Những ứng dụng của tâm lý học không phải ai cũng biết

Là ngành học nghiên cứu về các hiện tượng tinh thần nảy sinh trong não người và cách chúng tác động đến hành vi của con người, sự phức tạp của khái niệm “tâm lý học” khiến chúng ta nghĩ đến những nghề nghiệp có tính lâm sàng như chẩn đoán, hỗ trợ và phục hồi cho những người gặp phải vấn đề tâm lý.

Tuy nhiên, suy nghĩ trên chưa bao hàm được hết tính thực tiễn của tâm lý học. Ngoài ứng dụng lâm sàng, tâm lý học còn có rất nhiều ứng dụng khác. Đi từ nền tảng nghiên cứu và hiểu về tâm lý, hành vi, người học tâm lý học không những giải quyết những vấn đề mà còn thúc đẩy yếu tố con người ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Có những lĩnh vực vô cùng gần gũi với đời sống hằng ngày.

Tâm lý học tham vấn

Đây là lĩnh vực ứng dụng những nghiên cứu về tâm lý học để trở thành một tham vấn viên hoặc một trị liệu viên.

Ảnh: RMIT

Giữa cuộc sống muôn hình vạn trạng, con người có thể bị mắc kẹt giữa những âu lo, áp lực, những cảm xúc tiêu cực mà về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt mỗi ngày. Người thực hành tâm lý học tham vấn lắng nghe, quan sát, đánh giá và đưa ra những giải pháp giúp những ai tìm đến họ cải thiện sức khỏe tinh thần. Tùy vào mức độ nghiêm trọng, họ có thể sẽ đưa ra những liệu pháp tâm lý để giúp đỡ thân chủ của mình.

Đây là ứng dụng phổ biến nhất của tâm lý học nhưng vẫn còn khát nhân lực tại Việt Nam. Khi được đào tạo đúng chuẩn với đủ các bằng cấp và chứng nhận quốc tế, mức lương của một tham vấn viên hoặc trị liệu viên có thể lên đến 1,1-4,6 triệu đồng/giờ (50-200 USD/giờ).

Tâm lý học học đường

Có thể xem đây là một hình thức tâm lý học tham vấn nhưng được áp dụng trong bối cảnh trường học. Những người làm tâm lý học học đường hỗ trợ tinh thần cho học sinh để đối diện với những chuyển biến tâm lý và những khó khăn trong quá trình học tập, phát triển bản thân. Họ có thể dạy kỹ năng sống, lắng nghe và chia sẻ, hướng nghiệp hay thậm chí làm việc trực tiếp với các giáo viên và phụ huynh để đưa ra giải pháp cho vấn đề của học sinh.

Ảnh: RMIT

Hiện nay, các trường học ở Việt Nam đã bắt đầu chú trọng vào mảng này khi sức khỏe tinh thần của học sinh dần được coi trọng hơn, mở ra nhiều cơ hội cho những ai học tâm lý học.

Tâm lý học nghề nghiệp - tổ chức

Để thiết lập một văn hóa lành mạnh cũng như đảm bảo một môi trường luôn thúc đẩy sự cầu tiến của nhân viên, doanh nghiệp cần có những chuyên gia hiểu sâu sắc về các vấn đề tâm lý nơi công sở. Họ có thể làm việc trong bộ phận nhân sự hoặc truyền thông đối nội, ở các vị trí liên quan đến tập huấn, sức khỏe tinh thần, phúc lợi, thiết kế hoạt động teambuilding, nâng cao năng suất và hiệu quả công việc…

Tâm lý học nghề nghiệp - tổ chức là chuyên ngành phục vụ cho mục tiêu trên, nhằm đưa các ứng dụng của tâm lý học vào những cơ quan hay tổ chức. Yếu tố này ngày càng được quan tâm, bởi yếu tố con người là vô cùng quan trọng để thúc đẩy sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp.

Tâm lý học marketing

Hành vi của người tiêu dùng không nằm ngoài phạm vi nghiên cứu của tâm lý học. Mọi quyết định của chúng ta có ảnh hưởng rất lớn đến những thương hiệu xung quanh, từ hình ảnh đến đường lối và doanh số.

Ảnh: RMIT

Chính vì lẽ đó, hiểu về tâm lý và hành vi người tiêu dùng để đưa ra những sản phẩm, những quảng cáo hay những chiến dịch tác động đến quyết định của họ là một mục tiêu mà doanh nghiệp nào cũng hướng đến. Những kỹ năng được đào tạo trong tâm lý học như thống kê, đánh giá dữ liệu, đo lường các mẫu tâm lý được ứng dụng nhiều ở bộ phận marketing, cụ thể là các vị trí như nghiên cứu thị trường, lên chiến dịch, sáng tạo nội dung và tối ưu hóa quảng cáo trên các nền tảng khác nhau.

Có thể thấy, tâm lý học chưa bao giờ chỉ dừng ở ứng dụng trong lâm sàng. Theo tiến sĩ tâm lý học Nguyễn Minh Anh, tâm lý học có những ứng dụng đa dạng trong môi trường doanh nghiệp, đặc biệt là tuyển dụng, đào tạo và phát triển (L&D), xây dựng chính sách nhân sự… từ đó, thúc đẩy nhiều sự phát triển về kinh tế, dịch vụ và đời sống xã hội.

Hiểu được các ứng dụng của tâm lý học, những ai có hứng thú sẽ có góc nhìn cởi mở hơn về các cơ hội nghề nghiệp trong tương lai và không ngại theo đuổi ngành học này. Hiện, ở Việt Nam đã có nhiều chương trình tâm lý học ở hệ cử nhân cho các bạn học sinh cân nhắc lựa chọn. Một trong số đó là chương trình Cử nhân Khoa học ứng dụng - Tâm lý học của đại học RMIT đặc biệt xoáy sâu vào những ứng dụng thực tiễn của tâm lý học và đào tạo cho các bạn kiến thức ở hầu hết các lĩnh vực trong bài viết này. Người đọc có thể đăng ký sự kiện tìm hiểu thêm về ngành học tại đây.

Hà Vũ

Nguồn: RMIT