Nhạc lofi: Lựa chọn mới của người trẻ

Cơn sốt lofi

Lofi (low fidelity) là thể loại nhạc chứa các yếu tố không hoàn hảo trong quá trình ghi âm, trình diễn. Nhưng chúng tạo nên sự đặc biệt, thú vị cho bài nhạc, chẳng hạn nốt bị đánh sai, tạp âm, sai lệch tần số âm thanh (như lỗi tín hiệu âm thanh, rối băng…) hoặc tiếng ồn trong hành động (lật sách, rót cà phê…), môi trường (tiếng chim hót, mưa, gió…).
Thức giấc của Da LAB mang đến làn gió mới cho nhạc Việt sau một thời gian đìu hiu vì dịch bệnh. Ngay sau đó, phiên bản lofi của ca khúc này lần lượt được ra mắt trên hai kênh, hiện đạt hơn một triệu lượt nghe. 

Dùng từ khóa lofi tìm kiếm trên YouTube, không khó để dẫn đến những sản phẩm có lượt nghe/xem ấn tượng như: Tình yêu màu hồng (20 triệu), Tháng năm (10 triệu), Sài Gòn hôm nay mưa (10 triệu), Trò đùa (6 triệu), Đường tôi chở em về (5 triệu), Cô ấy nói (4,3 triệu), Thương thầm (5 triệu)… Tất cả đều không có hình ảnh ấn tượng, bắt mắt, hay những câu chuyện đi kèm kịch tính. Điều đó cho thấy những con số trên đều là sức hút đến từ âm nhạc. Với những ca sĩ chuyên nghiệp, đầu tư tiền tỷ cho MV, đây hẳn cũng là những con số đáng mơ ước.

Nhóm Da LAB

Hàng loạt kênh có sản phẩm nhạc lofi có lượt theo dõi ấn tượng như: Orinn Offcial (1,08 triệu người), Pii Music (360.000 người)… Freak D Music và 1 9 6 7 là hai kênh chuyên sản xuất lofi, đang được khán giả đặc biệt yêu thích. Đơn vị sở hữu 1 9 6 7 cho biết thời gian đầu đi theo định hướng khác, nhưng từ khi chuyển sang làm nhạc lofi mới thực sự phát triển mạnh đến hiện tại. Còn Freak D Music chỉ mất khoảng bốn tháng để xây dựng thương hiệu với khán giả yêu nhạc.

Trên mạng xã hội, có nhiều fanpage, hội nhóm dành riêng cho thể loại này. Nhóm Lofi chill/Indie ground có hơn 30.000 thành viên. Lofi with every one cũng đạt con số 18.000 người tham gia. Trang Những bản nhạc lofi chill có gần 600.000 người theo dõi với mỗi bài post có đến hàng chục, hàng trăm ngàn lượt yêu thích, hàng ngàn lượt bình luận, chia sẻ.

Lựa chọn của người trẻ

Theo thống kê của Freak D Music, lượng khán giả đông nhất của kênh này từ 20-27 tuổi, còn 1 9 6 7 là 17-25 tuổi. Anh Tài Nhân (25 tuổi, nhân viên kinh doanh) là “tín đồ” của lofi, cho biết: “Sự không hoàn hảo cũng thú vị. Nhiều bài hát có sự pha trộn tiếng mưa, gió, tiếng đồ vật giúp người nghe liên tưởng thú vị về khung cảnh. Giai điệu nhẹ nhàng của chúng phù hợp để “chill” cùng bạn bè, hoặc có thể cảm thụ một mình”.

MV Sài Gòn hôm nay mưa - Hoàng Duyên, JSOL, Dino

Chị Kim Thảo (26 tuổi, nhân viên văn phòng) nói nhạc lofi thường nhẹ nhàng nên tạo cảm giác bình yên, dẫu nhiều bài hát nói về chia ly, đau khổ trong tình yêu. Đặc biệt, một nhánh của lofi hiện đang phát triển rất mạnh là những bản nhạc không lời, phù hợp với môi trường văn phòng, công sở.

