Nhà thiết kế Li Lam: Đông phương này, đêm ủ mặt hoa...

Chuyện trò với Li Lam bao giờ cũng mang lại cảm giác dễ chịu và tươi mới, dẫu câu chuyện đôi khi chẳng có gì, ngoài vài thứ hằng ngày như cuốn sách Lam đang đọc, bình hoa thược dược sáng nay Lam vừa được một người bạn gửi tặng hay Lam muốn đi cắt tóc để làm mới bản thân. Cắt tóc với Lam không phải là thay đổi kiểu gì ghê gớm khiến người ta phải xuýt xoa, trầm trồ, đơn giản chỉ là cắt ngắn độ 5cm. Vậy thôi cũng đủ khiến Lam có một chiều vui vẻ.

Nhà thiết kế Li Lam

Bảo là phù phiếm cũng được mà cho là đáng yêu cũng chẳng sao. Vì ngẫu hứng và niềm vui làm nên cái đẹp. Mà cái đẹp tạo nên tâm trạng và sức sáng tạo của Lam. Lam nói mỗi người có một cách định nghĩa về thiền khác nhau. Với người này, thiền có thể là tu tập để tâm trí thảnh thơi nhưng với người kia, đó có thể là mặc đẹp, là sửa soạn lại căn phòng, cắm một bình hoa, chỉ cần lòng nhẹ nhàng, thoải mái, tất cả đều ổn thỏa.

Những cuộc trò chuyện với Li Lam, vì thế thường không đầu không cuối và sẽ cầm chắc thất bại nếu ai đó hỏi Lam về xu hướng, về đường nét, về mùa thời trang… vì Lam dường như đứng ngoài tất cả những dòng chảy đó nhưng lại hàm chứa tất cả. Cốt lõi Lam hướng đến chính là sự thức tỉnh trong áo quần. Sự vận động ấy là một quá trình tích lũy dần dần, suốt 13 năm, hình thành nên một phong cách riêng biệt mà hiện tại, khá nhiều thương hiệu cố tình “nhái” theo nhưng khó lòng bắt chước được vì bản thể là thứ duy nhất.

"Sáng tạo là tạo ra năng lượng, không phải để thay đổi"

Phóng viên: Mùa hè đã về. Cảm hứng hè trong Lam lúc này đang là những gì?

Nhà thiết kế Li Lam: Lam không muốn mình bị trói buộc bởi bất cứ thứ gì, kể cả việc theo mùa hay không theo mùa. Điều đó có thể vô tình đóng khung mình với những điều sẵn có. Lam muốn hướng đến sự thức tỉnh nhiều hơn về sự tự do. Quả thật tính chất công việc của Lam lúc nào cũng cần cảm hứng từ xung quanh nhưng không nhất thiết phải theo khuôn rập (ý là thời trang theo mùa - PV). Bởi vì Lam biết khách hàng của mình vốn dĩ cũng không nghĩ ngợi nhiều đến khái niệm mùa này mùa kia. Chỉ cần họ thích và phù hợp với nhu cầu của họ là được. Lam phát hiện rằng, chỉ cần tập trung làm việc, tìm tòi thì cảm hứng lúc nào cũng bất tận. Một kiểu thức tỉnh ngẫu hứng, đại loại thế.

Mọi người có thể nghĩ Lam thức dậy mỗi sáng với một cảm hứng lớn trong đầu nhưng thật ra nào phải vậy. Một hôm được nghe ca sĩ Thái Hiền hát trên sân khấu, Lam bị chìm đắm trong vẻ đẹp vượt thời gian và nét thô mộc của chị. Bấy nhiêu cũng đủ để mình vượt qua suy nghĩ về tuổi tác và nghĩ thêm nhiều về phụ nữ rồi. Chính những khoảnh khắc ngày thường mới làm nên cảm hứng cho Lam. Chúng đến lúc nào Lam cũng không hay không biết. 

* Thường xuất hiện với hình ảnh đầy nhựa sống, vậy Lam thường rót vào đâu những sự bức bối thường ngày, những điều không vui, những chuyện không như ý?

