Nhiều biện pháp mạnh ngăn lao động bỏ trốn

Trao đổi với Báo Phụ Nữ, ông Đào Công Hải (ảnh), Phó Cục trưởng Cục Quản lý LĐ ngoài nước cho biết: Với mong muốn bình thường hóa quan hệ hợp tác LĐ giữa Việt Nam và HQ, Bộ LĐ-TB-XH đã cử nhiều đoàn công tác sang HQ phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại HQ và Cơ quan phát triển nguồn nhân lực HQ (HRD) tổ chức sáu buổi tuyên truyền, vận động LĐ Việt Nam làm việc tại HQ về nước đúng thời hạn. Tháng 11/2012 - 5/2013, Bộ đã tiến hành nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng đến việc người LĐ Việt Nam sau khi hết hạn hợp đồng LĐ tại HQ không về nước, ở lại và làm việc không có giấy tờ hợp pháp”.

Bên cạnh đó, tháng 11/2012, Bộ đã có công văn đề nghị UBND các tỉnh/thành phố có số lượng đông LĐ làm việc tại HQ hết hạn hợp đồng không về nước thực hiện các biện pháp giảm tỷ lệ LĐ hết hạn hợp đồng không về nước. Ngày 1/8/2013, Bộ tiếp tục có công văn đề nghị UBND các tỉnh/thành phố có nhiều LĐ đang làm việc tại HQ tổ chức vận động người LĐ của địa phương làm việc tại HQ về nước đúng thời hạn.

PV: Theo ông, vì sao chưa giảm được tình trạng LĐ Việt Nam ở lại cư trú và làm việc trái phép?

Ông Đào Công Hải: Với tỷ lệ bỏ trốn hiện đang ở mức gần 50% (cao nhất trong số 15 nước có LĐ đang làm việc tại HQ), nhất thiết phải có biện pháp mạnh để đưa LĐ về nước đúng hạn cũng như phòng tránh việc LĐ mới sang có thể bỏ trốn. Vì thế, ngày 21/8/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định về việc thực hiện thí điểm ký quỹ đối với người LĐ đi làm việc tại HQ theo Chương trình cấp phép việc làm cho LĐ nước ngoài của HQ.

Ngày 22/8/2013, Chính phủ ban hành Nghị định số 95/2013/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực LĐ, bảo hiểm xã hội và đưa người LĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Theo đó, người LĐ đi làm việc tại HQ sẽ bị phạt tiền đến 100 triệu đồng nếu có một trong các hành vi vi phạm sau: cư trú trái phép tại HQ sau khi hết hạn hợp đồng LĐ và hết hạn cư trú; bỏ trốn khỏi nơi đang làm việc theo hợp đồng đã ký kết; bỏ trốn tại sân bay sau khi nhập cảnh HQ…

Trường hợp người LĐ Việt Nam đã bỏ trốn khỏi nơi làm việc theo hợp đồng hoặc ở lại HQ cư trú trái phép sau khi hết hạn hợp đồng LĐ trước ngày 10/10/2013, nếu tự nguyện về nước trong thời gian ba tháng (tính từ ngày 10/10/2013 đến ngày 10/1/2014) sẽ được miễn xử phạt hành chính, không bị áp dụng hình thức xử phạt hành chính nêu trên.

* Theo quy định mới, người LĐ sang HQ phải ký quỹ 100 triệu đồng, LĐ diện nghèo lấy đâu ra số tiền khá lớn để ký quỹ?

- Người LĐ sẽ được vay tại ngân hàng Chính sách - xã hội tối đa 100 triệu đồng (nếu thuộc đối tượng được vay vốn) để thực hiện việc ký quỹ. Tiền ký quỹ hoàn trả (gồm cả gốc và lãi) khi người LĐ hoàn thành hợp đồng LĐ, về nước đúng thời hạn… 100 triệu đồng đối với LĐ có hoàn cảnh khó khăn thì cũng cao, nhưng LĐ sang HQ làm việc với mức lương hàng tháng từ 1.000 đến 1.500 USD, chỉ trong một năm tiết kiệm là LĐ có thể trả được khoản vay này.

Hiện HQ tiếp tục yêu cầu Việt Nam phải gấp rút hoàn thiện các thủ tục về ký quỹ đối với người LĐ. Việc này, Bộ đang phối hợp với Bộ Tài chính và bộ ngành liên quan hướng dẫn người LĐ ký quỹ 100 triệu đồng trước khi đi. Nếu chúng ta làm tốt việc xử phạt người LĐ bỏ trốn và ký quỹ, Bộ LĐ-TB-XH Việt Nam cùng Bộ Việc làm và LĐ HQ sẽ ký kết thỏa thuận về việc tiếp tục thực hiện quy trình đưa người LĐ sang làm việc tại HQ theo EPS tạo cơ hội việc làm cho gần 12.000 LĐ đã qua kiểm tra tiếng Hàn…

 Mai Phan (thực hiện)