Nhạc rác: Có xử lý nổi?

Cách đây ba năm, MV bản rap Rắc rối của Karik, để được tham dự giải thưởng Video Âm nhạc Việt (VMVC) phát sóng trên kênh MTV Việt Nam, đã phải sửa chữa nhiều ca từ vì có quá nhiều ngôn ngữ đường phố. Tuy nhiên, những từ ngữ đó chẳng là gì so với việc đưa hẳn chuyện giường chiếu, chơi ma túy… cùng những lời lẽ tục tĩu vào ca từ trong một số bài rap gần đây của Yanbi, Mr.T, Bueno… Những câu rap như “Kim ngắn đang nằm số một kim dài đang chầm chậm đè lên số mười hai/Màn đêm bao phủ khói bay làn da anh từ từ đè vào người ai…” (Ai đã làm em như thế này), “Nói chung để cưa được gái cái gì cũng dám làm ngay/Mặc áo mưa chỉ tốn năm giây sao mà lười quá zậy…” (Áo mưa) hay như bài Phiếu bé ngoan với các câu “Anh có súng ngắn này/Cẩn thận nó bắn này/Nó bắn một phát 70 không lành/Và rồi em không còn là của quý mà nhiều thằng tranh giành…” tồn tại trên các trang nhạc mạng một thời gian khá lâu, được giới trẻ truyền tai nhau nên nhận được lượng truy cập khá lớn.

Thực tế, đây không phải lần đầu những bài hát được gọi là nhạc rác này bị chỉ tên, nhưng nhiều năm qua vấn đề không hề được xử lý. Cũng không phải ngẫu nhiên mà các gương mặt của giới underground, thậm chí cả các ca sĩ có tiếng, xem internet là môi trường an toàn để phát hành bất kỳ sản phẩm âm nhạc nào theo ý mình mà không lo bị xử lý. Rác không chỉ biểu hiện qua ca từ tục tĩu mà còn qua những MV có hình ảnh “người lớn”, quảng cáo trái phép. Sự chồng chéo, thiếu phối hợp giữa các cơ quan quản lý là chuyện dài nhiều tập, mở ra những kẽ hở để nhạc rác lách qua.

Mr.T và Yanbi tác giả của nhiều ca khúc tục tĩu

Do sự tục tĩu quá đà gây phản ứng mạnh của dư luận mà lần này, các cơ quan quản lý đã kiên quyết hơn. Khi nhận được phản ánh, theo ông Vũ Xuân Thành, Chánh thanh tra Bộ VH-TT-DL, ngày 16/6/2014 Bộ đã gửi văn bản yêu cầu các website gỡ bỏ những bài hát tục tĩu trên, đồng thời gửi văn bản đến Cục Quản lý phát thanh - truyền hình, Bộ Thông tin - truyền thông đề nghị phối hợp xử lý. Ngoài ra, Bộ cũng sẽ giao cho Cục Nghệ thuật - biểu diễn kiểm tra và xử lý người hát sau khi xác định sai phạm. Liệu sự kiên quyết lần này của Bộ có giải quyết được triệt để vấn đề? Liệu sẽ có sự phối hợp không hay vẫn là “đánh trống bỏ dùi” như bao nhiêu năm qua? Hiện các đường dẫn đến bài hát Phiếu bé ngoan trên các trang nhạc số đều thông báo bài hát đã được gỡ bỏ nhưng những bài khác như Ai đã làm em như thế này, Áo mưa… vẫn hiện diện. Yanbi, Mr.T - hai nhân vật của bài hát Phiếu bé ngoan từng bị phạt mười triệu đồng khi “chế” lời tục tĩu cho ca khúc Thu cuối trong lần biểu diễn tại Hải Phòng, nhưng sau đó vẫn tiếp tục trình diễn màn tục tĩu đó trong một chương trình khác. Với những gì diễn ra, không quá khó để thấy các hình thức xử lý hiện nay không đủ răn đe.

Một lần nữa, chiếc “vòng kim cô” là giấy phép hành nghề đang được trông đợi hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, để đeo được chiếc vòng đó vào đầu những "nhân vật" này, trước hết các cơ quan quản lý phải có sự thống nhất cao trong mục tiêu loại bỏ văn hóa rác bằng những hành động cụ thể.

 Nguyên Vĩnh