Những vỉa hè ngăn cách

Những thanh chắn chỉ cao tầm 20-30cm, nhưng đối với những đôi chân đi bộ thể dục, đó là một trở ngại đáng kể. Không thể giữ được nhịp bước bình thường, mà cứ đến gần thanh chắn là người đi bộ phải ngập ngừng bước thấp bước cao; cũng không thể thư giãn khi đi bộ vì còn phải ngó chừng.

Đó là nếu mắt còn sáng để nhìn, chân còn nhanh để bước cao qua thanh chắn, chứ nếu mắt đã kèm nhèm, hoặc trời tranh tối tranh sáng, hoặc đã bước đi yếu ớt phải chống loại gậy có bánh xe, hoặc tội hơn nữa là khiếm thị hay ngồi xe lăn, thì e…

Trước hiệu quả hiển nhiên là những thanh chắn ấy đã hạn chế được nhiều chiếc xe máy leo lề, chạy ẩu; người ta đang hào hứng triển khai lắp hàng loạt thanh chắn tương tự trên nhiều con đường của thành phố, từ đường phố ở trung tâm, đến những con đường quanh công viên, đường dọc bờ kênh… Một buổi sáng nào đó, nếu muốn thả mình lững thững theo những con đường của thành phố, bạn nhớ cẩn thận nhìn xuống chân kẻo vấp té u đầu sứt trán.

Những lối đi đầy barie không hề khuyến khích người ta đi bộ, cũng chẳng bảo vệ được người đi bộ như người ta lập luận, mà chỉ âm thầm cho thấy một thực tế: sự vô ý thức của một bộ phận người dân đã tác động rõ ràng đến tư duy của các nhà quản lý, khiến tư duy đó bị méo mó đi, thể hiện qua những động thái đối phó bất lực.

Dư luận đã lên tiếng rằng việc lắp đặt các barie trên vỉa hè là trái luật. Cái sự trái luật này bắt nguồn từ thực tế cố tình vi phạm của người dân, ai cũng biết mười mươi vỉa hè không dành cho xe máy nhưng vẫn cố phóng lên để đi cho nhanh.

Đây là hành vi bị cấm, đã có nghị định của chính phủ xử phạt người vi phạm, mức phạt từ 300.000-400.000đ. Nhưng cứ nhìn cái thực tế nơi nơi, người người vô tư leo lề, kể cả những khi không hề kẹt xe, mới thấu cảnh biết phạt sao cho xuể, khi vi phạm đã thành thói quen của số đông.

Đã vậy, phạt sao cho được khi rành rành trước mắt là lòng đường chật cứng không còn chỗ chen chân, nói gì chạy tới chạy lui. Cái barie trân mình gánh chịu vì nó là sắt thép vô cảm. Nhìn người leo lề, mới thấy đều là bà con mình cả, có việc gấp gáp, đã đến giờ đón con, giờ làm việc…

Thôi thì ai sống ở thành phố, hãy nhớ nhắc chừng những người chưa quen, mới đến, rằng có barie trên vỉa hè đi bộ, phải cẩn thận. Người thành phố hiểu nỗi niềm của thành phố, khi nào chưa giải được bài toán giao thông đô thị, thì đành chấp nhận còn cái barie, để giữ cho người đi xe máy không lấn đường người đi bộ. Cũng đừng quy kết cho cái barie tội “bẫy” người đi bộ, gây mất an toàn, bởi nếu để xe máy phóng lên lề, cái an toàn đó sao còn được nữa.

Giải pháp này đúng là “không giống ai”, nhưng cũng bởi dân mình như vậy, nhà mình như vậy, trách cứ gì ai! Chỉ mong các nhà quản lý xác định, đó chỉ là giải pháp tình thế, tạm thời; đừng nhân rộng nó ra.

Nên đặt mục tiêu sớm gỡ những cái barie trên vỉa hè, trả lại cho thành phố những lối đi bộ êm ả không chướng ngại vật. Người thành phố khi lên tiếng phản đối những thanh barie, cũng đã tự nhắc nhở, rằng chính mình đã tự gây ra hệ quả, đã dẫn đến nông nỗi ấy.

Ý thức chấp hành luật còn thấp, trật tự an toàn giao thông chưa được xây dựng như một phẩm chất văn hóa cá nhân, thì cái barie dù là không nên có nhưng vẫn phải chấp nhận trong một khoảng thời gian nào đó. Điều cần thiết là cùng với việc lắp đặt barie có cân nhắc, còn phải tiến hành đồng bộ nhiều việc khác để giúp hình thành trong người dân ý thức không chạy xe máy trên vỉa hè - là cái cụ thể trước mắt, và tinh thần thượng tôn pháp luật - là cái lớn hơn, sâu xa hơn.

Vài đoạn rào thấp bằng kim loại chắn ngang đường, ngăn vỉa hè có thể cũng chẳng ngăn chặn được hết những chiếc xe máy, nếu người điều khiển xe vẫn cố tình vi phạm. Đáng buồn là mỹ quan thành phố, sự thân thiện của con đường, vỉa hè, quyền được đi lại an toàn, không chướng ngại của khách bộ hành bị ảnh hưởng.

Đáng buồn sâu xa hơn, là sự xấu hổ của người thành phố khi cái ý thức của dân mình chỉ mới… ngang tầm cái barie! Chừng nào cái barie ý thức hình thành được trong mỗi người, thì chừng đó hẳn không cần những cái barie trên vỉa hè.

Lập Phương