Nhà sản xuất Nguyên Phúc cho rằng: “Âm nhạc khi được trải lên môi trường số như một bàn tiệc với món ăn rất đa dạng. Khán giả là thực khách và họ có quyền được lựa chọn những gì họ thích. Có lẽ, sau thời gian sôi động với rap, khán giả cần điều gì đó nhẹ nhàng hơn, đặc biệt trong giai đoạn đầy căng thẳng này. Đặc điểm thú vị của lofi là luôn gợi cảm giác hoài niệm. Điều đó, cũng rất thịnh hành trong âm nhạc hiện tại”. 

Một điều quan trọng không kém, hiện nhiều ca khúc theo thể loại lofi do các tác giả gen Z sáng tác. Vì thế, họ rất nhanh nhạy trong việc nắm bắt tư duy, thị hiếu của khán giả trẻ. Trong khi đó, với những sản phẩm làm lại từ bài hát đã được công chúng biết đến, dễ đánh vào sự tò mò của họ bởi “bình cũ rượu mới”.

Nếu trước đây, lofi là sự không hoàn hảo do kỹ thuật, thiết bị hay tác nhân môi trường, thì nay phần lớn có chủ ý. Thường khi có một bản thu âm hoàn chỉnh, nhà sản xuất sẽ dùng phần mềm để làm méo, chậm, kéo giãn âm thanh trong mức cho phép, thêm tiếng động, hiệu ứng, giảm chất lượng âm thanh để tạo cảm giác xưa cũ. Âm nhạc đầu vào cũng phải có sự tương thích nhất định. Chẳng hạn, những ca khúc quá sôi động, tiết tấu quá nhanh… sẽ khó hoặc không thể chuyển thành lofi được. 

MV Thức giấc  - Da LAB

Anh Quốc Đạt (nhà sản xuất kênh Freak D Music) nói: “Hiện tại, các thiết bị, kỹ thuật, phòng thu rất tân tiến, đầy đủ nên khó xảy ra những lỗi như trước đây. Vì thế, việc nhân tạo là hiển nhiên. Những lỗi này được sắp xếp có kỹ thuật, thẩm mỹ để tổng thể vẫn thu hút. Thường mỗi nhà sản xuất với tư duy khác nhau sẽ cho ra một màu sắc khác nhau. Tìm màu, định hình phong cách là điều tương đối khó với lofi, chứ không chỉ nằm ở kỹ thuật”.

Lofi hiện là một mảng thị trường đầy tiềm năng với nhạc Việt. Các kênh âm nhạc này đã có nguồn thu tương đối tốt từ YouTube. Vì thế, từ một vài cái tên ăn nên làm ra, nhiều kênh khác cũng đang nở rộ. Về mặt thương mại, lofi phù hợp cho những không gian tối giản, những quán cà phê lãng mạn, nhẹ nhàng, thường gắn với cuộc sống giới trẻ. Vì thế, chúng có đầu ra thị trường tương đối tốt.

Thời gian qua, tín hiệu phát triển nhất định của thể loại này cũng đưa đến những cú bắt tay nhất định với ca sĩ, nhóm nhạc. Thường sau khi ca sĩ ra mắt sản phẩm chính, sẽ có một phiên bản lofi được phát hành sau đó để tiếp tục duy trì sức hút, tuổi thọ của sản phẩm. Có trường hợp sản phẩm chính không quá nổi bật, nhưng phiên bản lofi xuất hiện lại cuốn hút, không chỉ ở Việt Nam mà còn sang cả nước ngoài, như trường hợp ca khúc Đã có anh của Quang Hùng MasterD cách đây khoảng ba tháng. Hoặc như Tình yêu màu hồng, Sài Gòn hôm nay mưa, phiên bản lofi vượt mặt lượt xem bản gốc.

Vì đây là việc chỉnh sửa có chủ ý, nên người làm nhạc thường có xu hướng đi vào lối mòn, do việc ghi nhớ tiết tấu cũ. Anh Quốc Đạt cho rằng đây là vấn đề cần khắc phục trong tương lai để tránh bị một màu, nhàm chán. Trong khi đó, với sự phát triển ngày càng mạnh của các kênh, anh Nguyên Phúc cho rằng việc xin phép, tôn trọng bản quyền (với trường hợp sản xuất lại từ bài hát đã có) phải luôn được ý thức, bởi đây là thước đo cho sự chuyên nghiệp.

Trung Sơn