Nhạc phim: Khi phim trở thành đòn bẩy cho âm nhạc

Sản xuất nhạc phim ngày càng chuyên nghiệp

Trước kia, nhạc phim thường chỉ được sử dụng làm “mồi nhử” hút khán giả chú ý đến phim. Để đạt được mục tiêu này, nhà sản xuất (NSX) thường chọn những ca khúc “hit” đã có mặt trên thị trường hoặc chọn ca sĩ đương thời thể hiện nhạc phim.

Năm 2017, NSX 49 ngày đưa Yêu không hối hận của Hari Won vào làm nhạc phim khi ca khúc này đang được khán giả yêu thích nồng nhiệt. Việc Hari Won vừa đóng chính, vừa hát nhạc phim đã tạo nên một kịch bản quảng bá khá hoàn hảo. Khi Lạc trôi “làm mưa làm gió” trên các bảng xếp hạng âm nhạc, NSX Lục Vân Tiên Tuyệt đỉnh kungfu đã chi không ít để lấy ca khúc này làm nhạc phim. Cách đây vài năm, NSX Quả tim máu cũng chọn ca khúc “hot” Dấu mưa của Trung Quân để đưa vào.

Phim Lục Vân Tiên: Tuyệt đỉnh kungfu chọn Lạc trôi làm nhạc phim

Xa hơn, năm 2014, Sơn Tùng được chọn thể hiện nhạc phim , đồng thời đóng luôn vai chính. Năm 2016, Noo Phước Thịnh cũng hát nhạc phim Mặt nạ máu. Hồ Ngọc Hà khi đã vụt sáng thành sao cũng mang đến một ca khúc nhạc phim trong Để mai tính, hát cùng Thanh Bùi.

Việc chọn “hit” làm nhạc phim, chọn ca sĩ “hot” hát nhạc phim có lợi về mặt quảng bá. Danh tiếng của ca sĩ, sự ảnh hưởng bài hát một thời từng mang khán giả đến rạp chiếu. Tuy nhiên, đây không hẳn là phép tính hoàn hảo. Trong đó, có những ca khúc chưa phù hợp nội dung phim và cũng có những giọng hát chưa thuyết phục hoàn toàn. Điển hình như trường hợp của Lạc trôi, nội dung không hoà hợp với nội dung phim, tạo nên sự chênh vênh nhất định. Điều này ít nhiều khiến nội dung, cảm xúc phim không được truyền tải tròn vẹn.

Càng về sau, giá trị của nhạc phim càng được nhìn nhận rõ ràng hơn khi điện ảnh phát triển chuyên nghiệp. Nhạc và phim mang mối quan hệ tương hỗ. Một ca khúc, một giọng ca “hot” trên thị trường không còn là phép màu cho phim, mà bản thân bộ phim ấy mới là thứ đáng nói. Và, một trong những yếu tố góp phần làm nên tổng thể, nâng tầm bộ phim, chắc chắn có ca khúc nhạc phim phù hợp.

Ca khúc Kim ơi đã góp phần làm nên thành công của phim Tháng năm rực rỡ

Với đạo diễn Victor Vũ, nhạc phim có thể quyết định đến 50% thành công tổng thể. NSX Minh Hà- thành công với Lật mặt  qua ba phần 1, 2, 3-  cho rằng ngoài diễn xuất thì nhạc phim cũng góp phần truyền tải thông điệp, nội dung hữu hiệu. Vì thế gần đây, yếu tố này được chú trọng hơn, đặc biệt trong bối cảnh khán giả ngày càng yêu cầu cao hơn với sản phẩm nghệ thuật, tiểu tiết phải được quan tâm, đầu tư đúng mức.

Thay vào việc ăn món có sẵn, nhạc phim bước vào khâu sản xuất và quảng bá chuyên nghiệp hơn. NSX đặt hàng nhạc sĩ sáng tác riêng, chọn giọng ca phù hợp để thể hiện. Sự sàng lọc chất liệu, nội dung ca khúc được các NSX chú trọng để tạo nên sự ăn khớp với nội dung phim.                       

Trong Tháng năm rực rỡ, Đức Trí sản xuất đến 80 đoạn nhạc cho phim, đặt vào những tình tiết nhỏ để phản ánh đúng nội dung, dễ tạo cảm xúc cho người xem. Để tạo sự chân thật, Hoàng Yến Chibi phải thu luôn một ca khúc với âm thanh hiện trường.

Phim Mùa viết tình ca cũng được đầu tư album lên đến 15 ca khúc, gồm cả sáng tác mới và bài cũ được hoà âm phối khí lại để đảm bảo sự tươi vui, náo nhiệt của người trẻ.

