Nguy hiểm khi người bệnh mạn tính giảm cân cấp tốc

Giảm cân theo... liệu trình của hàng xóm 

Do có nhu cầu giảm cân, nên khi nghe người hàng xóm nói có loại thuốc giảm cân nhanh, hiệu quả và lành tính, chị T.T.H.T. (47 tuổi, ở tỉnh Long An) liền “chia lại” thuốc giảm cân của người này để uống. Theo chị T., loại thuốc giảm cân nhanh này có dạng viên tròn nhỏ, màu vàng nhạt.

Nửa liệu trình có số lượng hơn 30 viên, uống trong bảy ngày, ngày uống hai lần, không cần ăn kiêng, giá 3 triệu đồng. Chị T. kể: “Tôi bị tiểu đường nên hỏi rất kỹ về thuốc. Người bán nói thuốc được nhập từ nước ngoài, thành phần là thảo mộc tự nhiên. Sau khi uống, thuốc sẽ làm cho các chất béo trong cơ thể trở thành nước và chất thải rồi bài tiết ra ngoài khi đi vệ sinh nên không ảnh hưởng đến sức khỏe, không phản ứng với thuốc tiểu đường, huyết áp tôi đang uống”.

Viên giảm cân “siêu tốc” không nhãn mác, được rao bán tràn lan trên các trang mạng - Ảnh: P.A

Sau khi uống, số lần đi vệ sinh của chị T. tăng lên, nên chị nghĩ rằng cơ thể đang đào thải mỡ thừa. Theo dõi cân nặng, sau ba ngày, chị giảm được 2kg, không thấy mệt mỏi. Tuy nhiên, đến ngày thứ năm, chị T. có cảm giác hơi hoa mắt, chóng mặt. Nhưng chị vẫn cố gắng chịu đựng để xong nửa liệu trình. Tối cùng ngày, không chịu nổi, chị nhờ người nhà đưa đến bệnh viện cấp cứu. Bác sĩ cho biết chị bị mất nước, rối loạn điện giải, có dấu hiệu suy tim, suy thận bởi tiểu đường gây biến chứng vì trong quá trình tự giảm cân, chị T. cũng tự ý ngưng thuốc điều trị mà bác sĩ kê toa trước đó. 

Bị mắc bệnh tim bẩm sinh, thể trạng chị N.H.M. (27 tuổi, ở quận 5, TPHCM) vốn không dư cân, béo phì. Tuy nhiên, chị luôn bị ám ảnh bởi cân nặng, nhất là phần bụng nên tự đặt thuốc giảm cân trên một trang mạng để uống. Theo chị M., thuốc có dạng bột, mùi hơi hăng, được người bán hướng dẫn “uống thay cơm”, hoặc uống trước khi ăn. Chị M. chia sẻ: “Họ nói thuốc được bào chế từ rễ cây và các loại sâm nên dinh dưỡng cao có thể uống bất kỳ lúc nào, thay cơm được, chỉ cần không uống vào buổi tối vì thuốc khá mát”. 

Uống được vài ngày, chị M. thấy tay hơi run, thường hồi hộp như những lần bị mệt vì bệnh tim. Chị uống thuốc được bác sĩ kê toa trước đó nhưng không khỏi. Chịu đựng thêm hai ngày, chị phải đến bệnh viện thăm khám lại bởi các cơn đau tức ngực và mệt mỏi.

Nhiều hệ lụy khó lường

Về vấn đề này, bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Ngọc Hạnh - Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện An Sinh - cho biết, giảm cân sẽ rất dễ thất bại, nếu chúng ta không đủ ý chí và sự kiên trì bền bỉ của bản thân phối hợp cùng với bác sĩ điều trị để thực hiện những phương thức kéo dài. 

Thông thường, giảm cân nhanh hoặc sụt cân nhanh thụ động (do bệnh lý) là một tình trạng nguy hiểm. Nó ảnh hưởng đến rối loạn sinh hóa, sinh lý trong cơ thể, rối loạn cân bằng nước điện giải, rối loạn cơ chất, hạ đường huyết, giảm oxy lên não, suy giảm chức năng các cơ quan trong cơ thể như tim mạch, gan, thận… giảm hoạt động thể lực, mất đi sinh hoạt bình thường. 

Ở các trường hợp người bệnh chủ động giảm cân nhanh bằng các sản phẩm không rõ nguồn gốc càng ẩn chứa nhiều nguy cơ. Bởi cơ thể còn chịu sự tác động của các chất độc hại trong sản phẩm giảm cân. Những nguy hại này có thể diễn ra ngay tức thì như ngộ độc, mất nước, thậm chí một vài trường hợp có thể tử vong, chưa kể đến các hậu quả lâu dài khác.

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Hạnh cho biết: “Nếu quá tin theo quảng cáo, ép mình vào liệu trình sử dụng sản phẩm bảy ngày giảm được 7 - 15kg, tức là bình quân, người uống phải giảm từ 1 - 2kg/ngày. Điều này hoàn toàn trái với quy luật sinh lý tự nhiên của con người. Lúc này, người bệnh phải đối mặt với các hệ lụy như mất nước, điện giải do đi tiểu, đi tiêu nhiều lần, đầy hơi, chán ăn… Nếu kéo dài, cơ thể sẽ không dung nạp được các chất dinh dưỡng, dẫn đến hạ đường huyết, mệt mỏi, hoạt động trí não giảm sút, teo cơ… nguy hiểm đến tính mạng”. 

Ngoài những nguy cơ trên, người có bệnh lý nền như tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp hay người thừa cân, béo phì dễ gặp hậu quả lớn hơn rất nhiều nếu tự ý bỏ thuốc điều trị để giảm cân. Cụ thể là mất cân bằng chất béo dẫn đến rối loạn chức năng mỡ dưới da gây nên sự tích tụ mỡ làm tăng huyết áp, ung thư vú, ung thư nội mạc tử cung. 

Thậm chí, nếu sự tích tụ làm tăng mỡ hầu họng nguy cơ dẫn đến ngưng thở lúc ngủ, tăng giải phóng a-xít béo tự do, tăng mỡ ngoài ổ bụng gây ra tình trạng tại gan tăng sản xuất glucose; ở cơ tăng đề kháng insulin ngoại biên; ở đảo tụy giảm tiết insulin dẫn đến bệnh đái tháo đường; ở tim làm tăng co bóp cơ tim dẫn đến bệnh lý tim mạch, hay gây thiếu oxy não dẫn đến đột quỵ… 

Do đó, người có nhu cầu giảm cân cần được sự tư vấn của bác sĩ đang điều trị. Bên cạnh đó, người bệnh cần có các bài tập vận động thể thao phù hợp với sức khỏe, bệnh lý đi kèm. Quan trọng là phù hợp với khoảng giới hạn của nhịp tim, không cố gắng vận động quá sức sẽ gây nguy hiểm cho tính mạng. 

Phạm An