Nguyễn Nhật Ánh lại lùa cỏ mát qua tim

Cuối cùng, những nhân vật trong tác phẩm của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh cũng đã “chịu” lớn lên. Họ trở thành những ông bố bà mẹ và ngồi kể chuyện ngày xưa - như cách những người già vẫn có thói quen hồi tưởng, như cách nhà văn bảo ông bây giờ rất sợ “thời gian biến tóc ta thành hoa lau, nhuộm hồn ta thành lá đỏ và đến một ngày nó biến cuộc đời ta thành mây trắng lang thang”.

Cảm ơn người lớn in lần đầu 150.000 bản (gồm 130.000 bản bìa mềm và 20.000 bản bìa cứng)

Nguyễn Nhật Ánh nói, ông viết cuốn Cảm ơn người lớn (nhà xuất bản Trẻ vừa ấn hành) như một sự tiếp nối đoạn đời sau của các nhân vật trong tác phẩm Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ (tác phẩm này, đến nay, đã in hơn 400.000 bản). Độc giả sẽ được gặp lại cu Mùi, Hải cò, con Tủn, Tí sún…

Chỉ có điều, trong Cảm ơn người lớn, tất cả “chúng“ đều đã ở độ tuổi trên dưới 50. Người thành nhà văn, kẻ thành giám đốc, hiệu trưởng hoặc ở nhà với vai trò làm vợ, làm mẹ. Ký ức như một kho tàng tuổi thơ trong trẻo để tất cả cùng trở về nương náu. Còn hiện tại của các nhân vật lại mang đến cho người đọc những nhận diện, thật chân xác mà cũng thật hài hước về trẻ con - người lớn, thời gian - sự sống, ước mơ và cả những “nghịch lý làm người”…

Cảm ơn người lớn như một sự phóng chiếu tiếp nối về những trò con nít thuở hồn nhiên đã đem đến cho chúng ta biết bao cảm xúc trong trẻo, quý báu. Cho dù nhà văn vẫn mải mê khai thác “cái kho vô tận” của ký ức, chuyến tàu trở về nào của ông cũng đầy ắp ngọt ngào, nhân hậu.

Cảm ơn người lớn còn là nỗi nhớ nhung da diết của chính nhà văn trước cái gọi là “bạo chúa thời gian”, giữa những ranh giới và sự thật buộc phải chấp nhận về sinh - lão… Những đứa trẻ của ông cứ ở lại mãi trong trang viết, mang sự hồn nhiên, tinh thần trượng nghĩa, lương thiện và đầy những giấc mộng đẹp. Chúng cùng nhau lùa thanh vị cỏ mát qua tim người đọc, chúng làm cho thế giới người lớn trở nên trong trẻo và xinh đẹp.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh

Nhà văn của tuổi thơ đã chắt lọc mọi tinh túy từ trái tim thơ trẻ của các nhân vật - mà cũng là của chính tư tưởng ông - để kể những câu chuyện có thể vừa quen vừa lạ, nhưng lúc nào cũng đủ sức chinh phục độc giả. Qua 19 chương sách Cảm ơn người lớn, độc giả có thể đọc một mạch hoặc nhẩn nha như thưởng thức một viên kẹo đa sắc, đa vị; lúc bật cười với những trò tinh nghịch, lúc giật mình với suy nghĩ trẻ con, hồn nhiên, nhưng đủ khiến cho những-đứa-trẻ-sống-lâu-năm soi rọi lại tâm hồn mình.

Cũng có khi, đang bị cuốn theo lối viết trong truyện, lại ngỡ ngàng và mỉm cười nhận về cảm giác ngọt ngào, dịu êm với sự thiện lương, với tình yêu thương và cả những tấm lòng. Trẻ con đối đãi với trẻ con, người lớn đối xử với người lớn, con người đối với thời gian, số phận và sự sống…

Nguyễn Nhật Ánh ký tặng bạn đọc nhân dịp ra mắt

Công bằng mà nói, nhiều tác phẩm gần đây của Nguyễn Nhật Ánh đã không vượt qua được những giới hạn của chính ông. Về không gian truyện, phương thức kể chuyện, thể loại, ký ức, mô-típ… Nhưng điều khiến ông luôn thành công là chọn được một cách kể vừa phổ quát vừa hóm hỉnh, vừa như ghi chép lại, vừa như sống trọn cùng các nhân vật. Ông khiến cho độc giả có cảm giác như nhà văn Thái Lan Prabhassorn Sevikul nhận xét: “Ông như một người bạn thân đã nói hộ người đọc rất nhiều điều”. Vậy nên, có đọc bao nhiêu lần đi nữa cũng không thấy chán.

Trong Cảm ơn người lớn, Nguyễn Nhật Ánh còn mang cả thơ vào, lồng ghép trong nhiều cung bậc cảm xúc của bọn trẻ. Thơ Nguyễn Nhật Ánh cũng hay (xem như đây là cách đáp ứng phần nào mong đợi của độc giả yêu thơ ông, bởi nhà văn không in cuốn thơ nào từ năm 1994 đến nay). Trong thơ ông có một nỗi hoài cảm, giàu hình tượng và nhiều tầng nghĩa. Thơ đã thay nhà văn chuyển tải nhiều cảm xúc, cả tinh khôi lẫn day dứt, nhẹ nhàng lẫn u hoài.

Tác phẩm khép lại bằng lời cảm ơn ngọt ngào, hài hước nhưng vô cùng ý nghĩa: “Cảm ơn người lớn, vì điều đáng kể nhất mà người lớn đóng góp cho cuộc đời chính là họ đã làm ra trẻ con một cách hồn nhiên”. 

   Diệp Nguyễn