PNO - Trái cà na là loại đặc sản dân dã của miền Tây, nhưng không kém phần độc đáo. Đây là loại quả bình dị, mộc mạc của tự nhiên ban tặng và được người dân tận dụng để chế biến thành nhiều món ngon, là món quà quê "thơm mùi ký ức".
 |
Cây cà na mọc ở đâu?
Trái cà na còn có tên gọi Côm háo ẩm, Côm cánh ướt, Trám xanh (miền Bắc) và tên khoa học là Elaeocarpus hygrophilus Kurz là một loài thực vật phân bố ở Đông Nam Á. Cà na là cây đại mộc sống lâu năm, sống được trên vùng đất ẩm hoặc có dao động thủy triều.
Ở Việt Nam cây cà na mọc hoang dại hoặc được trồng ven sông rạch chủ yếu ở các tỉnh miền Tây Nam Bộ, nhất là ở vùng đất phèn Đồng Tháp Mười, chịu được nước ngập mùa nước lũ.
Cà na là cây thân gỗ cao từ 10 - 25m, có thể đến 30m. Rễ phát triển mạnh, lan tỏa rộng trong đất bùn, ở gốc thân có nhiều rễ khí sinh mọc thành chùm (dạng rễ mọc trong không khí lơ lửng trong không trung hay cắm thẳng xuống đất). Mùa hoa tháng 4 - 6, có quả tháng 9 - 10. Chúng tái sinh bằng hạt.
Hoa mọc thành chùm có lông mềm, màu bạc ở nách những lá đã rụng, dài 4-7 cm, có cuống dài 3-5mm. Quả hạch hình bầu dục nhọn, dài 3cm. Trái già có màu xanh đậm, vị chát; còn trái chín có màu xanh nhạt, vị chua. Hạt hình thoi, có vỏ hạt cứng, mỗi trái có 1 hạt.
 |
Công dụng của trái cà na
Hiện nay, các công trình nghiên cứu trong nước và trên thế giới về loài cây này còn hạn chế.
Cây cà na (Elaeocarpus hygrophilus Kurz) của vùng đất phèn Đồng Tháp Mười là dạng cây gỗ đặc trưng, chịu được nước ngập 3 - 6 tháng, mùa khô cạn vẫn xanh tốt. Rễ, trái, lá người dân dùng làm thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, sinh tân dịch.
Vỏ cây có tinh dầu và tanin dùng tắm chữa ghẻ, chống dị ứng sơn và hoá chất bảo vệ da.
Thành phần hóa học của thịt trái cà na gồm: protein, đường, chất béo, polyphenol, acid citric. Nhờ đó, trái cà na dùng làm thuốc. Vỏ dùng hãm nước cho phụ nữ mới sinh đẻ uống trong vòng 15 ngày sau khi sinh.
 |
Món ngon từ trái cà na
Trái cà na được sử dụng làm thực phẩm ở một số nước Đông Nam Á, nhiều nhất là ở Thái Lan. Ở Việt Nam, cà na mọc hoang rất nhiều ở đồng bằng Sông Cửu Long. Đây là một nguồn nguyên liệu phong phú, dễ tìm, rẻ tiền nhưng hiện nay người dân chỉ mới dừng lại ở việc sử dụng trái cà na như một loại rau rừng.
Vào mùa nước nổi, miền Tây Nam Bộ không chỉ có nguồn tôm cá dồi dào mà còn xuất hiện nhiều loại cây trái đặc trưng, đậm chất miền quê, đặc biệt là trái cà na. Nhờ có vị chua và chát, trái cà na được trẻ con trên vùng đất chua phèn dùng làm loại quả để ăn sống chấm muối ớt.
Những món ăn ngon từ trái cà na gồm: cà na chấm muối ớt, mứt cà na, muối dưa, ô mai, cà na ngâm nước mắm, cà na ngào đường...
 |
| Cây cà na ở miền Bắc còn gọi là cây trám - giống cây cà na ở Trung Quốc, không liên quan với giống cà na ở miền Nam.
