Úc, nước đồng chủ nhà World Cup 2023, có một đội hình đa sắc tộc nhất giải đấu, như tình trạng đa sắc tộc trong xã hội của họ. Trong đội tuyển Úc, có thể thấy những gương mặt gốc Âu, gốc Á, gốc Phi và có cả gốc thổ dân nữa.
|
Lydia Williams (phải) và Kyah Simon, hai nữ cầu thủ thổ dân trong đội tuyển Úc - Ảnh: Matildas.com.au |
Nhiều người nghĩ Úc chỉ là những cảnh phồn hoa, đẹp tươi và trong lành ở Sydney, Melbourne. Hai thành phố này chỉ là chấm nhỏ trên bản đồ toàn nước Úc rộng gần 7,7 triệu km2 (gấp 23 lần diện tích Việt Nam), lãnh thổ lớn thứ 6 trên thế giới nhưng chỉ có 26 triệu dân.
Phần lớn lãnh thổ Úc gồm các bang Tây Úc, Nam Úc, Bắc Úc, Queensland và New South Wales là hoang mạc, rừng, mỏ, các vùng biển. Đó là nơi sinh sống của những người thổ dân, ta có thể gọi họ là người bản địa, tổ tiên của họ đã ở đó trước khi lục địa này được phát hiện và dân châu Âu di cư ồ ạt tới vào đầu thế kỷ XX.
Hiện tại, trong 26 triệu dân Úc, chỉ có 3,8% là thổ dân. FIFA, khi tổ chức World Cup tại đây, rất coi trọng họ. FIFA lập ra một hội đồng văn hóa 6 người, bao gồm 3 người thổ dân Úc và 3 người Maori (tộc thổ dân ở New Zealand), để tư vấn về hòa nhập và tôn trọng.
Quả bóng chính thức cho World Cup này sử dụng tác phẩm thiết kế của nghệ sĩ thổ dân Úc Chern’ee Sutton và nghệ sĩ người Maori Fiona Collis, trong khi ngôn ngữ thổ dân được sử dụng trong tài liệu chính thức của giải đấu và cờ thổ dân sẽ tung bay trên mỗi sân vận động.
Người Úc hy vọng các cầu thủ như Kyah Simon và Lydia Williams sẽ có tác động truyền cảm hứng tương tự như vận động viên chạy 400m Cathy Freeman tại Olympic 2000 ở Sydney. Freeman là người Úc thổ dân đầu tiên giành huy chương vàng Olympic.
Lydia Williams, thủ môn hơn 100 lần khoác áo đội tuyển Úc, là một người bản địa, hay thổ dân, nếu bạn muốn gọi như vậy. Trong sê-ri phim tài liệu Thế giới dưới chân họ phác họa chân dung đội nữ Úc, Lydia đã kể về câu chuyện đáng kinh ngạc của cô.
Lydia sinh ra ở Kalgoorlie, một thị trấn khai thác mỏ vàng cũ ở bang Tây Úc với cha là thổ dân và mẹ là người Mỹ. Con đường cha mẹ cô đến với nhau như một cuộc đấu tranh, đã cho cô những bài học và niềm tin. “Tôi lớn lên với những kỹ năng sinh tồn trong tự nhiên học từ cha tôi, ông ấy là một phần của thế hệ bị đánh cắp”.
“Thế hệ bị đánh cắp” là một từ vựng không lạ trong ngôn ngữ Úc. Những chính sách của nước Úc cách đây 40-50 năm đã loại bỏ thổ dân ra khỏi vùng đất và môi trường truyền thống của họ. Họ không được phân loại là công dân Úc và không có quyền bầu cử.
“Cha tôi không lớn lên trong sự giáo dục, ông bỏ học khi còn rất nhỏ vì bị bắt nạt và quấy rối, ông tìm đến rượu để che giấu nỗi đau. Nhưng tôn giáo đã cứu rỗi ông. Mẹ tôi là người Mỹ, bà làm việc ở Phố Wall và là người sùng đạo. Nhà thờ của bà có chuyến truyền giáo đến Úc, bà sống trong một căn lều giữa sa mạc, giúp đỡ những người phụ nữ thổ dân. Trong thời gian đó, cha mẹ tôi gặp nhau và yêu nhau”.
Khi Lydia 11 tuổi, gia đình chuyển đến thủ đô Canberra, nơi cô bắt đầu con đường trở thành một trong những nữ thủ môn xuất sắc nhất thế giới. “Mẹ tôi hỏi tôi muốn làm gì và tôi nói “bóng đá” nhưng chúng tôi đến đăng ký muộn. Vị trí duy nhất còn lại là thủ môn”.
“Khi lớn lên, hình mẫu lý tưởng của tôi là Cathy Freeman. Vâng, tôi nhớ mình đã xem Olympic Sydney trên TV, và giống như: “Thật điên rồ, đó là một phụ nữ thổ dân đã làm say đắm cả nước Úc theo đúng nghĩa đen”.
Tuy nhiên ở tuổi 15, Lydia đã phải chịu một đòn nặng nề. “Bác sĩ đến gặp tôi và nói, cha cháu chỉ còn sống được một hoặc hai ngày nữa, căn bệnh ung thư quá hung dữ. Đúng vậy, chỉ có vậy. Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện cuối cùng, và tôi nhớ ông nói với tôi là ông sẽ luôn tự hào và dõi theo hành trình của tôi”.
|
Sam Kerr, thủ quân của Matildas (biệt hiệu của đội tuyển nữ Úc), nữ cầu thủ được trả lương cao nhất thế giới - Ảnh: FIFA.com |
Cũng ở bang Tây Úc, cách xa quê nhà Kalgoorlie của Lydia khoảng 600km là thành phố Perth. Đó là nơi sinh ra của tiền đạo ngôi sao Sam Kerr, chân sút từng là vua phá lưới ở ba lục địa Úc, Bắc Mỹ, châu Âu. Sam Kerr, tốp 3 giải cá nhân Quả Bóng Vàng trong 2 năm qua, được xem là sẽ trở thành ngôi sao sáng tại World Cup 2023.
Sam sinh ra trong gia đình gồm những người di cư từ Anh và Ireland, nhưng khuôn mặt cô giống bà nội người Ấn Độ. Năm 15 tuổi, cô bắt đầu thi đấu trong giải nữ quốc gia Úc. 20 tuổi, đến chinh phục nước Mỹ. Và hiện thời, thủ quân 30 tuổi của Úc đang thi đấu cho Chelsea. Sam đang là nữ cầu thủ được trả lương cao nhất thế giới, khoảng 513.000 USD hàng năm.
Chính Phong