Nhiều cán bộ có tên trong báo cáo Phòng chống tham nhũng của Chính phủ

Trình bày báo cáo về công tác Phòng chống tham nhũng và vi phạm pháp luật năm 2020, Tổng thanh tra Chính phủ (TTCP) Lê Minh Khái cho biết, đã tiến hành 2.944 cuộc kiểm tra việc thực hiện các chế độ, định mức, tiêu chuẩn, các cơ quan, đơn vị phát hiện 335 vụ việc, 467 người vi phạm (tăng 37,7% số vụ và 74,7% số người vi phạm so với năm 2019).

Hiện có 56 người đã bị xử lý kỷ luật, 64 người bị xử lý hình sự cùng với khoảng 23/43 tỉ đồng đã được thu hồi, bồi thường. Ngoài ra đã đã có 3 trường hợp nộp lại quà tặng với tổng trị giá là 31,8 triệu đồng (cùng kỳ năm ngoái không có trường hợp nào).

Lực lượng thanh tra cũng tiến hành 4.706 cuộc thanh tra hành chính và 150.560 cuộc thanh, kiểm tra chuyên ngành, qua đó phát hiện vi phạm về kinh tế 64.551 tỉ đồng, 7.077 ha đất; kiến nghị thu hồi 26.007 tỉ đồng và trên 1.174 ha đất.

Cơ quan thanh tra cũng đề nghị xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán do chưa thực hiện đúng quy định và đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét xử lý 38.544 tỷ đồng, 5.903 ha đất. Kiến nghị xử lý kỷ luật hành chính 2.156 tập thể và nhiều cá nhân. Ngoài ra đã có 89.915 quyết định xử phạt vi phạm hành chính tổ chức, cá nhân với số tiền 6.423 tỉ đồng đã được lực lượng thanh tra ban hành, đồng thời chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 124 vụ, 118 đối tượng...

Đáng chú ý, trong báo cáo của Chính phủ nhiều cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý như Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung, Phó chủ tịch UBND TPHCM Trần Vĩnh Tuyến… cũng được nhắc tên với trách nhiệm là người đứng đầu cơ quan, tổ chức bị đình chỉ kịp thời phục vụ điều tra các vụ án.

Báo cáo nêu rõ, có 81 trường hợp người đứng đầu bị kết luận là thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng; đã xử lý kỷ luật 62 người (tăng 66,1% so với năm 2019); trong đó có 12 người bị xử lý hình sự khi để xảy ra hành vi tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý, phụ trách.

Ông Nguyễn Đức Chung vừa bị khởi tố vì liên quan tới một số vụ án

Tự phát hiện tham nhũng còn hạn chế

Bên cạnh kết quả đạt được, nhiều khó khăn vướng mắc cũng được báo cáo nêu rõ. Cụ thể, theo Luật Phòng chống tham nhũng năm 2018, việc kê khai tài sản lần đầu phải hoàn thành trước 31/12/2019, nhưng do Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết về kiểm soát tài sản, thu nhập chưa được ban hành nên việc kê khai tài sản, thu nhập theo Luật này chưa thực hiện được.

Tuy nhiên, việc kê khai tài sản, thu nhập liên quan đến nhân sự chủ chốt phục vụ Đại hội đảng bộ các cấp đã được tiến hành nghiêm túc theo đúng Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30/5/2019 của Bộ Chính trị về Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Ngoài ra, việc kiểm tra nội bộ, tự phát hiện hành vi tham nhũng trong một số bộ, ngành, địa phương còn hạn chế. Nguyên nhân được xác định là do năng lực, sức chiến đấu của một số cơ quan, tổ chức đơn vị còn hạn chế, chưa đủ sức để tự phát hiện tham nhũng. Vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu tại cơ quan quản lý nhà nước chưa phát huy, chưa quan tâm đúng mức tới công tác kiểm tra và tự kiểm tra trong việc phát hiện hành vi tham nhũng. Việc đấu tranh tự phê bình, phê bình và tính tiên phong ở một số cán bộ, đảng viên còn yếu, chưa thật sự gương mẫu trong công tác phòng chống tham nhũng.

Bên cạnh đó, mặc dù cơ chế bảo vệ người tố giác đấu tranh phòng chống tham nhũng đã được pháp luật quy định, tuy nhiên trên thực tế hiện tượng trù dập, trả thù hoặc đe doạ trả thù vẫn xảy ra khiến người tố cáo tham nhũng lo ngại, không dám đấu tranh.

Để đẩy mạnh việc phòng chống tham nhũng hiệu quả hơn nữa, năm 2021, Chính phủ kiến nghị Quốc hội nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách, đặc biệt là trong công tác quản lý, sử dụng cán bộ; tăng cường hoạt động giám sát công tác phòng chống tham nhũng. Chính phủ cũng đề nghị TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao, Kiểm toán Nhà nước, các cơ quan tố tụng tiếp tục chú trọng việc thu hồi tài sản tham nhũng, tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát được phát hiện qua hoạt động tố tụng, kiểm toán nhà nước.

Kiên quyết không để xảy ra tham nhũng trong các cơ quan bảo vệ pháp luật, nhất là các cơ quan, đơn vị có chức năng phòng, chống tham nhũng.

An Vũ