Nhật Bản bị COVID-19 giáng một đòn chí tử ngay trước thềm Olympic 2020

Sự bùng phát của vi-rút Corona đúng vào thời điểm không thể tồi tệ hơn đối với Nhật Bản. Nền kinh tế và danh tiếng của Thủ tướng Shinzo Abe đều bị ảnh hưởng. Ngay cả Thế vận hội Olympic Tokyo 2020 vào cuối tháng Bảy tới cũng có thể gặp rủi ro.

Các biện pháp ứng phó COVID-19 thất bại

Thế vận hội đáng lẽ phải cho thấy một Nhật Bản mới, giống như cách mà Thế vận hội mùa hè 1964 đã thể hiện sự phục hồi kinh tế sau chiến tranh. 

Rắc rối bắt đầu khi các quan chức Nhật Bản yêu cầu tàu du lịch Diamond Princess cách ly tại cảng Yokohama. Điều này làm dấy lên nghi ngờ có thể giúp ngăn chặn sự lây lan của vi-rút hay tạo ra một trung tâm ươm mầm dịch bệnh với 3.700 con người. 

Công tác chuẩn bị cho Olympic Tokyo 2020 suốt nhiều năm qua có thể trở thành vô nghĩa nếu khủng hoảng COVID-19 tiếp tục

Nghi ngờ càng tăng bởi một số hành khách Nhật Bản đã được phép rời đi mà không có biện pháp bảo vệ nào, trong khi công dân Mỹ và các nước khác được đưa về nhà để cách ly. Vấn đề tồi tệ hơn khi nhà chức trách thừa nhận 23 hành khách Nhật đã rời đi mà không cần kiểm tra sức khỏe. 

Tính đến ngày 4/3, tổng cộng Nhật Bản có 284 ca nhiễm COVID-19 cùng với 6 trường hợp tử vong, kèm theo hơn 700 trường hợp là hành khách trên tàu Diamond Princess. Shigeru Omi - Giám đốc Tổ chức Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Nhật Bản thừa nhận rằng “không có hệ thống nào là hoàn hảo và Nhật Bản cũng không ngoại lệ “.

Thiệt hại kinh tế

Ngay cả trước khi dịch bệnh bùng phát, Nhật Bản đã rơi vào nguy cơ suy thoái, với tổng sản phẩm quốc nội giảm 6,3% so với cùng kỳ trong quý IV/2019, ảnh hưởng mức suy giảm tiêu dùng sau đợt tăng thuế bán hàng. Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs ước tính nền kinh tế Nhật Bản sẽ chứng kiến mức giảm 0,3% trong quý đầu 2020, và 0,4% trong cả năm.

Doanh nghiệp Nhật Bản điêu đứng vì khủng hoảng, “gã khổng lồ” quảng cáo Dentsu yêu cầu 5.000 nhân viên làm việc ở nhà sau khi một nhân viên dương tính với COVID-19. Tập đoàn mỹ phẩm Shiseido cũng cho phép 8.000 nhân viên làm việc từ xa. Một chuỗi khách sạn quốc tế lớn cho biết, họ đang hoạt động với 40% công suất, trong khi một số nhà hàng ở trung tâm Tokyo giảm 50% lượng khách. Các sự kiện thể thao lớn như giải bóng đá Nhật Bản phải hủy bỏ các trận đấu đã lên kế hoạch cho đến ngày 15/3. Cuộc đua marathon ở Tokyo, nơi thường thu hút khoảng 30.000 vận động viên khắp thế giới, được thu nhỏ lại chỉ cho nhóm chuyên nghiệp. Ngay cả Tokyo Disneyland cũng đóng cửa ít nhất hai tuần.

Du lịch - từng là một trong những thành công lớn của chính phủ Abe, có khả năng sụt giảm 1,29 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2019. Ngoài ra, dư luận lo rằng Tokyo không thể là nơi tổ chức Thế vận hội Olympic và Paralympic mùa hè nếu không muốn biến 2020 thành một năm đại dịch. Tuy nhiên, ngày 3/3, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đã tái khẳng định Olympic Tokyo sẽ diễn ra theo lịch vào tháng Bảy tới. 

“Chiếc ghế” của Thủ tướng Abe lung lay

Theo Kyodo, xếp hạng tín nhiệm của Thủ tướng Shinzo Abe, sau một số vụ bê bối, đã có sự sụt giảm lớn nhất trong hai năm, đạt mức 41%. Ông Abe bị chỉ trích thêm khi đột ngột tuyên bố vào cuối tháng 2/2020 rằng, chính phủ có kế hoạch yêu cầu tất cả các trường học ở Nhật Bản đóng cửa cho đến cuối tháng Ba. Tuy nhiên, các quan chức giáo dục nói họ không biết gì về kế hoạch này. Vai trò người đứng đầu đảng cầm quyền của ông Abe sẽ kết thúc vào tháng 9/2021, khiến thủ tướng đương nhiệm phải chạy đua với 
thời gian.  

Tấn Vĩ (theo Reuters, Foreign Policy, Straits Times)