Nhà đã ở 8 năm, bất ngờ hóa đất... công viên

Nhà đất dự án đã được các cơ quan chức năng phê duyệt quy hoạch, giám sát thi công và bán cho dân vào ở ổn định, nhưng bất ngờ tám năm sau, chính quyền lại kiểm tra và cho rằng: một phần diện tích nhà đất của người dân là công viên công cộng, yêu cầu phải đập bỏ trả lại cho nhà nước, nếu không sẽ bị cưỡng chế.

Chuyện oái ăm này vừa xảy ra tại dự án khu nhà ở biệt thự P.Thảo Điền do Công ty (CT) Đầu tư và phát triển đô thị (thuộc Tổng CT xây dựng số 1 - Bộ Xây dựng) làm chủ đầu tư (CĐT). Nạn nhân là ông Lê Anh Tuấn ở P.11, Q.Phú Nhuận. 

Sau 8 năm sinh sống, một phần khuôn viên căn nhà của ông Tuấn bất ngờ hóa thành đất công viên

Mua đất dự án vẫn “dính chưởng”

Trong đơn gửi báo Phụ Nữ, ông Tuấn phản ánh, năm 2001, biết tại P.Thảo Điền, Q.2, CT Đầu tư và phát triển đô thị - CĐT dự án khu nhà ở đô thị P.Thảo Điền đang bán nhà, ông đến tìm hiểu. Trước khi đóng tiền mua, ông đã yêu cầu CT cung cấp đầy đủ giấy tờ pháp lý quy hoạch, xây dựng khu nhà ở và thấy hoàn toàn hợp pháp. Nhà cũng đã được UBND Q.2 cấp số 90/5 đường Quốc Hương, P.Thảo Điền.

Ông đã ký hợp đồng mua căn biệt thự có tổng diện tích 913m2 tổng giá trị 400 lượng vàng SJC, cùng gia đình sống ổn định suốt nhiều năm. Không ngờ, khoảng giữa năm 2009, ông nhận được thông tin từ Thanh tra TP cho biết, khu nhà ông ở có một phần đất diện tích 545,8m2 là đất quy hoạch công viên công cộng; CĐT đã sai khi cho ông Tuấn sử dụng phần đất này và đề nghị ông đập bỏ những công trình xây dựng trái phép, trả đất lại cho nhà nước. Không đồng tình, ông Tuấn khiếu nại.

Sở Quy hoạch kiến trúc (QHKT) TP.HCM có văn bản khẳng định hoàn toàn khác cơ quan thanh tra: phần diện tích đất trên là đất sân bãi cây xanh trong mỗi lô nhà; có nghĩa là đất thuộc khuôn viên nhà ông Tuấn, không phải đất công viên công cộng. Tuy nhiên, Thanh tra TP vẫn bảo lưu quan điểm, không chịu hủy kết quả thanh tra. Đã vậy, từ kết luận của thanh tra, UBND TP.HCM có văn bản chỉ đạo UBND Q.2 tháo dỡ các trông trình xây dựng ở phần đất trên, thu hồi làm công viên công cộng. 

Bức xúc, giữa năm 2012, vừa tiếp tục khiếu nại đến các cơ quan cấp trên, ông Tuấn vừa gửi đơn khởi kiện đến TAND TP.HCM. Việc cưỡng chế tháo dỡ tạm dừng. Vụ việc kéo dài. Tòa đã nhiều lần mời hai bên thương lượng, hòa giải nhưng không thành. Đầu năm 2016, qua xem xét lại đơn khiếu nại của ông Tuấn, Phó chủ tịch UBND TP Lê Văn Khoa đã chỉ đạo Thanh tra TP phối hợp với Sở Tài nguyên môi trường, Sở QHKT cùng các cơ quan liên quan xác minh lại vụ việc.

UBND TP lưu ý Thanh tra TP không bố trí lại cán bộ trước đây đã thụ lý vụ việc mà phải là cán bộ khác vì có thông tin cán bộ này làm việc không khách quan. Trước tình hình trên, ông Tuấn quyết định rút lại đơn kiện. Theo ông Tuấn, từ đó đến nay Thanh tra TP đã nhiều lần mời ông lên làm việc nhưng chưa đưa ra được kết luận gì. “Việc quy hoạch là của các cơ quan chức năng. CĐT xây dựng thế nào cũng do chính quyền giám sát. Giờ cũng chính cơ quan chức năng nói có sai phạm mà không tính đến thiệt hại của người dân là thế nào?” - ông Tuấn nói.      

Chính quyền và chủ đầu tư thiếu trách nhiệm, dân lãnh đủ

Theo tìm hiểu của chúng tôi, vụ việc trên là do sự quản lý bất nhất của các cơ quan chức năng và có dấu hiệu tráo trở của CĐT. Cụ thể, dự án xây dựng khu nhà ở biệt thự P.Thảo Điền được Kiến trúc sư trưởng TP.HCM thỏa thuận quy hoạch vào năm 1996 với tổng diện tích 9.322m2. Trong đó, phân bổ 2.326m2 nhà ở; 1.270m2 làm đường giao thông; 1.262m2 làm cây xanh lề đường; còn lại 4.464m2 làm sân bãi cây xanh trong mỗi lô nhà.

Như vậy rõ ràng là không có diện tích đất cho công viên công cộng và thực tế trong văn bản thỏa thuận này. Kiến trúc sư trưởng TP không hề phân bổ diện tích đất quy hoạch làm công viên công cộng. Căn cứ quy hoạch, năm 2000, Chi cục Thuế Q.2 xác định dự án có 6.790m2 đất ở và 2.532m2 đất công cộng. Tiền sử dụng đất CT Đầu tư và phát triển đô thị phải nộp là hơn 2,6 tỷ đồng cho tổng diện tích đất ở.

Nếu lấy diện tích đất làm đường giao thông cộng với diện tích làm cây xanh lề đường sẽ cho ra diện tích đất công cộng mà Chi cục Thuế Q.2 xác định. Như vậy, phần diện tích đất nằm trong khuôn viên nhà ông Tuấn là 545,8m2 mà Thanh tra TP cho đó là đất công viên công cộng đã nằm trong 6.790m2 đất đã được Chi cục Thuế Q.2 xác định là đất ở và đã tính thuế. 

Bên cạnh đó, theo hồ sơ chúng tôi có được, bản vẽ sơ đồ nhà ở - đất ở căn nhà của ông Tuấn năm 2011 đã được Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất Q.2 xác nhận phần diện tích 545,8m2 là sân vườn của ông Tuấn, không phải đất làm công viên công cộng. Sở QHKT, ban đầu xác định phần đất trên thuộc đất sân bãi cây xanh của người dân, sau đó lại thay đổi ý kiến cho rằng đó là đất công viên công cộng. Rõ ràng, ngay từ đầu chính các cơ quan chức năng đã có sự bất nhất trong quản lý. Sự bất nhất này vô tình khiến người dân “sập bẫy” khi mua căn nhà trên. 

Trong khi đó, CĐT cũng vô trách nhiệm sau khi bán nhà cho khách hàng. Được biết, CT Đầu tư và phát triển đô thị là tiền thân của CT phát triển đô thị Bình Minh, sau đổi tên thành Công ty cổ phần đầu tư Miền Nam và hiện là CT cổ phần tư vấn Đầu tư và phát triển đô thị.

Sau khi xảy ra vụ việc trên, ông Tuấn đã gửi đơn khiếu nại đến CĐT, lúc đó lãnh đạo CT cổ phần đầu tư Miền Nam đã có văn bản xác nhận phần diện tích đất trong khuôn viên nhà ông Tuấn mà Thanh tra TP cho là đất công viên công cộng là không đúng. Đó là diện tích đất thuộc sân bãi cây xanh của riêng nhà ông Tuấn đã được CT đóng thuế đầy đủ. CT còn gửi văn bản xác nhận việc này cho TAND TP. 

Khi làm việc với Thanh tra TP, ông Nguyễn Văn Tùng - nguyên Tổng giám đốc CT cổ phần tư vấn đầu tư và phát triển đô thị tiếp tục khẳng định, CT đã nộp tiền sử dụng đất toàn bộ đất trong khuôn viên nhà ông Tuấn và việc Thanh tra TP cho rằng “CT cho ông Tuấn sử dụng” là không đúng sự thật.

Thế nhưng sau đó, CĐT lại có văn bản gửi ông Tuấn, “kể công” việc đã gửi văn bản cho tòa án xác nhận phần đất trên và đề nghị ông Tuấn hỗ trợ thêm cho CT hơn 4,4 tỷ đồng với lý do giá trị đất hiện đã tăng. Ông Tuấn không đồng ý vì việc mua bán đã giao dịch xong.

Kết quả, CT cổ phần tư vấn đầu tư và phát triển đô thị lại gửi văn bản cho UBND Q.2 đề nghị tháo dỡ các công trình đã xây trên phần đất 545,8m2 của ông Tuấn, còn cho rằng từ trước đến nay CT vẫn giữ quan điểm phần diện tích đất trên là.… đất công cộng. Việc ông Tuấn thưa kiện khắp nơi là cố tình kéo dài thời gian và có hành vi chống đối, làm thiệt hại cho CT và quyền lợi của cộng đồng. May mà UBND Q.2 còn đang xem xét, tạm thời chưa thực hiện việc tháo dỡ. 

Mới đây, UBND TP.HCM đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ cho biết, để đảm bảo khách quan, Thanh tra Chính phủ sẽ là đơn vị chủ trì tiến hành thanh tra làm rõ vụ việc, Thanh tra TP chỉ phối hợp thực hiện. Thanh tra Chính phủ sẽ báo cáo kết quả cho Thủ tướng Chính phủ. UBND TP sẽ thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

 Phan Trí