Nhà thiết kế poster phim Lê Đức Hiệp: Không ngồi nhà đợi cảm hứng đến

Mỗi lần làm poster là một lần đi học

Poster của các bộ phim Việt đình đám từ đầu năm đến nay như: Trạng Tí, 1990, Chìa khóa trăm tỷ, Bẫy ngọt ngào, Đêm tối rực rỡ, Nghề siêu dễ, Kẻ thứ ba, Maika: Cô bé đến từ hành tinh khác đều là sản phẩm của Lê Đức Hiệp - “trùm” thiết kế poster phim Việt hiện nay. Mỗi poster anh thiết kế đều mang sắc thái khác nhau: bí hiểm (Bẫy ngọt ngào), ma mị (Đêm tối rực rỡ), vui nhộn (Nghề siêu dễ), liêu trai (Kẻ thứ ba), đáng yêu (Maika: Cô bé đến từ hành tinh khác)… cho thấy sự biến hóa của Hiệp với mỗi “đơn hàng”.

Trong số đó, poster chính của phim Đêm tối rực rỡ để lại ấn tượng mạnh mẽ nhất và mang đậm chất Việt. Tấm ảnh chân dung cả gia đình tươi cười trong bộ đồ tang, với những vết rạn trông như một tấm gương bị vỡ vụn gây tò mò lớn cho người xem. 

Lê Đức Hiệp bên các poster phim anh thiết kế

Lê Đức Hiệp bày tỏ: “Lúc nhận lời làm poster này, tôi khá lo vì sợ không ra được cái tinh thần của phim, và bối rối vì trong phim đề cập nhiều vấn đề. May là đạo diễn Aaron Toronto đã có những ý kiến định hướng rất rõ ràng những gì anh ấy muốn. Poster nhân vật ban đầu tôi lên ý tưởng là những tấm ảnh bị xé rách, nhưng kiểu nứt vỡ này lại hay hơn. Ban đầu tôi chỉ để vài vết nứt cho đỡ bị rối, và hình cũng chỉnh mướt mướt cho dễ nhìn. Nhưng anh Aaron muốn nó vỡ vụn hơn nữa, hình phải đời hơn nữa, chân thật hơn nữa. Để hình chân thật, tôi in tấm hình gốc ra giấy ảnh A4, sau đó scan lại rồi mới đưa vào poster, nên poster nhìn không được nét lắm”.

Dưới con mắt người trong nghề, tiêu chí của một poster theo Hiệp là: “Không chỉ đẹp mà còn phải có sức lôi cuốn người xem”. Anh cho biết: “Mỗi khi nhận dự án, tôi thường hỏi khách hàng những câu như: vì sao làm phim này, vì sao dùng hình ảnh này làm biểu tượng, thông điệp phim ra sao… để biết chính xác nhà sản xuất muốn gì mà đáp ứng. Tôi không ôm tài liệu về nghiên cứu rồi tự suy tính mình phải làm gì. Khó nhất là làm poster phim lấy bối cảnh xưa, vì những tư liệu về thời kỳ cũ khá khó kiếm. Vì vậy với tôi, mỗi lần làm poster như một chuyến đi học. Một cái khó nữa với người làm poster là phim Việt không đa dạng, nên dư địa sáng tạo không nhiều. Để các poster không bị trùng lắp, tôi cố gắng nhìn vào câu chuyện, bản chất của phim để tìm kiếm sự khác biệt”.

Thông thường, mỗi phim Hiệp làm 6 - 7 poster, cá biệt phim Bố già có đến 21 poster. 

Nghề chọn người

Mối lương duyên với việc thiết kế poster phim của Lê Đức Hiệp được “bắc cầu” từ vai trò làm giám đốc nghệ thuật cho các tờ Người đẹp, Hoa học trò. Tuy vậy, công việc phụ trách hình ảnh này cũng chỉ là lối rẽ bất ngờ của chàng trai Hà Nội học Khoa Kinh tế Đại học Thăng Long. Quãng thời gian làm báo giúp Hiệp tích lũy kinh nghiệm về lĩnh vực thiết kế, để khi nghe cố đạo diễn Vũ Ngọc Phượng ngỏ lời mời làm poster phim 12 chòm sao vẽ đường cho yêu chạy, Hiệp mạnh dạn thử sức.

Từ đó tiếng lành đồn xa, Hiệp “đắt sô” và được biết đến qua các poster phim ăn khách như Cô Ba Sài Gòn, Lật Mặt, Hai Phượng, Ròm, series Gái già lắm chiêu, Bố già. Trong đó, phim Cô Ba Sài Gòn đem về cho Hiệp giải Thiết kế mỹ thuật xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 20, và giải Sáng tạo xuất sắc tại giải Ngôi sao xanh 2017. Sắp tới, một số dự án phim lớn như Thanh Sói, Quỳnh Hoa nhất dạ, Cô gái từ quá khứ cũng do Hiệp làm poster. 

Hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo, cảm hứng đối với Hiệp rất quan trọng. Mỗi khi bắt tay làm một poster, Hiệp tìm cảm hứng “chéo” từ những lĩnh vực như thời trang, ca nhạc chứ không tìm xem các poster phim khác cùng thể loại để tránh rơi vào tình trạng trùng lặp ý tưởng. Hiệp cho rằng: “Không thể ngồi nhà mà cảm hứng tự tìm đến được. Mỗi khi bí ý tưởng, tôi đi xem triển lãm, xem phim, mua sắm, nghe nhạc, xem các MV ca nhạc, nấu ăn… để tìm ra ý mới”.

Hiệp kể lần làm poster phim Song Lang, dù rất nóng ruột vì sợ trễ tiến độ, nhưng anh quyết định không bận tâm nặn óc cho bằng được nữa, mà xả stress bằng cách lên YouTube xem các video ca nhạc. Tình cờ Hiệp được xem một clip nhạc của nhóm ABBA, trong đó hình ảnh các khuôn mặt được sắp xếp kiểu nửa trước nửa sau nối tiếp nhau liên tục. Vậy là ý tưởng về poster chính của phim Song Lang ra đời, với bố cục hình ảnh là nửa mặt của hai nam chính, trong đó một người nhìn thẳng, một người nhìn nghiêng khá lạ mắt. Màu sắc poster pha trộn tông màu xanh - vàng - hồng đem lại cảm giác hoài cổ cũng gây chú ý cho người xem.

Poster phim Song Lang

Không dừng lại ở việc thiết kế poster, lâu nay Hiệp còn tham gia một số vai trò khác trong đoàn phim như giám đốc sáng tạo (phim Cô Ba Sài Gòn, Thanh Sói), phục trang (phim Bẫy ngọt ngào). Dù các poster phim của Hiệp đa số đều của các nhà sản xuất tên tuổi, phim thương mại ăn khách; nhưng Hiệp vẫn hào hứng với những dự án phim độc lập hoặc của các nhà làm phim trẻ.

Hiệp cho biết: “Làm phim độc lập thú vị hơn phim thương mại, vì cho mình nhiều không gian sáng tạo hơn, không bị nhà sản xuất chi phối”. Poster phim Ròm là sản phẩm của Hiệp, và là phim hiếm hoi chỉ có duy nhất một poster.

Hương Nhu