- Có những điều khó nói thành lời nhưng nếu mình tự làm bản thân trở nên ngột ngạt thì không mở lòng được. Giống như cứ bị kẹt trong trạng thái không được sáng suốt thì một người sẽ không bao giờ được khai mở. Nếu không có gốc rễ, Lam sẽ không làm được những điều nhỏ nhặt, đừng nói đến việc làm đẹp cho phụ nữ.

Theo thời gian, Lam cũng tập cho mình phải vượt lên trên tất cả. Nói thì nghe hơi mơ hồ hoặc có vẻ dễ dàng nhưng càng đi sâu tìm hiểu một thứ gì đó, mình sẽ càng yêu thích nó. Vì thế, Lam không nghĩ về rào cản nữa nếu không muốn mỗi ngày là một ngày đen tối. 

Lam luôn tin mỗi phụ nữ đều tiềm tàng một chân trời bên trong. Phải làm sao để nâng đỡ cảm xúc của họ, để họ thăng hoa mỗi ngày chính là mục tiêu của Lam khi làm áo quần. Bản thân Lam cũng là phụ nữ nên hiểu điều đó. Phải có niềm vui thì mới có sáng tạo. Mà niềm vui ở đâu? Hoặc là đi tìm hoặc là tự tạo ra. Bí quyết ở đây là chọn cái đẹp để tự đánh thức mình, mà phụ nữ thì có biết bao nhiêu cái đẹp để khám phá: không chỉ là áo quần, son phấn, tóc tai mà đẹp chính từ trong suy nghĩ của họ. Lam sáng tạo là để tạo năng lượng mới cho phụ nữ chứ không muốn thay đổi quá nhiều.

"Sự ngược chiều mang lại cảm giác yên định"

* Là người yêu tự do, yêu cái đẹp và yêu cả sự mới mẻ nhưng mạch nguồn sáng tạo trong Lam vẫn luôn là một dòng chảy xuyên suốt. Cốt lõi của vẻ đẹp Lam, tâm hồn Lam là gì?

- Lam rất thích tựa sách này của Krishnamurti: Tự do đầu tiên và cuối cùng. Có thể nhiều người cho rằng cốt lõi của Lam là đem đến sự tự do cho cơ thể phụ nữ. Bản thân Lam cũng thường nói đi tìm tự do nhưng tìm hoài không thấy đâu. Có khoảng thời gian, Lam tưởng mình là người tự do nhưng không phải như vậy. Chính Lam vẫn còn đang đi tìm tự do cho riêng mình, mỗi ngày đấy thôi. Rồi Lam nhận ra, thực tế thì đa phần mọi người lại không ưu tiên đi tìm tự do mà đi tìm sự ràng buộc: ràng buộc bởi con người, bởi vật chất, bởi những tư tưởng.Còn với Lam, tự do gần giống việc mình không phải cứ đến chùa mới tu được… Cốt lõi của tự do nằm ở trái tim mình. 

Không có cái đẹp và sự nhạy cảm thì sẽ không có chân lý. Tâm hồn thì khác, tâm hồn không cần quá nhiều nhưng nó cũng đòi hỏi mình phải giao phó tất cả cho nó. Giống như khi Lam làm một cái đầm thì để nó đẹp, trước hết tấm vải đó phải có linh hồn, có câu chuyện. Việc Lam thêm thắt từng chi tiết lên cái đầm đó không chỉ để nó đẹp, mà còn để khách hàng có cảm tình với sự tinh tế đó.

* Lam thỏa mãn niềm yêu thích những chuyến đi và sự nhặt nhạnh những tấm vải vóc, lụa là, trên hết là những mảnh ghép văn hóa cho những tấm áo như thế nào trong dịch COVID-19? Và Lam đã giúp phụ nữ khuây khỏa ra sao trong giai đoạn đặc biệt này?

