Những con hẻm thay màu từ bàn tay Hội

Hội LHPN nhiều quận huyện của TP.HCM đã và đang tích cực hành động để hiện thực hóa chỉ tiêu trồng 10.000 cây xanh bóng mát và công trình xây dựng 300 tuyến đường, hẻm đạt tiêu chí “sạch ngõ”, “tuyến đường văn minh - mỹ quan đô thị” mà Nghị quyết Đại hội Đại biểu phụ nữ (PN) TP.HCM lần thứ X, nhiệm kỳ 2016-2021, đã đề ra.

Thay "áo mới" cho hẻm

Hơn 9 giờ sáng, con hẻm 91 đường Nguyễn Khoái, P.1, Q.4 không chỉ rộng rãi, thông thoáng mà còn sạch tươm. Dù cuối hẻm là trường tiểu học nhưng không có bóng dáng xe hàng rong nào. Không có áo quần phơi phóng, cũng không có bọc rác nằm trước những ngôi nhà từ đầu đến cuối hẻm. Đây là con hẻm mà Hội LHPN P.1 đã đăng ký trong đợt Q.4 phát động 15 tuyến hẻm theo tiêu chí “sạch ngõ”, diễn ra vào tháng 7/2017.

Mang bình ra tưới những chậu cây xanh được xếp thành hàng ngay ngắn dọc theo tường nhà, cô Trần Thị Bích Trâm - người có nhà nằm ở cuối hẻm - cho biết: “Hồi trước, tui trồng cây trên sân thượng, sau đó, tui nghĩ mang ra đây có khi lại khiến phố phường đẹp hơn. Vậy mà thiệt, mấy chậu cây làm cho không khí dịu mát hơn nhiều”. 

Những “bức tường văn minh” của Hội

Kế bên, nhà cô Trần Thị Kim Toan cũng sắp xếp khoảng hơn chục chậu cây thành một hàng nối tiếp hàng cây nhà cô Trâm, chỉ chừa khoảng trống ở cổng ra vào. Chúng tôi hỏi về việc người dân xử lý rác như thế nào mà con hẻm tươm tất đến vậy, cô cho biết, cứ đúng 8 giờ là xe rác đi thu gom, người dân trong hẻm mang rác ra bỏ trên xe luôn chứ không đặt trước nhà. Ngoài ra, cứ sáng thứ Bảy, Chủ nhật hàng tuần, hội viên, PN ở đây đều quét dọn con hẻm, mỗi người một tay, nhờ vậy, hẻm mới sạch đẹp. 

Chị Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch Hội PN P.1 cho biết, một bên hẻm này là nơi cửa nhà dân hướng ra, phường đã vận động trồng cây xanh, bên kia là một bức tường dài đã cũ, Hội PN đã liên hệ để trang trí thành bức tường văn minh cho đẹp mắt. 

Ý tưởng về những “bức tường văn minh” mà chị Thủy nói xuất phát từ một họa sĩ đang sống tại Q.4, là chú Nguyễn Văn Minh (SN 1942). Mỗi ngày, chú đạp xe, chở chiếc giỏ đủ màu sơn đi làm mới cho những con hẻm nhếch nhác trên đường Nguyễn Khoái, P.2.

Đi sâu vào các con hẻm 62, 64 hoặc hẻm 144, mới thấy những con hẻm tuy nhỏ, ngoằn ngoèo nhưng có gì đó đặc biệt và thu hút. Dòng xe cộ rộn ràng ngoài kia dường như đọng lại, bình yên với những bức tường phủ đầy hoa lá. 

Chuẩn bị dắt xe đi làm, chú Phương (ngụ tại số nhà 64/81 Nguyễn Khoái) nhìn theo ruộng lúa trên chiếc cổng sắt di chuyển khi đưa tay kéo cổng: “Hồi tường chưa được vẽ tranh, hết tờ rơi này đến tờ rơi khác, người ta dán lên rồi xé, dơ và mất thẩm mỹ ghê lắm. Thấy vậy nên chúng tôi ủng hộ việc vẽ tranh lên tường nhà mình, vẽ xong thấy hay. Khi nào màu sơn cũ, mình sẽ lại nhờ người vẽ bức mới, coi như thay áo cho con hẻm”.

Từ khi có những bức tranh, thấy người dân có ý thức hơn trong việc giữ gìn vệ sinh chung (vì không ai nỡ đặt những bọc rác hay phóng uế bừa bãi trước những bức tường như vậy),  Hội LHPN các phường đã phối hợp với Đoàn Thanh niên, các bạn học sinh, sinh viên và người dân trong khu vực làm nên những “bức tường văn minh” đó. Hiện nay, trên các ngã đường của Q.4, có hơn 30 bức tranh góp phần thay đổi diện mạo phố phường.

Không chỉ ở Q.4 mà các quận huyện, công trình cải tạo, làm sạch hẻm cũng đang diễn ra mang đến những thay đổi tích cực. Sau một tuần nỗ lực, từ dọn dẹp vệ sinh cho đến việc gỡ những mảng tường bong tróc, rồi phủ lên đó một lớp màu sơn mới, Hội LHPN P.15, Q.Phú Nhuận đã biến con hẻm 30 đường Thích Quảng Đức trở nên sạch đẹp hơn với một bức tranh dài gần bằng chiều dài con hẻm, và một “vườn treo” được tạo nên từ những cây xanh trồng trong chai nhựa tái chế được sắp đặt một cách nghệ thuật trên tường.

Cũng vậy, dù trời nóng bức, người đi đường cũng cảm thấy dễ chịu khi đi ngang qua bức tường hoa lá trên đường Thành Mỹ, P.8, Q.Tân Bình. 

Mỹ quan đường phố - cần sự chung tay

Sự xanh mát đã hiện diện trên những tuyến đường, con hẻm sạch sẽ, tinh tươm. Nhưng, số đường, hẻm như trên hiện vẫn chưa nhiều. Vẫn còn nhiều tuyến đường nhếch nhác, nhiều tuyến hẻm ngập bao rác, cơm thừa, kim tiêm. Có những con hẻm, dù đã được Hội PN phường đăng ký xây dựng thành tuyến hẻm “sạch ngõ”, nhưng vẫn còn cảnh xe hàng rong, hàng quán lấn chiếm lòng hẻm, thải nước, rác ra giữa hẻm.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Lệ - Chủ tịch Hội PN P.3, Q.4 - thông tin: “Cứ canh đến đêm, người ta lại mang rác ra đường, ra hẻm. Cách vài ngày, cán bộ Hội phải đích thân đi dọn dẹp. Chúng tôi đang vận động người dân đóng góp để lắp đặt camera quan sát, xử phạt những trường hợp cố ý vi phạm”. 

Bắt đầu lên ý tưởng làm đẹp cho những con hẻm, bà Phạm Thị Thành, Chủ tịch Hội LHPN Q.Tân Bình thận trọng: “Quận mình đang chuẩn bị làm bức tường văn minh cho những tuyến hẻm, nhưng trước khi thực hiện, phải xem xét nhiều yếu tố, rồi chọn điểm. Vì làm thì phải giữ, phải nhìn thấy hiệu quả để nhân rộng. Chỗ nào người ta bỏ rác nhiều, mình sẽ vẽ tường và trồng hoa, nhưng trước mắt là vận động người dân quét rác, giữ gìn hẻm phố cho sạch. Muốn thay đổi thực sự, phải đi từng bước một”. 

Thu Lê