Nhà nước người Kurd tự trị đang hình thành?

YGP đang dần nâng cao vị thế

Trước những thắng lợi liên tiếp của các chiến binh người Kurd ở Syria và những diễn biến cụ thể trên thực tế cho thấy lực lượng này đang đã cho thấy việc manh nha hình thành 1 nhà nước người Kurd tự trị đang ngày càng trở nên rõ nét.

Mới đây, hôm 11/2, hãng tin Reuters đưa tin, các chiến binh người Kurd, được hỗ trợ bởi không kích Nga đã đẩy quân nổi loạn tại Syria khỏi một căn cứ quân sự cũ gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổ chức Giám sát Quyền con người Syria (SOHR) cho biết, giao tranh quyết liệt đã xảy ra giữa lực lượng người Kurd và quân nổi loạn Syria ở căn cứ không quân Menagh.

Chiến binh người Kurd tại cứ điểm bên ngoài thị trấn Sinjar (Nguồn: AP)

Máy bay Nga đã thực hiện ít nhất 30 đợt không kích vào quân đội lập ở căn cứ này trước khi các chiến binh người Kurd chiếm lại nó. Việc quân nổi loạn mất căn cứ quân sự trên, vốn nằm gần tuyến đường giữa tỉnh Aleppo và thành phố Gaziantep của Ankara, là thay đổi cực lớn trong sự cân bằng sức mạnh kể từ khi Nga mở chiến dịch không kích tại Syria.

Theo SOHR, các Đơn vị Tự vệ Nhân dân người Kurd (YPG) và nhóm Jaish al-Thuwar đồng minh đã chiếm thị trấn Menagh thuộc tỉnh Aleppo và một căn cứ không quân cũ trong thị trấn.

Lực lượng YPG đã hợp tác và phối hợp chiến đấu với phong trào Jaysh Al-Thuwwar thuộc Các lực lượng dân chủ Syria (SDF) để tiến đánh và khống chế sân bay quân sự Mennagh khỏi sự kiểm soát của các phần tử phiến quân Hồi giáo cực đoan Harakat Ahrar Al-Sham, Jabhat Al-Shamiyah cũng như lực lượng Quân đội tự do Syria (FSA).

Có được sân bay Mennagh, YPG và lực lượng SDF có thể có được vị thế thuận lợi để tiếp tục tấn công nhằm vào các phe nhóm cực đoan ở Azaz - nơi được xem là phòng tuyến cuối cùng của khủng bố IS ở khu vực gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ tại tỉnh Aleppo.

Trước những chiến thắng dồn dập của lực lượng người Kurd tại Syria, Thổ Nhĩ Kỳ đang gấp gáp kêu gọi thiết lập một khu vực cấm bay ở miền Bắc Syria, theo Press TV ngày 11/2.

Theo ông này "không thể giải quyết được tình hình nếu không có các khu vực an toàn được thiết lập. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ kiên nhẫn đến một thời điểm Ankara không thể chấp nhận và sau đó chúng tôi sẽ làm những điều cần thiết".

Sự lo lắng của Ankara được các chuyên gia cho rằng nó xuất phát từ nguyên nhân Điện Kremlin dường như đang muốn dùng lực lượng YPG để khoét sâu và biến nỗi sợ hãi của chính quyền Erdogan trở thành hiện thực.

Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ lại bị buộc tội gián tiếp hỗ trợ IS trong cuộc chiến này. Chính Tổng thống Barack Obama từng công khai phàn nàn về chính sách mở cửa của Thổ Nhĩ Kỳ khi chính sách này cho phép chiến binh thánh chiến từ khắp nơi trên thế giới đi qua Thổ Nhĩ Kỳ để đến Syria một cách dễ dàng.

Ankara lo sợ việc lực lượng người Kurd sẽ lập nên một quốc gia cho riêng mình.

Thậm chí lực lượng người Kurd ở Syria còn nhiều lần tố cáo Ankara đang lợi dụng cuộc chiến chống IS để nã pháo các vị trí do lực lượng này kiểm soát. Những rạn nứt trong thỏa thuận ngừng bắn giữa hai bên từ năm 2013 đến nay vẫn chưa có dấu hiệu tạm dừng và ngày càng có nguy cơ xung đột cao hơn.

Trái ngược hoàn toàn với chính quyền Tổng thống Erdogan, Nga luôn coi YPG là lực lượng chiến binh ôn hòa và ủng hộ các chiến dịch đánh IS của tổ chức bán quân sự này.

Thực tế thì từ lâu, Ankara luôn coi YPG là một tổ chức khủng bố cần tiêu diệt. Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại rằng những gì người Kurd đang đạt được tại Iraq và Syria sẽ thúc đẩy họ thiết lập nên một quốc gia cho riêng mình.

Nỗi sợ hãi của Ankara là có cơ sở

Sự thiện chiến và khả năng phục hồi đáng kinh ngạc trong cuộc chiến chống lại IS của người Kurd đã củng cố hình ảnh quốc tế của họ. Giờ đây người Kurd được cho là lực lượng chiến đấu hiệu quả nhất trong cuộc chiến chống IS toàn cầu.

Người Kurd được xem là bộ phận dân tộc thiểu số đông đảo nhất tại Iraq và Syria khi lần lượt chiếm đến 20% và 30% dân số tại các nước này. Tại Iraq, họ thậm chí còn có chính quyền bán tự trị riêng cũng như có đại diện chủ chốt trong chính quyền trung ương, trong đó có cả tổng thống.

Lực lượng dân quân người Kurd Iraq, được gọi là peshmerga, chính là lực lượng chủ chốt đã đẩy lùi sự tấn công của IS trong thời gian vừa qua.