Những 'sứ giả thân thiện của thần chết' ở Ấn Độ

Ý tưởng giúp người bệnh hiểm nghèo ra đi nhẹ nhàng hơn (an tử) xuất phát từ Tiến sĩ M R Rajagopal, một trưởng khoa của Bệnh viện Cao đẳng Y dược Calicut, Ấn Độ. Tiến sĩ Raj vốn là một bác sĩ gây mê, ngay từ thời còn ngồi trên ghế nhà trường, ông đã chứng kiến nhiều cái chết đau đớn vì bệnh tật.

Năm 18 tổi, khi đang là sinh viên năm nhất trường y, Raj sống cạnh một người đàn ông bị ung thư tuyến mồ hôi giai đoạn cuối.

“Tôi nghe ông ấy rên rỉ hàng đêm. Các cục u nhỏ xuất hiện đầy trên da đầu ông. Gia đình ông biết tôi là sinh viên y khoa nên hỏi tôi có cách giúp giúp ông ấy không. Nhưng lúc đó tôi không có cách gì cả. Tôi cảm thấy xấu hổ vì đã không quay lại thăm ông ấy một lần nào nữa vì lúc đó tôi không muốn cảm thấy mình bất lực một lần nữa”, Tiến sĩ Raj nhớ lại.

Nhiều năm chứng kiến bệnh nhân chết cùng những cơn đau, tiến sĩ Raj tự hỏi mình tại sao có thể gây mê mọi người khi làm phẫu thuật mà lại không thể làm gì với những cơn đau?

“Nỗi đau ở khắp mọi nơi, cả trong và ngoài cánh cửa bệnh viện. Chúng ta giả vờ không nhìn thấy nhưng chúng vẫn tồn tại. Thuốc giảm đau chỉ sử dụng trong trường hợp hy hữu, sau phẫu thuật hoặc bệnh nhân bị tai nạn. Nó chưa bao giờ được sử dụng để chống lại các cơn đau do ung thư gây ra”, bác sĩ Raj nói.

Ảnh 1: Thay vì bắt người bệnh hiểm nghèo kết thúc giây phút cuối đời ở bệnh viện, các bác sĩ ở Kerala, Ấn Độ giúp họ ra đi thanh thản tại nhà.

Khi trở thành trưởng khoa ở bệnh viện Calicut, tiến sĩ Raj nhận ra rằng trị cơn đau thôi là chưa đủ.

“Tôi nhận ra rằng chỉ nghĩ về khối u là quá hạn hẹp. Cơn đau chỉ là một phần của tảng băng trôi. Những gì chứng ta đang lờ đi chính là phần chìm của tảng băng, đó là cảm giác tuyệt vọng và thất vọng, là nỗi lo lắng về tài chính và những đứa con. Đó là những thứ phương pháp xoa dịu nỗi đau hướng tới”, bác sĩ Raj bày tỏ.

Năm 1993, sau khi tham gia một khoá tập huấn do một tổ chức y tế Anh điều phối, Tiến sĩ Raj và đồng nghiệp đã quyết định thành lập Hiệp Hội chăm sóc và xoa dịu nỗi đau ở Calicut, một thị trấn nằm ở phía Bắc Kerala.

Đến năm 2000, số lượng nhóm chăm sóc xoa dịu nỗi đau ở bắc Kerala đã tăng lên con số 30. Các nhóm do tình nguyện viên điều phối và được hỗ trợ bởi đội y tế di động.

Giờ đây, dù không có thống kê chính thức nhưng Tiến sĩ Raj ước tính có khoảng 300 nhóm tình nghiện viên ở Kerala cung cấp dịch vụ chăm sóc tại nhà.

Ai trong chúng ta cũng muốn có một cái chết không đau đớn, một cái chết bình yên nhưng không phải ai cũng đạt được. Rất nhiều người trên thế giới sống cùng nỗi đau trong những năm cuối cuộc đời. Số liệu thống kê cho thấy ít nhất 40 triệu người cần sử dụng phương pháp xoa dịu nỗi đau mỗi năm nhưng chỉ khoảng một nửa số đó nhận tiếp cận được dịch vụ.

Năm 2015, Ấn Độ nằm cuối bảng trong danh sách tiếp cận dịch vụ chăm sóc cuối đời toàn cầu, đứng thứ 67 trên 89 quốc gia. Nhưng Kerala là một ngoại lệ. Tiểu bang này chỉ chiếm 3% dân số Ấn Độ nhưng chiếm tới 2/3 dịch vụ chăm sóc cuối đời ở Ấn Độ. Dịch vụ này đã phát triển hơn 20 năm qua, được điều hành bởi cộng đồng địa phương và sự hỗ trợ của hệ thống tình nguyện viên đặc biệt. Tiến sĩ Raj là một trong những người dẫn đầu phong trào này.

“Sức mạnh cộng đồng là rất quan trọng nhưng đâu phải chỉ Kerala mới có những người hết lòng vì công việc này? Đâu phải chỉ Kerala mới có những người thành đạt nên muốn làm điều gì đó có ý nghĩa cho cộng đồng?”, Tiến sĩ Raj nói.

Ở tuổi 69, tiến sĩ Raj đã bắt đầu gặp khó khăn trong việc hỗ trợ những người sắp chết giải quyết cơn đau, trong khi nhu cầu ấy vẫn đang rất bức thiết. Tất cả đều phụ thuộc vào cam kết, sự gắn bó của tình nguyện viên.

Kim Minh (Theo Independent)