Đa dạng thực đơn
Nơi bán chia thực đơn theo nguyên liệu và độ tuổi của bé để người tiêu dùng (NTD) dễ chọn mua. Theo đó, người mua có gần 100 thực đơn theo nguyên liệu để chọn lựa, gồm: thịt bò, gà, heo, ếch; cá bớp, hồi, thu; lươn, ốc, tôm, cua, sò huyết, tim, cật,… từng loại có thể kết hợp với các loại rau củ như cà rốt, hạt sen, khoai tây, khoai môn, đậu xanh, nấm rơm, mướp, rau ngót, cải thìa,…
|
Nguyên liệu bồ câu - bí đỏ được chào bán nhưng thiếu thông tin nhãn mác theo quy định |
Riêng thực đơn theo độ tuổi được phân theo các giai đoạn tuổi từ 5 – 6 tháng tuổi đến 2 – 3 tuổi; trung bình mỗi nhóm tuổi có hơn 120 thực đơn nguyên liệu các loại. Tất cả được sơ chế, đóng gói và hút chân không theo từng phần. Tùy món, giá một combo thịt – rau củ dao động từ 18.000 – 40.000 đồng/phần, đủ để nấu một bữa ăn dặm cho bé.
Ngoài nguyên liệu tươi sống, nhiều nơi còn bán thêm đủ loại dầu ăn cho bé, như dầu cá hồi, gấc, nành, mè, hạt lanh, óc chó, oliu,.. và tinh bột (cháo, nui, yến mạch,..), trái cây các loại.
Chị Thanh (30 tuổi, ngụ Q.Phú Nhuận, TP.HCM) cho biết, nhà chị xa chợ, chỉ đi siêu thị 1 lần/tuần nên không tiện mua nguyên liệu nấu thức ăn dặm từng bữa cho con. Sợ bữa ăn đơn điệu khiến con biếng ăn, suy dinh dưỡng, chị chọn mua nguyên liệu tươi chia sẵn theo khẩu phần rao bán trên mạng, về chỉ việc nấu chín nhanh, tiện.
“Dù tiện lợi nhưng tôi cũng chưa thực sự yên tâm lắm. Xét ra giá nguyên liệu một bữa ăn dặm như vậy không rẻ mà tiện vì được phối hợp, đóng gói sẵn cá, thịt với rau, củ; đỡ mất thời gian sơ chế.
Tuy nhiên, quan trọng là nguồn gốc, xuất xứ thực phẩm và an toàn, chất lượng của nguyên liệu, để kiểm chứng không dễ”, chị Thanh chia sẻ.
|
Liên hệ một đơn vị bán nguyên liệu ăn dặm cho bé, chúng tôi được người bán giới thiệu có gần 100 gói nguyên liệu và cho biết nếu đặt mua hàng hôm nay thì ngày mai giao, với điều kiện phải mua từ ba combo nguyên liệu trở lên.
“Bên em ngoài cung cấp nguyên liệu tươi sạch, an toàn còn giúp các chị cơ cấu sẵn bữa ăn đầy đủ dưỡng chất cho bé. Mỗi set nguyên liệu cung cấp 30gr đạm, 20gr rau xanh, 10ml dầu ăn, nấu vừa đủ một chén cháo cân bằng dinh dưỡng, giúp bé tăng cân an toàn, đủ chất”, người bán tư vấn.
Có thể thấy, nhu cầu về nguyên liệu tươi để nấu bữa ăn dặm cho bé theo hình thức tiện lợi như trên là khá nhiều. Song, “vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) có đảm bảo hay không?” là băn khoăn chung của nhiều mẹ bỉm sữa khi muốn mua dạng thực phẩm này.
Phải tuân thủ luật an toàn thực phẩm!
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hầu hết các nơi đều rao bán nguyên liệu tươi đóng gói chủ yếu trên mạng, không có cơ sở kinh doanh trực tiếp. Để NTD yên tâm, một số trang web có đăng thông tin địa chỉ cơ sở, giấy phép kinh doanh, còn lại phần lớn các trang Facebook cá nhân không có thông tin này, chỉ ghi số điện thoại để liên hệ.