- Lam đi bằng sự kết nối và những mối liên kết đặc biệt trong tâm tưởng, dù đôi lúc cảm giác thèm đi khiến mình phát điên lên được. Thật may vì còn có những người bạn hiểu mình, giúp mình “nhặt nhạnh” chỗ này một chút, chỗ kia một ít dù hành trình đến nơi thì dài ra vô tận. Thế nhưng chờ đợi cũng có điều thú vị của nó. Tất nhiên, Lam cũng như rất nhiều người, mong đợi cơn khủng hoảng này chóng qua đi để trả lại nhịp sống hối hả bận rộn thường ngày như trước đây. Lam cũng đón nhận nó bằng một góc nhìn khác, một tâm thế khác.

Về câu hỏi thứ hai của bạn, có lẽ Lam phải hỏi khách hàng của mình, họ sẽ có câu trả lời thỏa đáng nhất. Mỗi phụ nữ có những tâm tình và nhu cầu khác nhau nhưng điểm chung thì đều là… phụ nữ. Lam yêu họ, càng khám phá càng thấy chiều sâu trong không gian của mình được nở rộ. Cái kích thích mình không phải là quan niệm đẹp xấu mà là cái đằng sau, ẩn sâu bên trong. Do đó, Lam luôn tự nhìn vào trong mình để nhìn phụ nữ được rõ hơn. Một hình ảnh phản chiếu chính mình mà cũng không phải là mình. Giống như câu “Đông Phương này, đêm ủ mật hoa”, phụ nữ Việt Nam cần được khai phá vì sự thật vẻ đẹp của họ là món quà của tạo hóa.

* Cá tính là rất cần thiết cho bất kỳ nhà thiết kế nào, để tạo nên sự nhận diện của riêng nhà thiết kế ấy, không trộn lẫn. Và Lam, trong suốt hành trình 13 năm, là một cá tính mạnh mẽ. Lam có thể nói gì về cá tính đó và về dòng chảy Lam trên chặng đường mới?

- Trong thời gian tới, Lam sẽ hoàn thiện mình ngày một chuyên nghiệp hơn. Càng ngày Lam càng nhận ra rằng, may mắn là mình vẫn tìm lại được mình khi nghĩ về những chi tiết trên áo quần, giống như tìm thấy vật kỷ niệm gắn liền với một xúc cảm bị lãng quên. Chạm vào vải đẹp và những chi tiết tinh tế là trải nghiệm tâm linh đơn giản nhất mà cũng thuần khiết nhất. Không thể miêu tả được sức hấp dẫn của nó nhưng Lam thấy tim mình thổn thức là tự hiểu.

Cũng giống như lớp lang của người phụ nữ, mình phải lật giở từng chút một chứ không thể nào suồng sã, hấp tấp. Tầm nhìn của Lam là từng ngày xây dựng thương hiệu của mình trở thành di sản. Lam Boutique đã đi qua giai đoạn mười năm thử thách và giờ đây sẽ tiếp tục chặng đường chuyên nghiệp hóa. Trong đó chắc chắn không thể thiếu được những người đồng hành cùng Lam lan tỏa những giá trị gốc rễ.

Làm sáng tạo không chỉ là lao động mà còn phải được truyền cảm hứng. Ví dụ xưởng thiết kế của Lam trông ra một khu vườn, kết nối với thiên nhiên một cách tự nhiên nhất. Lam cũng dự tính xây thêm một ao sen ở xưởng để những chị thợ may được làm việc trong một không gian thoải mái, gần gũi và đẹp nhất có thể. Chiếc áo đẹp đối với Lam là chiếc áo cho người mặc cảm giác thanh thản không vướng bận, vì thế người làm ra chiếc áo phải có sự nhẹ nhàng từ bên trong.

* Một sự “ngược chiều vun vút” tạo nên cốt cách Lam?

- Điều làm Lam khắc khoải mãi không thôi là hình ảnh của người Việt Nam ngày xưa và cốt cách của họ. Tất cả đều nằm ở nền tảng văn hóa. Những giá trị ấy khiến mình khát khao và tìm kiếm không ngừng. Đôi lúc Lam tự hỏi, có phải con người của Lam không thuộc về thời đại này nhưng lạ kỳ là điều đó không làm mình cảm thấy lạc hướng mà ngược lại, Lam càng thấy an tâm trên con đường mình đã định.

* Cảm ơn chị đã chia sẻ. 

Hoàng Linh Lan (thực hiện)