Nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển: Người con của mảnh đất miền Trung gửi tâm tình vào dân ca Nam bộ

Sinh thời, nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển là một người tài hoa, ông có năng lực trong nhiều lĩnh vực. Âm nhạc là một trong những mảng màu góp phần tạo nên tên tuổi của ông, có thể kể đến những ca khúc nổi tiếng như: Thu hát cho người, Đêm Gành Hào nghe điệu Hoài lang, Điệu buồn phương Nam, Đau xót lý chim quyên... Những sáng tác đã góp phần tạo nên tên tuổi cho không ít ca sĩ nổi tiếng như Hương Lan, Bích Phượng, Phi Nhung, Cẩm Ly... Ông ra đi, nhưng âm nhạc vẫn còn ở lại.

NSƯT - ca sĩ Bích Phượng: “Thích nhạc của anh Vũ Đức Sao Biển, càng thích nghe anh ấy nói chuyện”

Ca sĩ Bích Phượng từng thể hiện thành công nhiều ca khúc của cố nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển như Điệu buồn phương Nam, Đau xót lý chim quyên... Chị cho biết mình có chất giọng phù hợp với những sáng tác của đàn anh nên tìm được sự hoà hợp: “Nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển là người miền Trung nhưng sáng tác nhạc lại mang đậm âm hưởng dân ca Nam Bộ. Điều này thật sự thú vị. Anh đã lĩnh hội và cảm nhận trọn vẹn tình của đất và người nơi đây để đưa vào nhạc phẩm.

Từng có thời gian làm nhà giáo nên câu cú, chữ nghĩa của anh ấy cũng rất chuẩn mực và trong sáng, dễ hiểu. Khi nghe âm nhạc của anh Vũ Đức Sao Biển, khán giả có thể hình dung ngay về cuộc sống, tâm hồn người Nam Bộ”.

Ca sĩ Bích Phượng từng thể hiện nhiều ca khúc của cố nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển

Ca sĩ Bích Phượng cho biết thêm, nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển hoạt động ở nhiều lĩnh vực khác nhau, nhưng chị chỉ tiếp cận ở phương diện ca sĩ với nhạc sĩ. Nhiều lần được làm việc trực tiếp với đàn anh, chị ấn tượng bởi sự gần gũi, dễ chịu và thoải mái của nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển.

“Tôi thích nhạc của anh ấy, càng thích nghe anh nói chuyện, rất duyên dáng và có chiều sâu. Anh có sức hút đặc biệt với tôi ở những chương trình chia sẻ về sự ra đời của các ca khúc. Tôi hiểu hơn về tâm tình anh đặt vào từng sáng tác, từ đó cũng thể hiện tốt hơn để truyền tải cảm xúc đến khán giả” - chị nói.

Thời gian cuối đời, nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển không thể nói chuyện được. Ông nhắn tin tới ca sĩ Bích Phượng để gửi bản thu âm ca khúc Huyền thoại Ngũ Hành Sơn cho một đơn vị ở Đà Nẵng thực hiện một chương trình sắp tới. Đó cũng là lần liên lạc cuối cùng giữa họ trước khi nhạc sĩ trút hơi thở cuối cùng.

“Sự ra đi nào cũng kèm theo những buồn thương, tiếc nhớ. Âm nhạc của anh vẫn ở lại với chúng ta như một kỷ niệm đẹp. Anh đã sống trọn vẹn một kiếp người rồi” - nữ ca sĩ nghẹn ngào.

Điệu buồn phương Nam - Bích Phượng:

Ca sĩ Phi Nhung: "Tôi mang ơn nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển" 

Cố nhạc sĩ là một trong những người ơn của ca sĩ Phi Nhung trong ngày đầu lập nghiệp. Chị nhớ lại: “Ngày đó ở hải ngoại, tôi không có nhiều bài hát riêng để thể hiện ngoài Phải lòng con gái Bến Tre và Lý con sáo Bạc Liêu của nhạc sĩ Phan Ni Tấn.

Tôi trở về Việt Nam tìm gặp nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển, nhạc sĩ Thanh Sơn, Bắc Sơn để nhờ các chú viết cho tôi những ca khúc mới, phù hợp chất giọng và có chất riêng để khán giả nhớ đến. Nghe được câu chuyện, nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển viết tặng tôi bài Trở lại Bạc Liêu. Chú không chỉ tặng mà còn tập cho tôi ca, tập cách luyến láy.

Khi nào đưa bài, chú cũng dặn tôi phải hát chậm rãi, rõ ràng từng chữ vì chú gửi gắm vào mỗi câu hát ý tứ sâu xa nên muốn tôi tập trung, nâng niu khi thể hiện”.

Ca sĩ Phi Nhung được nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển hỗ trợ trong những năm đầu xây dựng tên tuổi

Năm 1997, khi siêu bão Linda đổ bộ vào Việt Nam, Phi Nhung tận mắt chứng kiến những hình ảnh tang thương do ảnh hưởng của bão tại các tỉnh miền Tây. Nghe chị kể lại câu chuyện cùng cảm xúc sau trận bão, hôm sau, nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển đưa bài hát Mẹ Cửu Long và hướng dẫn Phi Nhung hát. “Mỗi câu hát cất lên, tôi đều xúc động và như thấy cảnh tan hoang vừa mới xảy ra trước mắt, thương người dân vô cùng” - chị nói.

Trong hồi ức của Phi Nhung, cố nhạc sĩ luôn làm việc tận tình, kỹ tính, sẵn sàng giúp đỡ các ca sĩ. Trước Tết Nguyên đán 2020, nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển gửi cho chị những ca khúc mới dẫu sức khoẻ ông không tốt, khiến Phi Nhung rất xúc động. 

