Nhiều băn khoăn về tác quyền âm nhạc trên mạng xã hội

18/11/2023 - 20:11

PNO - Hiện trên một số mạng xã hội, người dùng có thể sử dụng bài hát lồng ghép vào các bài đăng, video ngắn. Tác quyền sẽ được chi trả ra sao cho tác giả?

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho biết anh khá bối rối khi một số người nói Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) chưa thể thu tiền tác quyền từ các mạng xã hội; người khác nói Meta (công ty sở hữu Facebook, Instagram…) chưa trả tiền tác quyền trực tiếp cho tác giả mà phải thông qua các đơn vị như VCPMC… 

Thực tế, có những video trên các mạng xã hội không sử dụng ca khúc từ kho nhạc của Meta. Thay vào đó, ca khúc đã được ghép vào video ở khâu cắt dựng trước đó. Bài hát có thể lấy từ YouTube hoặc các ứng dụng nghe nhạc khác. Các video này được cá nhân/tổ chức chia sẻ trên Facebook, Instagram… và có khả năng thu về lợi nhuận nhờ quảng cáo. Vậy trong trường hợp này, tiền tác quyền dành cho tác giả được tính ra sao?

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung nêu ý kiến tại hội thảo “Bản quyền âm nhạc VCPMC” 2023 tổ chức hôm 14/11, tại TPHCM - ẢNH: THÀNH LÂM
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung nêu ý kiến tại hội thảo “Bản quyền âm nhạc VCPMC” 2023 tổ chức hôm 14/11, tại TPHCM - Ảnh: Thành Lâm

VCPMC là đối tác duy nhất tại Việt Nam của Meta để thực thi các quy định về bản quyền âm nhạc. Các tác giả có thể thông qua những đơn vị phát hành nhạc để cập nhật tác phẩm lên kho nhạc của Meta. Nhạc sĩ đăng ký thông tin với VCPMC, sau đó VCPMC cho Meta biết bài hát thuộc bản quyền của ai.

Tiền tác quyền cho tác giả sẽ được tính theo số lượt sử dụng tác phẩm. Việc kiểm đếm sẽ do Meta thực hiện, còn VCPMC sẽ đối soát dựa trên báo cáo theo kỳ. Vì thế, việc quan trọng nhất là cung cấp dữ liệu về tác phẩm, tác giả chính xác, đầy đủ cho phía Meta. Còn trường hợp sử dụng nhạc không từ kho của Meta, VCPMC cho rằng có thể xếp vào loại dữ liệu chưa xác định. Sau này, nếu có một tổ chức tập trung dữ liệu để cung cấp, làm việc với Meta thì có khả năng đưa ra hướng xử lý. Nhưng ai sẽ làm, làm ra sao?

Bên cạnh đó, còn nhiều vấn đề khác được các tác giả đặt ra: cơ chế hoạt động, hợp tác cụ thể giữa Meta và VCPMC; mức chi trả tác quyền cụ thể trong từng trường hợp; xử lý khi có tranh chấp, khiếu nại… Hoạt động khai thác bản quyền âm nhạc trên môi trường số trước nay vốn không đơn giản. Trong đó, có nhiều sự vụ về việc mạo nhận bản quyền, chiếm quyền… đã xảy ra. Việc xử lý cũng khá phức tạp.

Việc chi trả tác quyền từ Meta cũng mới xuất hiện thời gian gần đây. Từ thực tế những vấn đề nêu trên cho thấy: cần hoàn thiện cơ chế để đảm bảo quyền lợi cho nhạc sĩ, tác giả. VCPMC cho biết, thời gian tới, nếu có thông tin tác giả phản ánh nhưng trong khả năng chưa thể xử lý, VCPMC sẽ trao đổi, làm việc thêm với Meta.

Các nhạc sĩ cho rằng, cần có thêm những cuộc gặp gỡ, trao đổi với Meta, VCPMC để trình bày, làm rõ những trăn trở này, giúp việc khai thác tác quyền hiệu quả hơn trong tương lai. Khi quyền lợi được đảm bảo, chắc chắn sẽ thúc đẩy những sự hợp tác tích cực, tạo ra môi trường hoạt động lành mạnh. Qua đó, vấn đề tôn trọng tác quyền cũng được nâng cao hơn. 

Trung Sơn

 

 

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI