Nổ mỏ than, chính trường Thổ Nhĩ Kỳ rung chuyển

Thân nhân của thợ mỏ bị thiệt mạng đau đớn vì thảm họa này (ảnh: AP)

Vụ nổ mỏ than ở Soma đã làm bộc lộ những vấn đề nội bộ của Thổ Nhĩ Kỳ, một đất nước đạt tăng trưởng kinh tế nhanh chóng trong thập kỷ qua, nhưng phát sinh nhiều tai tiếng về tình trạng an toàn lao động, đặc biệt là điều kiện làm việc nguy hiểm của công nhân mỏ than.

Theo Bộ Lao động và an sinh xã hội Thổ Nhĩ Kỳ, khu mỏ này được kiểm tra an toàn năm lần từ năm 2012 đến nay, lần mới nhất vào ngày 17/3, kết quả là chủ mỏ tuân thủ các quy định an toàn. Song ông Oktay Berrin, một thợ mỏ, cho biết công nhân không được bảo vệ dưới lòng đất. “Không có biện pháp an toàn dưới hầm lò mỏ”. Ông nói với AFP: “Công đoàn là con rối, còn chủ mỏ chỉ quan tâm đến lợi nhuận”.

Báo chí địa phương đưa tin nhiều cuộc biểu tình chống chính phủ đã nổ ra tại thị trấn khai thác mỏ Soma, cũng như tại Istanbul và thủ đô Ankara. Người dân Soma tức giận đập vỡ cửa kính các cơ quan chính quyền địa phương. Nhiều người đổ ra đường phố la ó khi Thủ tướng Recep Tayyip Erdogan đi ngang thị trấn và xô đẩy với các tùy tùng của ông. Thủ tướng Erdogan vừa chân ướt chân ráo đến Soma thị sát tình hình, đã buộc phải tìm chỗ ẩn náu trong một siêu thị, giữa vòng bảo vệ của cảnh sát. Sự giận dữ của dân chúng có thể ảnh hưởng hưởng đáng kể đến hình ảnh của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ này, người được cho là sẽ tranh cử tổng thống trong cuộc bầu cử vào tháng Tám tới.

Người dân phản ứng chính quyền địa phương về vụ nổ tại thị thị trấn khai thác mỏ Soma (ảnh: AP)

Đến thăm Soma, Thủ tướng Erdogan bày tỏ sự chia buồn sâu sắc của chính phủ với các gia đình nạn nhân. Tại đây, ông Erdogan đã bị chất vấn là liệu nhà nước đã có đủ biện pháp phòng ngừa tai nạn cho hầm mỏ hay chưa? Ông Erdogan nói, những vụ nổ tương tự lúc nào cũng có thể xảy ra, kể cả ở nước khác chứ không phải chỉ có ở Thổ Nhĩ Kỳ và luống cuống đưa ra một danh sách các tai nạn hầm mỏ toàn cầu kể từ năm... 1862!

Bộ trưởng Năng lượng Thổ Nhĩ Kỳ Taner Yildiz cho rằng, vụ nổ mỏ Soma là thảm họa nghiêm trọng nhất trong lịch sử khai thác mỏ ở Thổ Nhĩ Kỳ với số công nhân thiệt mạng cao nhất từ trước đến nay, chưa kể số người chết có thể gia tăng vì còn hơn 100 người còn mắc kẹt trong mỏ. Ông cho biết, hoạt động cứu hộ đang gặp nhiều trở ngại vì lửa vẫn cháy bên trong.

Theo nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ, 787 người có mặt bên trong mỏ than tại thời điểm xảy ra vụ nổ hôm 13/5 và 363 người đã được cứu sống, trong đó có nhiều người bị thương. Số người chết của vụ này đã vượt quá thảm họa nổ khí gas giết chết 263 công nhân gần cảng Zonguldak trên bờ Biển Đen năm 1992.

Liên quan đến nguyên nhân vụ nổ mỏ than ngày 13/5, nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng do chập điện, hầu hết các ca tử vong là do ngộ độc khí carbon monoxide (CO). Phát biểu tại Soma, Thủ tướng Erdogan hứa thảm kịch sẽ được điều tra “đến từng chi tiết nhỏ nhất” để không lọt người lọt tội.

Trước tuyên bố của Thủ tướng Erdogan, đảng Cộng hòa nhân dân - đảng đối lập chính ở Thổ Nhĩ Kỳ - cho biết, đảng cầm quyền của ông Erdogan, đảng Công lý và phát triển (AKP), gần đây đã bỏ phiếu bác bỏ đề xuất để Quốc hội tiến hành điều tra một loạt các vụ tai nạn quy mô nhỏ tại các khu mỏ quanh thị trấn Soma. Thảm họa Soma chẳng khác nào một cái tát vào mặt đảng AKP cầm quyền.

Thảm họa nổ mỏ than ở Soma - Ảnh: Reuters
 

QUẾ LÂM (Theo AP, Reuters, BBC)