Những sự thật về thuốc kháng sinh khiến bạn không dám lạm dụng nữa

1. Thuốc kháng sinh là gì?

Thuốc kháng sinh là những chất làm từ thiên nhiên, được gây cấy từ vi khuẩn sinh vật, hoặc được tổng hợp hay bán tổng hợp hóa học, chúng có khả năng hủy diệt hoặc làm chậm lại sự phát triển và bành trướng của vi sinh vật gây bệnh.

Ngoài tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh thì còn tiêu diệt cả những vi khuẩn có lợi. Vì vậy, nếu sử dụng kháng sinh quá nhiều thì cơ thể sẽ dễ bị các bệnh nhiễm khuẩn hơn.

2. Tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh

Hiện nay do con người lạm dụng thuốc kháng sinh quá nhiều, làm cho các siêu vi khuẩn có cơ hội hoành hành, chống phá các loại thuốc do chúng ta chế tạo ra, gây nên hiện tượng kháng kháng sinh.

Theo THS.BS Phạm Văn Mạnh, bác sĩ  Khoa ngoại Bệnh viện Đa khoa Chúc Sơn, Hà Nội cho biết: "Lạm dụng kháng sinh đang diễn ra rất phổ biến. Cứ mỗi khi bị bệnh dù nặng hay nhẹ, mọi người thường trở thành bác sĩ tại gia, tự kê đơn thuốc, tự điều trị hay thậm chí "chữa bệnh" cho cả gia đình theo cùng một phương thuốc.

Thậm chí, khi thấy không đỡ lại tiếp tục tự mua thuốc, nhưng với liều lượng nặng hơn. Cho đến lúc bệnh trầm trọng, người bệnh mới tìm đến bác sĩ trong tình trạng vi khuẩn có khả năng vô hiệu hóa hầu hết các loại thuốc kháng sinh".

Bên cạnh đó việc bán thuốc kháng sinh tràn lan, đang diễn ra ở rất nhiều cơ sở y tế, nhất là các tiệm thuốc nhỏ lẻ, bất kì bệnh gì người kê đơn thuốc đều kèm thêm một vài viên thuốc kháng sinh, trong khi đó chưa rõ nguyên nhân, cũng như tình trạng của người bệnh có cần đến thuốc kháng sinh hay không.

3. Những nguy hiểm khôn lường khi lạm dụng thuốc kháng sinh

Theo bác sĩ Trịnh Đình Quyết, Bệnh viện đa khoa Hà đông cho hay việc làm dụng thuốc kháng sinh, uống quá nhiều sẽ gây ra nhiều tác hại nguy hiểm cụ thể như sau:

Người bệnh dùng thuốc kháng sinh bừa bãi dẫn tới nguy cơ phát sinh những loại vi khuẩn chống lại thuốc kháng sinh, và sản sinh ra chủng vi khuẩn mới có mức độ đề kháng cả với những loại kháng sinh cực mạnh.

 Thậm chí, có thể gây ra những tai biến, nổi mề đay, ngứa, buồn nôn, gây độc cho gan, suy tủy, hiện tượng sốc phản vệ nguy hiểm đến tính mạng,

Ảnh hưởng tới đến chất lượng tinh trùng: Có nhiều dòng kháng sinh khác, trong đó có một số dòng kháng sinh khi dùng cho nam giới có thể gây tác động xấu cho quá trình sinh sản cảu tinh trùng, ảnh hưởng tới sinh tinh, gây di dạng tinh trùng và có thể là dừng quá trình sinh sản.

Gây chậm kinh ở phụ nữ: Sử dụng thuốc kháng sinh nhiều, gây ra các tác dụng phụ làm rối loạn nội tiết trong cơ thể và thay đổi chu kì kinh nguyệt, nghiêm trọng hơn có thể gây rối loạn kinh nguyệt, thống kinh, tắc kinh, có con rất khó.

Ảnh hưởng đến thận, thính giác: Tùy thuộc vào nhóm kháng sinh mà thuốc có những tác hại khác nhau, đối với nhóm kháng sinh minoglycosid có thể gây độc tính đối với cơ quan thính giác, thận và cả trên hệ thống cơ xương: Đối với thính giác, chúng gây nên độc hại với ốc tai tiền đình được biểu hiện như ù tai, chóng mặt, buồn nôn, nôn, mất thăng bằng, đặc biệt có thể mất khả năng nghe khó hồi phục.

Loạn khuẩn đường ruột dẫn đến tiêu chảy: Đây là tác dụng phụ thường gặp, đối với trẻ có thể gây mất nước nghiêm trọng, hoặc thiếu vitamin do tiêu chảy bởi kháng sinh.

Vi khuẩn có thể lây gen "nhờn" thuốc kháng sinh

Theo thống kê, riêng tại Mỹ, tình trạng vi khuẩn kháng lại thuốc kháng sinh đã khiến ít nhất 2 triệu người mắc bệnh và 23.000 người tử vong mỗi năm. Vì vậy, việc bác sĩ và bệnh nhân lạm dụng thuốc kháng sinh làm cho vi khuẩn nhờn thuốc, kháng thuốc ngày càng nhiều, bệnh thì không khỏi, mà còn tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại tăng cao trong cơ thể.

4.  Những biện pháp để hạn chế lạm dụng thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh như "con dao 2 lưỡi", vì vậy cần cẩn trọng trước khi sử dụng:

Chỉ dùng kháng sinh để điều trị bệnh nhiễm vi khuẩn (không dùng kháng sinh để điều trị bệnh do virus gây ra. Đối với vi nấm đã có kháng sinh dùng riêng cho chúng).

Sử dụng kháng sinh đủ liều lượng và thời gian. Nếu không tuân thủ thì bệnh không những không khỏi mà còn làm cho vi khuẩn kháng lại kháng sinh.

Ảnh minh họa

Mỗi cơ sở y tế, các tiệm thuốc nhỏ lẻ, nên có sự giám sát chặt chẽ việc cấp và bán thuốc kháng sinh sao cho hợp lí, không bán bừa bãi, nếu không sẽ gây nên hiện tượng kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn vô cùng nguy hiểm đối với con người.

Đối với người bệnh, không được mua thuốc kháng sinh bừa bãi, nếu không có sự chỉ định của bác sĩ, và phải xác định rõ bệnh của mình trước khi mua thuốc.

Trịnh Thị Tuyển