peter Handke với tác phẩm mang nội dung khám phá về đặc tính con người qua nhiều thời kỳ.

Nhà văn đoạt Nobel Văn chương 2019, tiểu thuyết gia người Áo - Peter Handke

Trước đó, tác giả cuốn tiểu thuyết đình đám đã được chuyển thể thành phim The Handmaid’s Tale (tạm dịch: Chuyện người hầu gái) - bà Margaret Atwood, nữ tiểu thuyết gia người Nga Lyudmila Ulitskaya, nữ tiểu thuyết gia người Pháp - Maryse Condé và 4 cái tên được The Guardian nhắc đến ở trên nhận được sự ủng hộ từ dư luận hơn cả.

Mặc dù, nữ tác giả Olga Tokarczuk cũng được giới văn chương Stockholm phỏng đoán về khả năng đoạt giải ngay từ ban đầu nhưng so với 2 tác giả nữ Margaret Atwood và Anne Carson, sự ủng hộ không nhiều bằng.

Chính trang The Guardian cũng nói rằng việc lựa chọn tác giả Torkarczuk là "một sự ngạc nhiên", nhưng cũng khẳng định dù gì đây cũng là "một lựa chọn tuyệt vời". Các tác phẩm của nữ nhà văn được người viết nhận xét rằng có góc nhìn quan tâm đến cuộc sống địa phương, đại diện cho sức mạnh chính trị, văn hoá truyền thống của Ba Lan.

Riêng với Peter Handke, năm 2014, ông chia sẻ với một tờ báo của Áo rằng nên dẹp giải Nobel Văn chương vì giải này chỉ toàn các giá trị ảo, nên việc gọi tên ông lần này khiến nhiều người bức xúc. Chưa kể, Đại sứ Kosovan tại Hoa Kỳ - Vlora itaku gọi việc Nobel trao cho Peter Handke là màn vinh danh đáng xấu hổ vì trước đó, năm 2006, Peter Handke có đứng phát biểu ở tang lễ của một tên tội phạm. 

Trong lễ trao giải, BTC cũng đã tổng kết lại số nhà văn nữ từng đoạt giải chỉ có 14 so với con số 113 tác giả nam. Con số này quá thấp và nhiều người cho rằng tại Nobel Văn chương, việc mất cân bằng giới tính cũng thể hiện rõ dù trong danh sách đề cử các năm, số nhà văn nữ cũng không ít.

Với việc nhận được giải Nobel Văn chương, cả 2 tác giả sẽ nhận được 9 triệu Krona Thuỵ Điển (hơn 20 tỷ đồng).

Minh Tú