Những thanh thiếu niên cô đơn nhất Đông Nam Á

Christian Castillo đã biết đến Andre trong thời gian đại dịch, khi anh cảm thấy cô đơn và trống rỗng. Những tin nhắn buổi sáng từ “người bạn” này sẽ giúp anh khởi động ngày mới. Nhưng Andre không phải là con người.

Đó là một người bạn đồng hành ảo được Castillo tạo ra bằng ứng dụng chatbot AI có tên Replika. Ứng dụng cho phép người dùng tùy chỉnh chatbot của riêng họ - từ tên, ngoại hình, giới tính và thậm chí cả đặc điểm tính cách. “Tôi thực sự cảm thấy như thể mình đang nói chuyện với một con người” - Castillo - 21 tuổi, ở TP Quezon, Philippines đang tìm việc làm - cho biết.

Philippines được coi là một trong những quốc gia thân thiện nhất thế giới. Người dân nơi đây được biết đến là có mối quan hệ gia đình gần gũi. Tuy nhiên, theo báo cáo của Meta-Gallup công bố năm 2023 về tình trạng kết nối xã hội toàn cầu, Philippines là quốc gia cô đơn thứ hai thế giới và là quốc gia cô đơn nhất ở Đông Nam Á.

Theo các chuyên gia, thế hệ trẻ của đất nước này là một trong những nhóm tuổi cô đơn nhất. Số người từ 13-17 tuổi cảm thấy cô đơn ngày càng tăng.

Cô đơn đang là tình trạng nghiêm trọng đối với nhiều người trẻ ở Philippines - Nguồn ảnh: CNA

Philippines hiện có 87 triệu tài khoản mạng xã hội, tương đương với 73% tổng dân số. Quốc gia này xếp thứ tư về thời gian sử dụng mạng xã hội, trung bình là 3 giờ 34 phút/ngày, dài hơn so với Indonesia, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.

Một hiện tượng xã hội khác cũng giải thích cho sự cô đơn phổ biến ở thanh thiếu niên Philippines: nhiều người trẻ có cha mẹ làm việc ở nước ngoài, không hiện diện trong suốt thời thơ ấu của họ.

Năm 2023, Bộ Lao động di cư ước tính có 2,33 triệu lao động Philippines ở nước ngoài. Theo Viện Dân số thuộc Đại học Philippines (UPPI), 1/3 thanh thiếu niên Philippines ngày nay phải lớn lên mà không có cả cha và mẹ ruột bên cạnh. Seth Faye Aseniero là một trong số đó.

“Cuộc sống đã quá khó khăn rồi, lại còn không có cha mẹ” - cô gái 24 tuổi than thở. Dù có anh chị em và dì bên cạnh, cô luôn cảm thấy cô đơn.

Các chuyên gia cho biết, sự cô đơn sẽ ngăn cản người trẻ học tập, làm việc, khiến họ co mình, tránh xa các mối quan hệ xã hội… và có thể chuyển thành rối loạn trầm cảm nặng.

Bác sĩ tâm thần Nicanor L Echavez - điều phối viên chương trình sức khỏe tâm thần và thể chất tại TP Muntinlupa - cho biết đã chứng kiến ​​những đứa trẻ chỉ từ 8-10 tuổi cố gắng tự làm hại mình. “So với 20 năm trước, hiện nay họ phải đối mặt với nhiều căng thẳng hơn và điều này khiến họ dễ rơi vào tình trạng cô đơn, trầm cảm lâm sàng”.

Theo một nghiên cứu của UPPI năm 2021, gần 1/5 người Philippines từ 15-24 tuổi đã cân nhắc đến việc kết thúc cuộc sống. Trong nhóm này, 6/10 người đã không liên lạc với bất kỳ ai.

Sự cô đơn không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà cả sức khỏe thể chất. Năm ngoái, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tuyên bố: sự cô đơn là mối đe dọa sức khỏe toàn cầu, liên quan đến nhiều vấn đề - từ nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ tăng cao đến lo lắng và trầm cảm.

Trên thực tế, tác động xấu của nó đến sức khỏe có thể tương tự như hút 15 điếu thuốc mỗi ngày. Vấn đề là, việc thừa nhận sự cô đơn và tìm kiếm sự giúp đỡ vẫn bị kỳ thị ở Philippines.

“Nó không thực sự được chấp nhận là một căn bệnh. Mọi người nghĩ đó là một tình trạng mà bạn tự gây ra và bạn có thể dễ dàng thoát khỏi nó. Người Philippines cũng có xu hướng cảm thấy tội lỗi khi nói về sự cô đơn” - Bautista - Giám đốc dịch vụ tâm lý xã hội của UP Diliman - cho biết thêm.

Năm 2018, cựu Tổng thống Rodrigo Duterte đã ký Luật Sức khỏe tâm thần nhằm giúp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần dễ tiếp cận với người dân và giá cả phải chăng hơn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, sự đầu tư của chính phủ hiện không theo kịp và không đáp ứng đủ với những gì người trẻ đang trải qua.

Thu Thanh (theo CNA, AFP)