Những góc nhìn gần về 'Truyện Kiều' sau 2 thế kỷ

22/03/2025 - 18:38

PNO - Kỷ niệm 205 năm ngày mất của đại thi hào Nguyễn Du, triển lãm Thanh Kiều đưa người xem đến những vùng tưởng tượng thú vị được lấy cảm hứng từ 'Truyện Kiều'.

Triển lãm là sự kết hợp giữa mới và cũ, giữa hiện đại và truyền thống. Nếu các tác phẩm của 2 nghệ sĩ trẻ là họa sĩ Nguyễn Đức Tín và điêu khắc gia Đinh Duy Tôn chủ yếu đến từ sáng tạo cá nhân, cách xa nguyên tác, thì không gian bói Kiều, trưng bày cổ cầm cũng như trình chiếu phim tài liệu Kim cổ Kiều thanh lại là những góc nhìn gần, để từ đó khán giả có thể nhìn ngắm di sản lẫn sức ảnh hưởng của Truyện Kiều suốt 2 thế kỷ từ khi ra đời.

Bức Hòa tấu của Nguyễn Đức Tín và không gian trưng bày cổ cầm của Thanh Kiều - ẢNH: NGUYỄN ĐỨC TÍN
Bức Hòa tấu của Nguyễn Đức Tín và không gian trưng bày cổ cầm của Thanh Kiều - Ảnh: Nguyễn Đức Tín

Tranh cãi nhiều năm về việc Thúy Kiều chơi nhạc cụ gì cũng xuất hiện tại đây, để qua những loại cổ cầm, người xem có thể đến gần hơn với văn hóa dân tộc. Phim tài liệu Kim cổ Kiều thanh cũng đưa người xem khám phá lịch sử sân khấu Việt Nam thông qua những tác phẩm chuyển thể hoặc lấy cảm hứng từ Truyện Kiều

Ở tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Đức Tín, các cặp đối lập giữa hiện đại - truyền thống, giữa mới - cũ rất rõ nét. Đa số tác phẩm của anh đều mang những họa tiết, nét văn hóa… của đầu thế kỷ XIX, thời điểm Truyện Kiều ra đời. Ở đó có nhiều hình ảnh thân quen, từ hình tượng rồng trong Mùng trời, chiếu đất, Múa rồng; rắn trong Các y, Ngộ Kiều… đến 12 con giáp trong Chuyển sinh, những phụ nữ chơi cổ cầm trong Hòa tấu... Đa số những tác phẩm này được làm bằng 2 chất liệu quen thuộc là vải mùng và chiếu chồng lớp lên nhau, tạo nên hiệu ứng đặc biệt. Anh cũng gửi gắm nhiều thông điệp giao thoa, như trong Hòa tấu, bên cạnh 2 cô chị đang chơi cổ cầm, có cậu em nhỏ chơi đàn điện tử, qua đó cho thấy truyền thống chính là cái nôi cho các giá trị hiện đại.

Điêu khắc gia Đinh Duy Tôn bám sát vào những câu Kiều để bằng các chất liệu lạnh lùng, cứng cáp như inox, đồng… anh đã mềm hóa và chuyển ý thơ thành vật thể. Chẳng hạn với câu “Biết thân chạy chẳng khỏi trời”, anh đã bao quanh tác phẩm có các đường biên phức tạp bằng những lớp vải mỏng như lưới trời bủa vây bên trong nội tâm phức tạp. Trong khi ở “Đố ai gỡ mối tơ tình”, bằng độ cong và những rãnh khía bề mặt, anh tạo ra được sự uyển chuyển đan xen sự bền chặt của những tơ tình vặn xoắn, đem đến cảm giác mềm mại cho tác phẩm.

Hầu hết các tác phẩm còn ẩn chứa một câu chuyện khác về định kiến giới, nơi người đàn ông thường trực xuất hiện còn người phụ nữ gần như vắng mặt. Họ là “nạn nhân” của tư tưởng trọng nam khinh nữ từ xa xưa và ít nhiều vẫn còn ở hiện tại.

Triển lãm mở cửa từ 7g30 - 22g hằng ngày đến hết 30/4 tại nhà sách Hải An (quận 1, TPHCM).

Ngô Minh

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI