Những dấu hiệu bệnh "viêm gan bí ẩn" cha mẹ cần đưa con đi khám ngay

TS.BS Nguyễn Phạm Anh Hoa chỉ ra các dấu hiệu nghi mắc căn bệnh viêm gan chưa rõ nguồn gốc mà các bậc phụ huynh cần chú ý để đưa con đi thăm khám kịp thời

Các giả thuyết về viêm gan bí ẩn

Căn bệnh “viêm gan bí ẩn” đang trở thành một nỗi lo mới sau khi xuất hiện tại nhiều quốc gia, trong đó có một số nước Đông Nam Á. Tại Indonesia, ngày hôm qua đã ghi nhận 4 ca tử vong do căn bệnh này.

Theo TS.BS Nguyễn Phạm Anh Hoa, cho tới nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguồn lây, yếu tố dịch tễ cũng như nguyên nhân của căn bệnh viêm gan cấp tính này. Một chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới cũng khẳng định, phải tốn thêm rất nhiều thời gian và tiền bạc để có thể tìm được nguyên nhân. Tuy nhiên, hiện có một số giả thuyết đang được đặt ra.

Thứ nhất, căn bệnh này có thể qua chó mèo? Về vấn đề này, Trưởng khoa Gan mật, Bệnh viện Nhi Trung ương cho hay, các nghiên cứu trên thế giới chỉ ra có 70% trẻ bị tổn thương gan có nuôi chó cảnh. Tuy nhiên, đây chỉ là ghi nhận, chứ chưa phải kết luận.

Thứ hai, có giả thuyết cho rằng, Andenovirus là thủ phạm? Theo số liệu đã công bố, Adenovirus phát hiện ở 30% số ca bệnh viêm gan cấp tính chưa rõ nguyên nhân (trên 228 trẻ), riêng ở Mỹ, đến ngày 6/5 có tới 50% ca bệnh dương tính với Adenovirus chủng 41. TS.BS Nguyễn Phạm Anh Hoa khẳng định còn quá sớm để kết luận điều này. Bởi, Andenovirus là một loại virus quen thuộc, được phát hiện từ năm 1953. Trong quá khứ, virus này chỉ gây viêm gan ở một số ca bệnh tản phát, ở trẻ có miễn dịch yếu, còn lại virus chỉ hay gặp ở những bệnh nhân có tổn thương phổi, phế quản. Dịch đau mắt đỏ của Việt Nam thường xuất hiện trong mùa hè cũng là do Adenovirus.

Theo một nghiên cứu, ở trẻ 0-4 tuổi, đa phần khi kiểm tra kháng thể Adeno trong máu thì đã cho kết quả dương tính. Như vậy, trẻ em thường va vấp một lần với virus này. “Đây chỉ là một lưu ý về hướng tiếp cận chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh, còn để có kết luận chính xác cần nghiên cứu thêm của các nhà khoa học trên thế giới” - BS Nguyễn Phạm Anh Hoa nói.

Thứ ba, về lo ngại viêm gan bí ẩn là một trong những di chứng của hậu COVID-19 hay vắc xin COVID-19, TS.BS Nguyễn Phạm Anh Hoa cho rằng “khó để khẳng định có mối liên quan”. Bởi theo thống kê, chỉ có 10 - 20% số trẻ mắc bệnh viêm gan này đã từng mắc COVID-19. Ngoài ra, đa phần trẻ bị bệnh dưới 5 tuổi đều chưa tiêm vắc xin COVID-19. Tại Mỹ, một số bệnh nhân mắc bệnh trên 12 tuổi song tỷ lệ tiêm vắc xin cũng rất ít.

Khi nào cần đưa con đi khám?

Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, từ đầu tháng 5 tới nay, theo chỉ đạo của Bộ Y tế, đã tăng cường giám sát, phát hiện sớm các ca viêm gan chưa rõ nguồn gốc, tuy nhiên, chưa ghi nhận trường hợp bất thường, có tổn thương viêm gan cấp tính.

Tuy nhiên, TS.BS Nguyễn Phạm Anh Hoa cho rằng, với tốc độ lây lan, đặc biệt đã xuất hiện tại Đông Nam Á, bệnh có khả năng xâm nhập vào Việt Nam. Do đó, với trẻ từ 0 -16 tuổi, khi có đồng thời các triệu chứng sau, cần đưa tới bệnh viện thăm khám sớm để phát hiện, can thiệp kịp thời:

- Trẻ sốt nhẹ, buồn nôn, tiêu chảy

- Trẻ mệt mỏi

- Trẻ có dấu hiệu vàng da. Ban đầu, vàng da có thể xuất hiện ở củng mạc mắt (phẩn lòng trắng của mắt). Sự thay đổi màu sắc này dễ dàng nhận biết dưới ánh sáng mặt trời.

Dù vậy, các phụ huynh cũng không nên quá hoang mang, lo lắng và tìm kiếm các phương pháp xét nghiệm, điều trị… truyền miệng. Với các trường hợp nghi ngờ, nguy cơ cao, bác sĩ sẽ có chỉ định xét nghiệm phù hợp.

Làm gì để phòng tránh viêm gan bí ẩn?

Do chưa biết rõ căn nguyên lây bệnh, đường lây truyền, nên cách duy nhất là bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh này ngay từ các tác nhân đã ghi nhận. Các tổn thương do đường virus như Adreno có thể lây qua giọt bắn, phân, bề mặt tiếp xúc, do đó việc vệ sinh cá nhân, đảm bảo nguồn nước sạch, xử lý chất thải rất quan trọng.

Adenovirus có thể lây qua bề mặt tiếp xúc mà người bệnh để lại, nên cần sử dụng đồ dùng cá nhân (như ca, cốc, thìa, khăn mặt...) riêng. Ngoài ra, cần đảm bảo ăn chín, uống sôi, sử dụng nước sạch để dự phòng các nguồn lây nhiễm.

H.Anh