Ngày chưa giông bão - Bùi Lan Hương:

Sức sống của nhạc phim ngoài thị trường

Chính sự thay đổi về tư duy chọn, sản xuất đã giúp nhiều ca khúc nhạc phim có được nền tảng tốt để bước ra thị trường âm nhạc trong thời gian gần đây. Thành công trong thời gian qua không thể không nhắc đến: Ngày chưa giông bão (Bùi Lan Hương) trong phim Người bất tử, Nụ hôn đánh rơi (Hoàng Yến Chibi) trong Tháng năm rực rỡ; Nhắm mắt thấy mùa hè (Nguyên Thảo) trong phim cùng tên; Cánh hoa tàn (Hương Tràm) phim Mẹ chồng; Yêu là tha thứ (Only C), Em chưa 18 (Will, Lou Hoàng) trong phim Em chưa 18; Em là bà nội của anh (Trọng Hiếu) và Mình yêu từ bao giờ (Miu Lê) trong Em là bà nội của anh...

Tấm Cám: Chuyện chưa kể (2016) dù còn gây tranh cãi về chất lượng nhưng sự xuất sắc của  do Lê Cát Trọng Lý sáng tác, trình bày là không thể phủ nhận. Thậm chí, một số phim bị đánh giá có chất lượng tệ hoặc chỉ ở mức trung bình, và nhạc phim đã "cứu vớt" phần nào sự tệ đó:  Yêu thương ngày đó (phim Yêu em bất chấp), Ký ức vỡ đôi (phim Tìm vợ cho bà); nhiều ca khúc trong Mùa viết tình ca hay Ông ngoại tuổi 30.

Sau 3 năm, nhạc phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh vẫn còn được yêu thích

Những cái tên được kể này ít nhiều đã tạo được tiếng vang trên các bảng xếp hạng âm nhạc lớn, uy tín trong nước ở một khoảng thời gian nhất định. Chúng thậm chí còn vượt ra khỏi khuôn khổ của một bộ phim để gắn với tên tuổi của ca sĩ. Nhiều ca khúc còn có đời sống bên ngoài thị trường tốt hơn cả phim. Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh khép lại nhưng nhạc phim đến nay vẫn được hát. Bống bống bang bang (phim Tấm Cám: Chuyện chưa kể) trở thành ca khúc đặt trăm triệu lượt xem đầu tiên của nhạc Việt, Ta hứa sẽ nhận ra, Cánh hoa tàn... được mở đi mở lại trên nhiều playlist. 

Điểm chung cho sự thành công này là chất liệu âm nhạc mới lạ, bắt tai, ca từ, nội dung hợp lý với phim. Giữa lúc thị trường nhạc đang bão hoà vì thiếu màu sắc thì những ca khúc này càng có cơ hội để toả sáng. Danh tiếng của ca sĩ cũng không phải là yếu tố quyết định sự thành bại mà giá trị chung nhất là chất lượng, sự phù hợp.

Nhắm mắt thấy mùa hè - Nguyên Hà:

Bên cạnh đó, các NSX cũng sản xuất luôn các MV để quảng bá phim, quảng bá nhạc phim. Từ việc từng làm “mồi câu”, nay nhạc phim đã được phim làm đòn bẩy để vụt sáng. Nhờ phim, có câu chuyện mà ca khúc được hiểu hơn, dễ tìm được sự đồng cảm hơn. Phim càng “hot” thì nhạc phim cũng có nhiều cơ hội ghi điểm. Ca sĩ cũng từ đó mà tiến gần hơn với số đông khán giả.

Mỹ Tâm sắp tới đây cũng đầu tư chỉn chu về phần âm nhạc cho phim điện ảnh mà cô đóng vai chính, ra mắt vào tháng 1 tới đây. Nữ ca sĩ mang Khắc Hưng, Phan Mạnh Quỳnh (2 nhân tố từng làm nên thành công của album Tâm 9 vào cuối năm 2017) và rapper Binz, một nhân tố sáng giá của năm 2018 vào dự án này. Có thể thấy, nữ ca sĩ không hề giấu tham vọng khi muốn âm nhạc có thể trở thành cú hích cho phim.

Lê Cát Trọng Lý và ca khúc Ta hứa sẽ nhận ra - phim Tấm Cám: Chuyện chưa kể

Nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong nhận định: “Bản chất ban đầu của những ca khúc này không để cạnh tranh như một ca khúc thông thường. Ca khúc trong phim, nhạc phim chủ yếu phục vụ cho nội dung phim. Chúng chỉ làm tốt vai trò ở trong một phân đoạn, phân cảnh nhất định. Nhưng trong quá trình này có những sáng tác bật lên. Năng lực cạnh tranh của nhạc phim diễn ra tự nhiên, khi ca khúc tốt thì sẽ được lan tỏa mà thôi”.

Tựu chung, bước ra khỏi phim, sống một đời sống độc lập là những gì có thể thấy ở các ca khúc nhạc phim thời gian qua. Dĩ nhiên, ở bước đầu tiên, ca khúc ấy một phần dựa vào sự phát triển bất ngờ của điện ảnh những năm gần đây. Tuy nhiên, nhạc phim thời gian qua đã mang một diện mạo khác là điều không thể chối cãi. 

Thuỵ Khuê