Những mùa khoai hạ

29/11/2019 - 07:59

PNO - Thật tình trong các loại khoai, tôi ghét nhất là khoai hạ. Củ non nhạt phèo, củ già thì lại nhiều xơ. Đã vậy nấu còn lâu chín, tốn củi. Nhưng cái thời thơ ấu ấy, những món ăn được từ thứ bột khoai này thật khó quên.

Nhà tôi có miếng đất ven sông. Miếng đất nhỏ khá cằn cỗi, nắng lên còn khô rông rốc. Nơi ấy mẹ chuyên dành trồng khoai hạ.

Thật tình trong các loại khoai, tôi ghét nhất là khoai hạ. Củ non nhạt phèo, củ già thì lại nhiều xơ. Đã vậy nấu còn lâu chín, tốn củi. Nhà trồng khoai, sắn, bắp… lũ nhỏ thèm ăn có thể đem vô bếp nướng hoặc vùi tro, riêng khoai hạ thì không. Có lùi/nướng cho tới lúc vỏ ngoài cháy đen, trong ruột củ vẫn sống nhăn không cách nào chín tới. 

Nhung mua khoai ha
Ảnh minh họa

Khoai hạ trồng bằng củ, rất lâu thu hoạch. Tháng Tư năm này trồng thì tới tận tháng Hai năm sau mới nhổ. Hiệu quả kinh tế không cao, nhưng được cái dễ trồng. Cây chịu được điều kiện sống khắc nghiệt, và hầu như không tốn công chăm sóc. Xuống giống một lần, chờ mưa giông đầu hạ giúp mọc mầm lên, cây cứ tự “uống nắng ăn sương” mà lớn. 

Trồng khoai hạ chỉ cần nhớ tháng trồng; lâu lâu thăm qua một lần, dọn cỏ nỉa sơ (nếu có) xong chờ đủ tháng là đào, lặt củ gánh về. Mùa thu hoạch, nếu người trồng không có điều kiện chế biến, thì có thể mang bán khoai tươi. Vậy nhưng mẹ tôi thường đem mài bột để vừa bán được giá hơn, vừa có bột dành cho giỗ tết.

Củ bị “chê”; nhưng món bột khoai hạ (còn gọi bột huỳnh tinh) lại là “của quý”. Ấy là thứ “bột gốc” - tức bột khoai già loại 1 - nhuyễn bâng, màu trắng tinh rất đẹp. Phần “bột ngọn” - tức bột khoai non, hẩm màu và còn lộn chút ít xơ - mẹ sẽ cho vô thạp, dành làm món quà quê cho lũ nhỏ háu ăn. Những ngày hè nóng oi, mẹ “lên mâm” đãi cả nhà món bột khoai khuấy đường. Đôi khi đổi món bằng bột khoai khuấy nước cá kho. 

Nhung mua khoai ha
Ảnh minh họa

Món này anh Năm tôi rất khoái. Mẹ không cho anh cũng rình xúc bột gắp cá kho nổi lửa khuấy vụng. Riêng tôi lại ưa món bột khoai nêm muối khuấy kiểu “trứng cá” (tức kiểu vừa chế thẳng nước sôi vào tô bột khô vừa dùng đũa khuấy. Bột sẽ chín với hình dạng những viên “trứng cá” đùng đục lẫn lộn. Đó chính là những mẩu bột sống chưa kịp tiếp xúc cùng nước sôi đã bị lớp bột ngoài chín nở ra, bao kín). 

Kiểu khuấy “trứng cá” này ăn có vị lạ, và cũng chỉ duy nhất bột khoai hạ mới làm được. Đơn giản vì bột khoai hạ có khả năng ăn sống mà không gây đau bụng. Các thứ bột khác thì không…

Khoai hạ giờ không mấy ai trồng nữa. Dân số tăng nhanh, đất đai ngày càng đắt giá, có thừa chỗ đâu để trồng một loại cây mang lợi nhuận không nhiều… 

Y Nguyên

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI