Nguy cơ rước bệnh với những món “khoái khẩu” ngày tết

Các chuyên gia cảnh báo, nhiều món “khoái khẩu” trong dịp lễ tết như tiết canh, gỏi, nem chạo hay rau sống… tiềm ẩn nhiều nguy cơ mắc các bệnh ký sinh trùng, ảnh hưởng tới sức khỏe.

Tê yếu nửa người vì mắc ấu trùng sán lợn 

Cách đây khoảng 3 tháng, ông N.V.R. (sinh năm 1963, tỉnh Thái Bình) bỗng nhiên đau dữ dội một mảng đầu bên phải. Ông đi khám ở bệnh viện tuyến tỉnh nhưng điều trị không hiệu quả. Sau đó, qua kết quả chụp chiếu, ông bị nghi ngờ có u não. Quá lo lắng, ông R. lên Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức và sau đó được chuyển tới Bệnh viện Đặng Văn Ngữ (Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương) vì nghi ngờ mắc bệnh ký sinh trùng.

Bác sĩ thăm khám cho ông R. bị mắc bệnh sán não

Tại đây, ông R. được chỉ định chụp cộng hưởng từ, phát hiện có tổn thương ở não. Kết quả xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân mắc ấu trùng sán lợn ở hệ thần kinh trung ương, hay thường được gọi là sán não. “Trước khi vào viện, tôi không chỉ đau đầu mà toàn bộ nửa người phía bên phải bị tê yếu, khó cử động. Nghĩ tới chuyện mình mắc u não mà tôi rụng rời” - nam bệnh nhân kể lại. Ông chia sẻ, trước đây, dù không thường xuyên nhưng trong các dịp lễ tết, hội hè, ông có ăn tiết canh, thịt lợn tái… Bệnh nhân không ngờ đây là nguyên nhân có thể dẫn tới căn bệnh khiến ông khổ sở suốt nhiều tháng trời.

Theo tiến sĩ, bác sĩ Trần Huy Thọ - Phó giám đốc Bệnh viện Đặng Văn Ngữ - với các bệnh nhân phải điều trị sán não, thời gian điều trị cần dài hơi. Bệnh nhân phải tuân theo phác đồ điều trị làm 3 đợt, có thể kéo dài tới 7 tháng - 1 năm.

Nằm cùng phòng với ông N.V.R. là anh L.V.L. (sinh năm 1980, tỉnh Thanh Hóa). Cũng giống như nhiều bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Đặng Văn Ngữ, anh L. cũng mất nhiều tháng trời ròng rã đi tới nhiều bệnh viện nhưng không chẩn đoán chính xác được căn nguyên.

“Hồi tháng Chín, tôi bỗng nhiên sốt 38,50C và mệt mỏi, chán ăn. Trong thời gian ngắn tôi giảm tới 8kg. Do có tổn thương, nghi áp xe gan nên sau đó tôi được chuyển tới Bệnh viện K để kiểm tra và tiếp tục được đưa đến bệnh viện này điều trị” - anh L. chia sẻ.

Bác sĩ Trần Huy Thọ cho biết qua các kết quả thăm khám, nam bệnh nhân được chẩn đoán sán lá gan lớn. Nguyên nhân có thể xuất phát từ thói quen thường xuyên ăn các món rau thủy sinh, ăn rau sống…

Cẩn trọng với những món ăn sống, tái 

Dịp tết đang cận kề, phó giáo sư - tiến sĩ Đỗ Trung Dũng - Trưởng khoa Ký sinh trùng (Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương) - cho hay, đây là lúc tăng các bệnh về ký sinh trùng do thói quen ăn uống của nhiều người dân. Các món như gỏi cá, lẩu cá có thể là nguyên nhân gây nhiễm sán lá gan nhỏ, gây rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, đau bụng, ăn uống khó tiêu… 

Các loại rau sống như rau muống, rau ngổ, cải, rau cần, rau diếp cá… không được rửa kỹ có thể gây nhiễm sán lá gan lớn, khiến áp xe gan, tổn thương gan. Ăn thịt lợn, thịt bò tái, sống hoặc chưa nấu chín có ấu trùng sán dây thì có thể nhiễm sán dây trưởng thành. “Ấu trùng sán đi vào cơ thể phát triển thành sán dây trưởng thành ký sinh tại ruột non, gây rối loạn tiêu hóa, đau bụng, khó chịu, gầy sút. Đốt sán già chứa nhiều trứng sán có thể rụng ra trong ruột, nguy cơ nhiễm nhiều trứng sán theo cơ chế tự nhiễm dẫn đến nhiễm ấu trùng sán lợn rất nguy hiểm” - ông Đỗ Trung Dũng phân tích. 

Các bệnh lý này, theo các chuyên gia thường diễn ra âm thầm và sau một thời gian nhất định mới có triệu chứng. “Tuy nhiên, có một số bệnh có biểu hiện cấp tính như bệnh giun xoắn. Khi chúng ta ăn thịt lợn chưa nấu chín như thịt tái, thịt chua, nem chua, nem chạo, tiết canh… thì chúng ta có nguy cơ nhiễm ấu trùng giun xoắn ký sinh trong lợn. Tùy vào mức độ nhiễm mà người bệnh có biểu hiện sốt cao, tiêu chảy kéo dài, phù mắt, phù mặt sau đó phù toàn thân, sợ ánh sáng, đau nhức cơ toàn thân, gầy sút, li bì, biểu hiện của nhiễm trùng nhiễm độc cấp. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân sẽ dẫn đến suy đa phủ tạng và có thể tử vong” - vị chuyên gia này phân tích.

Do đó, trong dịp lễ tết, các chuyên gia khuyến cáo, người dân nên ăn chín, uống chín; không ăn gỏi cá, cá chưa nấu chín; không ăn thịt lợn, thịt bò tái, nem chua, nem chạo không đảm bảo chất lượng; không ăn tiết canh và các thức ăn chưa nấu chín. Khi nấu nướng, phải đảm bảo vệ sinh sạch sẽ dụng cụ chế biến thức ăn như thớt, rổ, bát đĩa. Nếu ăn rau sống, cần rửa rau dưới vòi nước chảy để loại bỏ trứng giun sán bám trên rau.

Huyền Anh