Nhiều đàn voi rừng ở Nghệ An có nguy cơ xóa sổ vì… thiếu voi đực

Sáng 26/10, ông Lê Xuân Đình - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Quỳ Châu (Nghệ An) - cho biết, sau nhiều ngày nỗ lực, lực lượng chức năng đã xua đuổi được hai con voi vào rừng sâu. Cặp voi này là mẹ con, trong đó voi mẹ đã gần 80 tuổi, mù một mắt, voi con đã 30 tuổi.

Theo người dân địa phương, đây không phải là lần đầu mẹ con voi ra khỏi rừng, áp sát khu dân cư phá hoại rau màu của người dân. Anh Trương Văn Hoài (trú bản Đôm 1, xã Châu Phong, huyện Quỳ Châu) cho hay, khi phát hiện hai con voi này vào vườn keo của gia đình, anh cùng người thân đã phải đốt lửa, gõ chiêng… mãi mới đuổi được. Voi chỉ vào ăn cỏ, song chúng đã làm gãy cành, giẫm đạp hỏng nhiêu cây keo trong vườn anh Hoài.

Hơn một tuần trước, hai con voi này cũng xuất hiện tại khu vực Huôi Pủng (xã Châu Phong) và vào phá vườn, hoa màu, chuối của một số hộ dân. Khi bị xua đuổi, chúng di chuyển qua tỉnh lộ 544. “Trước đây, hai con voi này chỉ xuất hiện ít ngày rồi di chuyển sang khu vực khác. Nhưng lần này không hiểu sao nó bám trụ lại rất lâu”, anh Hoài nói.

Cặp voi cái ở huyện Quỳ Châu đứng trước nguy cơ xóa sổ vì không có voi đực - Ảnh: Khánh Trung

Theo ông Lê Xuân Đình - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Quỳ Châu, đây là những con voi còn sót lại trên địa bàn huyện Quỳ Châu. Trước đây, đàn voi này cũng khá đông đúc, nhưng dần bị sát hại, chỉ còn hai mẹ con này.

“Trước đây người dân thường mang theo muối lên rừng bẻ măng rồi để lại, voi thường tìm đến để ăn, nhưng nay không còn nữa. Ngoài ra, voi con đã 30 tuổi, bắt đầu đến thời gian động dục, nhưng không có voi đực nên chúng thường tìm ra khỏi rừng hơn trước đây”, ông Lê Xuân Đình nói.

Lãnh đạo Hạt Kiểm lâm Quỳ Châu thông tin, mỗi con voi thường có tuổi thọ khoảng 100 năm. Do không có voi đực, chỉ còn hai con voi cái nên đàn voi trên địa bàn huyện này sẽ bị xóa sổ trong thời gian tới là điều đương nhiên.

Nghệ An hiện có 16 con voi đang sống tự nhiên trong rừng; sống tập trung ở Vườn quốc gia Pù Mát (huyện Con Cuông, Nghệ An) với 13 con. Những con còn lại, gồm một con voi cái sống đơn độc tại huyện Quỳ Hợp và đàn voi hai mẹ con ở xã Châu Phong.

Là địa phương có số lượng voi rừng đứng thứ 3 cả nước (sau tỉnh Đắk Lắk và Đồng Nai), song các đàn voi ở Nghệ An phần lớn là đàn voi đơn lẻ, không còn khả năng phát triển. Nhiều con voi sống đơn độc suốt hàng chục năm qua, thường xuyên về khu dân cư tàn phá hoa màu, xung đột với con người.

Đàn voi ở Vườn quốc gia Pù Mát được bẫy ảnh ghi hình lại - Ảnh: Khánh Trung

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Phó chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Nghệ An - cho biết, hơn 10 năm trước, ở huyện Anh Sơn cũng có một con voi. Tuy nhiên, con voi này đã bị bắn hạ để lấy ngà, khi lực lượng chức năng vào kiểm tra thì chỉ còn lại một bộ xương. Tỉnh Nghệ An cũng đã giao cho Vườn quốc gia Pù Mát triển khai đề án bảo tồn voi.

Theo ông Trần Xuân Cường - Giám đốc Vườn quốc gia Pù Mát, do diện tích quá lớn nên đơn vị này cũng không thể giám sát và thống kê trong tổng số 13 con voi đang sống trong Vườn quốc gia Pù Mát có bao nhiêu con voi đực. “Chắc chắn có một con voi đực, vừa qua đã được bẫy ảnh chụp lại”, ông Cường chia sẻ.

Về phương án sáp nhập đàn voi để “có đủ giống đực, giống cái”, lãnh đạo Vườn quốc gia Pù Mát cho rằng, đây là một phương án rất khó thực hiện, ngay cả chuyên gia nước ngoài cũng chưa thành công. 

“Để di chuyển đàn voi thì biện pháp duy nhất là phải bắn thuốc mê, mà thuốc mê phải mất 40 phút mới có hiệu lực, lúc này thì voi đã chạy vào rừng mất rồi”, Giám đốc Vườn quốc gia Pù Mát nói.

Phan Ngọc