Cây cà na Trung Quốc có 2 loài cây thuộc chi Trám (Canarium) là Cây trám trắng (Canarium album) có tên tiếng Anh là Chinese white olive (trám trắng Trung Quốc) và Cây trám đen (Canarium tramdeum) có tên tiếng Anh là Chinese black olive (trám đen Trung Quốc). |
Bác sĩ CK2 Huỳnh Tấn Vũ
| Chia sẻ bài viết: |
ĐBQH Tạ Văn Hạ thẳng thắn chỉ ra, khám chữa bệnh bảo hiểm y tế còn nhiêu khê, khó khăn khiến cử tri bức xúc, mệt mỏi.
Một bé trai ở Quảng Nam bị chó hoang cắn, tuy nhiên người nhà không đưa đi tiêm phòng mà lại đưa đi chữa ở thầy lang dẫn đến tử vong.
Theo một nghiên cứu ở Trung Quốc, người lớn tuổi gặp vấn đề về thị lực, thính lực có thể phải đối mặt với nguy cơ đột quỵ hoặc đau tim.
Các "địa chỉ đen" này thường được chủ cơ sở sử dụng cung cấp dịch vụ làm đẹp trái phép, khi bị xử lý liền "lột xác" để tiếp tục hoạt động.
Để phòng ngừa thiếu canxi, cha mẹ nên chú ý bổ sung đầy đủ canxi cho trẻ thông qua chế độ ăn uống cân bằng, giàu canxi như hải sản, trứng, sữa.
Cùng trò chuyện với TS Thị Nam Phương để tìm hiểu rõ hơn hành trình gắn kết y tế với cộng đồng mà nữ thạc sĩ 9x tài năng đang theo đuổi.
Dinh dưỡng từ thực vật đang dần được lan tỏa vì nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe lẫn sắc đẹp, đặc biệt là đối với nữ giới.
ASD phổ biến ở nam giới gần gấp 4 lần so với nữ giới, nhưng lý do thì vẫn chưa được hiểu rõ.
Các bác sĩ cảnh báo nhiều trường hợp da bị sưng đỏ, ngứa ngáy, nổi mụn nước, phát ban sau khi hóa trang.
Bệnh nhân N. (41 tuổi, quốc tịch Hàn Quốc) bị đột quỵ, hôn mê sâu, được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện FV.
Sở Y tế tỉnh Quảng Nam khẳng định 16 học sinh ở huyện Đại Lộc nhập viện không phải do ngộ độc thực phẩm.
Tiến sĩ Giang Hán Minh vừa được bổ nhiệm chức vụ Viện trưởng Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TPHCM.
Lỗ tiểu thấp ở bé trai nếu không được giải quyết sớm sẽ gây ra những hệ lụy khó lường, ảnh hưởng đến cả thể chất và tinh thần của trẻ.
Nhiều trường hợp người trẻ gặp chấn thương, đột tử khi chơi thể dục thể thao quá mức, thường do các bệnh tim cấu trúc, hay rối loạn nhịp mà không biết.
Người đàn ông 34 tuổi ở Hà Nội nhập viện trong tình trạng sốc, mất máu vì bị phần lưỡi bừa đâm xuyên cẳng chân.
Sống, làm việc trong môi trường nhịp độ nhanh, kích động cảm xúc quá mức là nguyên nhân chính khiến cơ thể bị mất cân bằng âm dương, hao tổn tinh khí...
Theo nghiên cứu toàn cầu trên 27.500 người, tỉ lệ mắc rối loạn tình dục nữ là 17% ở Bắc Âu và 34% ở Đông Nam Á.
Chỉ được hành nghề cắt tóc, gội đầu, mát xa thư giãn, nhưng 2 cơ sở này đã thực hiện phẫu thuật làm đẹp rồi gây tai biến cho khách hàng.
