Nhật Bản chạy đua với thời gian để cứu các nạn nhân động đất

Nỗ lực tiếp cận các nạn nhân còn mắc kẹt

Trận động đất với cường độ 7,6 độ Richter xảy ra vào chiều 1/1. Hệ thống cảnh báo vang lên giúp người dân ở một số khu vực ven biển kịp thời chạy lên vùng đất cao hơn khi sóng thần ập vào bờ biển phía tây Nhật Bản, cuốn trôi nhiều ô tô và nhà cửa xuống biển. Nhiều dịch vụ đường sắt, phà và các chuyến bay đến vùng bị ảnh hưởng đã bị đình chỉ, 1 sân bay trong khu vực buộc phải đóng cửa do đường băng bị hư hại. Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida phát biểu trong cuộc họp khẩn cấp về thảm họa hôm 2/1: “Thiệt hại rất lớn đã được xác nhận, bao gồm nhiều người thương vong, sập nhà và hỏa hoạn. Việc tìm kiếm và cứu hộ những người bị ảnh hưởng bởi trận động đất là một cuộc chiến chống lại thời gian”.

Một tòa nhà bị sập ở TP Wajima, tỉnh Ishikawa sau trận động đất ngày 1/1/2024 - Nguồn ảnh: Kyodo

Ông Kishida cho biết, lực lượng cứu hộ gặp rất nhiều khó khăn để tiếp cận mũi phía bắc của bán đảo Noto do đường sá bị hư hỏng. Các cuộc khảo sát bằng trực thăng đã phát hiện ra nhiều vụ cháy, thiệt hại trên diện rộng đối với các tòa nhà và cơ sở hạ tầng. Hãng tin Kyodo dẫn lời các quan chức TP Wajima cho biết có ít nhất 57 người thiệt mạng do trận động đất tính đến ngày 2/1. Theo Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, hơn 140 cơn chấn động khác đã được ghi nhận kể từ trận động đất đầu tiên. Cơ quan này cũng cảnh báo những dư chấn mạnh hơn có thể xảy ra trong vòng vài ngày tới.

Ít trường hợp tử vong nhờ nhận thức của người dân

Nobuko Sugimori - một cư dân 74 tuổi ở TP Nanao, tỉnh Ishikawa - nói với hãng tin Reuters rằng bà chưa bao giờ trải qua một trận động đất như vậy. Bà Sugimori đã quay về ngôi nhà của mình và thấy một vết nứt lớn xuất hiện ở bức tường phía trước, đồ đạc bên trong cũng bị xáo trộn. Bên kia đường là 1 chiếc ô tô bị đè bẹp dưới tòa nhà đổ sập. May mắn là người dân trong tòa nhà đó đã kịp thời sơ tán. Cư dân Fujiko Ueno (73 tuổi) cho biết có gần 20 người đang ở trong nhà bà để đón năm mới khi trận động đất xảy ra. Điều kỳ diệu là tất cả đều không bị thương. Đứng trên con đường nứt nẻ, giữa những mảnh vụn từ các tòa nhà sụp đổ và bùn rỉ ra từ mặt đất, bà nói: “Mọi chuyện xảy ra chỉ trong chớp mắt”.

Một khu chợ vốn từng là địa điểm du lịch nổi tiếng bị cháy rụi ở TP Wajima, tỉnh Ishikawa sau trận động đất ngày 1/1 - Nguồn ảnh: Kyodo

Ziggy Lubkowski - Phó giám đốc về phòng ngừa địa chấn tại công ty tư vấn thiết kế Arup (Anh) - nhận định: con số thương vong thấp sau thảm họa một phần nhờ vào việc người dân Nhật Bản đã học được cách đối phó với động đất. Các kỹ sư xây dựng và kiến trúc sư tại Nhật Bản đã “trải qua rất nhiều khóa đào tạo” nhằm đảm bảo khả năng hoàn thiện các tòa nhà đạt tiêu chuẩn cao nhất, có thể chống lại các rung chuyển do động đất nhiều nhất có thể.

Chính phủ Nhật Bản đã yêu cầu khoảng 100.000 người sơ tán khỏi nhà vào tối 1/1, đưa họ đến các trung tâm sơ tán trong trường hợp khẩn cấp gồm sân thể thao, phòng tập thể dục của các trường học. Nhiều người đã trở về nhà vào ngày 2/1 sau khi cảnh báo sóng thần được dỡ bỏ. Tuy nhiên, khoảng 33.000 hộ gia đình ở tỉnh Ishikawa đã không có điện để sử dụng vào sáng 2/1, sau một đêm nhiệt độ xuống dưới mức đóng băng. Hầu hết các khu vực ở phía bắc bán đảo Noto cũng bị mất nguồn nước sinh hoạt.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản cho biết 1.000 quân nhân đã tham gia vào các hoạt động cứu hộ và 10.000 người khác sẵn sàng để được điều động. Đài truyền hình NHK của Nhật Bản đưa tin: các bác sĩ không thể tiếp cận bệnh viện ở thị trấn Suzu, phía bắc bán đảo Noto. Cơ sở y tế này hiện đang phải hoạt động nhờ nguồn điện từ máy phát điện dự phòng.

Sau trận động đất kinh hoàng này, nhiều quốc gia đã gửi lời chia sẻ đến chính phủ và người dân Nhật Bản. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đề nghị hỗ trợ mọi nhu cầu cần thiết để Nhật Bản đối phó với hậu quả từ trận động đất - sóng thần. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bày tỏ “sự đoàn kết” trong khi Thủ tướng Ý Giorgia Meloni gửi lời chia buồn và đề nghị hỗ trợ cho người dân Nhật Bản. 

Tấn Vĩ (theo Reuters, Kyodo, Sky News)