Một trang web giới thiệu có cơ sở tại quận Gò Vấp, TP.HCM nhưng khi chúng tôi hỏi đến tận nơi mua hàng cho yên tâm thì người bán trả lời “không có trữ sẵn nguyên liệu, nhận đặt hàng của khách rồi mới mua thực phẩm về sơ chế, đóng gói, hút chân không và giao cho khách để tươi mới. Khách có thể mua nhiều combo nguyên liệu để nấu cho bé ăn trong tuần, vì nguyên liệu tùy loại có thể bảo quản trong ngăn mát, ngăn đá tủ lạnh, khi cần nấu thì rã đông".
Chúng tôi hỏi: “Ngoài giấy phép kinh doanh, cơ sở có những giấy tờ chứng minh nguyên liệu đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm không?” thì người bán nói ngập ngừng: “Bên em đang hoàn tất các thủ tục hồ sơ này, sẽ cập nhật thông tin trên website” (!?).
|
"Tất cả thực phẩm khi lưu thông trên thị trường và đến tay người tiêu dùng đều phải tuân thủ luật an toàn thực phẩm", BS.Trần Văn Ký nhấn mạnh |
Quan sát các nguyên liệu đóng gói sẵn, chúng tôi thấy thịt, cá, rau, củ được ép chân không, dán nhãn nhưng chỉ ghi tên cơ sở, tên nguyên liệu và lưu ý “sử dụng thực phẩm khi còn tươi; bảo quản ở nhiệt độ dưới 0 độ C”. Ngoài ra, không có bất kỳ thông tin về công bố chất lượng, ngày sản xuất, hạn sử dụng,…
Chúng tôi đặt vấn đề này với BS.Trần Văn Ký - Phụ trách chuyên môn Hội Khoa học Kỹ thuật an toàn thực phẩm Việt Nam, BS.Ký cho biết, thông tin nhãn sản phẩm như vậy là không đầy đủ theo quy định về ghi nhãn hàng hóa.
Sản phẩm đóng gói sẵn bắt buộc phải có tên, địa chỉ cơ sở sản xuất; tên, thành phần nguyên liệu; số công bố chất lượng; chỉ tiêu chất lượng; ngày sản xuất, hạn sử dụng; hướng dẫn cách bảo quản, sử dụng,…
Theo BS.Trần Văn Ký - Phụ trách chuyên môn Hội Khoa học Kỹ thuật an toàn thực phẩm Việt Nam, tất cả thực phẩm khi lưu thông trên thị trường và đến tay người tiêu dùng đều phải tuân thủ luật an toàn thực phẩm.
Cơ sở thực hiện phân nhỏ, đóng gói, kinh doanh nguyên liệu ăn dặm cho trẻ thì ngoài giấy phép kinh doanh, phải có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATVSTP; hồ sơ tự công bố chất lượng (một bản lưu lại và một bản nội cơ quan chức năng để kiểm tra); phiếu kiểm nghiệm thực phẩm đạt tiêu chuẩn công bố.
|
Về phía NTD, BS.Ký cho rằng bằng mắt thường, cảm quan không thể đánh giá được nguyên liệu thực phẩm tươi ngon, chất lượng, an toàn không.
Thậm chí, NTD đọc thông tin trên nhãn sản phẩm vẫn chưa đủ, mà phải yêu cầu cơ sở bán cung cấp đầy đủ các hồ sơ, giấy tờ chứng minh chất lượng, an toàn thực phẩm. Sau đó, để yên tâm cần làm thêm bước kiểm tra trên mạng hoặc đối chiếu thông tin trên website của cơ quan an toàn thực phẩm xem đúng không.
“Phần lớn thực phẩm, hàng hóa bán trên mạng thường thiếu hồ sơ pháp lý theo quy định và khó thẩm định, đánh giá an toàn, chất lượng sản phẩm. NTD nên tìm hiểu kỹ lưỡng khi mua hàng trên kênh này và phải báo ngay cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát khi phát hiện sản phẩm có bất thường”, BS.Ký nhấn mạnh.
Một lưu ý khác, theo các chuyên gia dinh dưỡng, nguyên liệu nấu thức ăn dặm cho trẻ nhỏ nên dùng thực phẩm tươi sống, ngày nào dùng ngày đó, không nên lạm dụng tủ lạnh, tủ đông lưu trữ thực phẩm vì khó kiểm soát an toàn, chất lượng thực phẩm.
Nguyễn Cẩm