Mẹ Cửu Long - Phi Nhung:

Chị nghẹn ngào: “Dẫu biết đời người ai cũng phải đến lúc rời cõi tạm, nhưng nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển ra đi, tôi vô cùng bàng hoàng. Thật buồn khi nghệ thuật Việt Nam mất đi một nhạc sĩ tài năng, tận tâm với sự nghiệp như thế”.

Ca sĩ Thuỳ Trang: “Chú Vũ Đức Sao Biển mang đến cảm giác an toàn như một người cha đối với con gái”

Thuỳ Trang là một trong những ca sĩ khá thân thiết với nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển. Chị vẫn nhớ như in lần đầu tiên hát nhạc của cố nhạc sĩ vào năm 19 tuổi, ca khúc Điệu buồn phương Nam: “Chú đưa tôi ca khúc Điệu buồn phương Nam và bảo hát thử. Tôi hơi phân vân vì ca khúc từng được cô Hương Lan trình bày rất thành công, quãng của nhạc phẩm này lại rất rộng. Nhưng may mắn, sau khi thu âm xong, chú lại rất hài lòng vì được nghe một phiên bản mới, tròn trịa.

Tôi còn nhớ thời điểm đó các xe bán băng đĩa dạo rất thịnh hành. Ca khúc này được sao chép mang bán ở nhiều nơi, đi đâu cũng nghe. Chú hay chọc tôi rằng ngoài làm ca sĩ còn đi bán băng đĩa dạo”.

Tiếp đó, nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển giao thêm nhiều ca khúc khác cho ca sĩ Thuỳ Trang thể hiện. Sự kết nối giữa tâm hồn nghệ sĩ cùng chiều sâu trong âm nhạc của nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển khiến Thuỳ Trang cảm thấy rất tâm đắc. 

Ca sĩ Thuỳ Trang hát nhạc của nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển từ năm 19 tuổi

Chị cho biết trong thu âm, làm việc, nhạc sĩ khá nghiêm khắc, nhưng ngoài đời rất dễ chịu. Đặc biệt, giọng nói ngọt ngào, trầm ấm của ông khiến Thuỳ Trang rất ấn tượng và thích được nghe ông nói chuyện. “Chú mang đến cảm giác như người cha đối với con gái nên tôi rất an tâm, trong cả công việc lẫn cuộc sống đời thường” - chị nói.

Cách đây không lâu, một chương trình truyền hình thực hiện 1 số phát sóng với chủ đề về âm nhạc của nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển, có mời ca sĩ Thuỳ Trang tham gia. Tuy nhiên, do sức khoẻ không tốt nên nam nhạc sĩ không thể xuất hiện trực tiếp tại trường quay. Thuỳ Trang gọi điện thông báo cho ông. “Biết thông tin về chương trình, chú rất vui, bảo rằng điều đó như liều thuốc giữa cơn bạo bệnh bởi mọi người vẫn nhớ, vẫn xem trọng tác phẩm của chú” - nữ ca sĩ thuật lại.

Sáng nay, nữ ca sĩ nhận được tin nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển qua đời. "Thời gian cuối đời của chú, do dịch bệnh nên tôi không tiện đến thăm, đó cũng là điều đáng tiếc nhất. Mong chú ra đi thanh thản” - nữ ca sĩ tâm sự.

Đau xót lý chim quyên - Thuỳ Trang:

Ca sĩ Cẩm Ly: Chưa làm việc chung nhưng ấn tượng với âm nhạc của nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển

Chị cho biết chưa có dịp làm việc trực tiếp với nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển nhưng ấn tượng với âm nhạc của ông, đặc biệt là những sáng tác mang đậm âm hưởng dân ca Nam Bộ. Nữ ca sĩ càng bất ngờ hơn khi biết ông là người gốc miền Trung.

Trong những sáng tác của cố nhạc sĩ, Cẩm Ly từng thể hiện Đêm Gành Hào nghe điệu Hoài lang và được khán giả đón nhận. Sau đó, một đài truyền hình đã thông qua nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển mời chị ghi hình ca khúc này.

Cẩm Ly từng trình bày khá thành công ca khúc Đêm Gành Hào nghe điệu Hoài lang của cố nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển

“Ngay lần đầu nghe Đêm Gành Hào nghe điệu Hoài lang, tôi đã rất thích. Nhưng phải mất một thời gian dài ông xã tôi (nhạc sĩ Minh Vy - PV) mới đồng ý cho thu âm ca khúc này, bởi trước đó có nhiều ca sĩ thể hiện quá thành công. Khi hoàn thành xong, tôi cảm thấy hài lòng, hạnh phúc vô cùng. Khán giả đón nhận bản thu này, tôi nghĩ mình đã truyền tải được tâm tư, tình cảm của sáng tác.

Âm nhạc của chú mang giai điệu trầm buồn nhưng sâu lắng, và có màu sắc rất riêng, có thể nhận diện được ngay. Để cho ra đời những ca khúc như thế, ắt hẳn tình cảm, sự hiểu biết của chú với mảnh đất Nam bộ phải rất sâu đậm” - chị chia sẻ.

Nữ ca sĩ cho biết khi hát nhạc của nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển, từng ca từ dường như  vẽ ra trước mắt một bức tranh về miền quê, dẫu đang đứng ở sân khấu. Vì thế, chất tình, sự sâu lắng lúc nào cũng dạt dào.

Đêm Gành Hào nghe điệu Hoài lang - Cẩm Ly:

Trung Sơn - Diễm Mi