Nhiều người không nên dùng đậu đen

Mỗi ngày, chị H. rang 200g đậu đen (loại xanh lòng) rồi nấu sôi, cho vào bình giữ nhiệt để bé uống bốn lần, mỗi lần 200ml. Từ khi uống nước đậu đen, cô bé không còn thèm ăn như trước và sau một tuần, giảm được 1,3kg. Thấy hiệu quả, chị H. tăng cường cho con uống thay nước lọc.

Kết quả, bé giảm thêm 3kg nhưng thường xuyên bị đầy bụng. Mới đây, bé bị tiêu chảy, lả người nên chị H. đưa đến phòng mạch. Bác sĩ chẩn đoán bé bị rối loạn tiêu hóa, rối loạn điện giải, mất nước. “Bác sĩ nói đậu đen khó tiêu với trẻ em và người già. Con tôi dùng mỗi ngày với lượng nhiều gây đầy bụng và tiêu chảy”, chị H. nói.

Theo bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng đơn vị điều trị ban ngày Cơ sở 3 Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, đậu đen được dùng trong đông y để chế thuốc nấu với hà thủ ô, làm cho vị thuốc có màu đen. Theo đông y, những vị thuốc chế màu đen có tác dụng bổ thận thủy. Dân gian còn sử dụng đậu đen để trị huyết áp, mất ngủ, tóc bạc… Tuy đậu đen có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, nhưng chưa hẳn đã lành nếu dùng không đúng cách.

Một số bệnh lý, đối tượng không nên sử dụng đậu đen như: người có bệnh tiểu đường không nên pha đường vào nước đậu đen. Nước đậu đen có tác dụng lợi tiểu, người có bệnh về thận cần thận trọng khi sử dụng. Người mắc bệnh viêm đại tràng, đi ngoài phân lỏng, tiêu chảy, tiêu hóa kém không dùng đậu đen. Hàm lượng protein trong đậu đen rất cao khiến cho người già, trẻ em hay người có thể trạng yếu, khó tiêu thụ hết lượng protein trong đậu đen, vì vậy khi uống nước đậu đen dễ gây ra vấn đề về tiêu hóa, đầy bụng, đau bụng.

Hiện đậu đen bị lạm dụng nhiều nhất là dùng giảm cân. Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ cho biết, theo các nghiên cứu gần đây, đậu đen có chứa isoflavone, anthocyanin - là hai chất có khả năng điều chỉnh và chuyển hóa chất béo, nên nhiều người vin vào đây để giảm cân. Tuy nhiên, sử dụng nhiều thực phẩm chứa isoflavone và anthocyanin mặc dù rất tốt cho sức khỏe nhưng chưa chắc giúp bạn giảm cân, bởi chìa khóa của vấn đề giảm cân là cần giảm lượng calo nạp vào và tăng lượng calo tiêu hao qua hoạt động thể chất. 

Nước đậu đen giảm cân còn do tác dụng làm đầy bụng bởi no nước nên sẽ ít bị đói, không thèm ăn. Do đó, ngay cả có dùng đậu đen để giảm cân, cũng cần ăn uống đa dạng. Nếu sử dụng đậu đen liên tục dài ngày sẽ có nhiều vấn đề không tốt cho sức khỏe. 

Lưu ý: nước đậu đen chỉ nên sử dụng như món nước giải khát, một tuần dùng 2-3 lần, mỗi lần khoảng 100-250ml sẽ vừa đủ không gây cảm giác no. Liều dùng: ngày dùng 20-40g, hoặc có thể hơn một ít. Không thể dùng loại nước đậu đen để thay thế cho nước uống hằng ngày. Chúng sẽ làm ảnh hưởng tới khả năng hấp thu của các chất trong cơ thể. Trong đậu đen chứa nhiều phytat gây cản trở cho việc hấp thu của các khoáng chất như sắt, kẽm, đồng, phốt pho (không nên dùng nước đậu đen để uống các loại thuốc có chứa sắt, kẽm, đồng, canxi hoặc sử dụng thực phẩm có chứa các chất này) dẫn tới thiếu máu, loãng xương, vì vậy trẻ em và người già cũng được khuyên không nên dùng. 

“Thời gian lý tưởng để sử dụng đậu đen với các thực phẩm khác là cách nhau khoảng bốn tiếng. Nước đậu đen rang, không cho đường là tốt nhất. Còn với những người phải lao động nặng, khi uống nên cho một chút muối để tăng cường yếu tố điện giải cho cơ thể”, bác sĩ Vũ khuyến cáo. 

Thùy Dương