Nguy cơ lây nhiễm mới sau dỡ bỏ giãn cách, mở cửa du lịch

Người dân tập trung tại quảng trường Sol ở Madrid, Tây Ban Nha đều không mang khẩu trang và áp dụng giãn cách xã hội sau khi chính phủ dỡ bỏ dần các hạn chế từ giữa tháng Sáu - ẢNH: AP

Tìm cách dỡ bỏ hạn chế phòng dịch

Sau khi đạt được số tiêm chủng tương đối, Mỹ đã bãi bỏ các hạn chế đi lại liên quan đến COVID-19, với lý do quy định này đe dọa làm tổn thương thêm nền kinh tế địa phương. Người Mỹ nhanh chóng trở lại cuộc sống thường ngày, đổ xô du lịch, gặp gỡ bạn bè mà không cần mang khẩu trang. Thậm chí hôm 9/7, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) ban hành hướng dẫn mới, cho phép giáo viên và học sinh đã tiêm chủng không cần đeo khẩu trang trong trường học. Hiện tại, số ca COVID-19 mới, nhập viện và tử vong tại Mỹ tiếp tục ở mức tương đối thấp, nhưng vẫn có những lo ngại khi số ca mắc mới bắt đầu tăng dần. Theo CDC, số ca mắc mới ở Mỹ vào tuần đầu tháng Bảy đã tăng 13% so với tuần cuối tháng Sáu.

Tại châu Âu, vấn đề mở cửa biên giới và bãi bỏ các biện pháp giãn cách xã hội đang gây tranh cãi. Hôm 1/7, chứng chỉ COVID kỹ thuật số của Liên minh châu Âu (EU) chính thức được triển khai, cho phép công dân EU di chuyển an toàn trong khối giữa đại dịch. Tuy nhiên, ít nhất ba quốc gia thành viên EU áp dụng các hạn chế nhập cảnh chặt chẽ hơn đối với người đến từ Tây Ban Nha, vì số ca COVID-19 ở nước này đang tăng lên đáng kể.  

Ở Anh, quốc gia có tỷ lệ chủng ngừa COVID-19 cao nhất tại châu Âu, Thủ tướng Boris Johnson xác nhận dỡ bỏ các hạn chế phòng dịch vào ngày 19/7. Quyết định đến giữa lúc số ca nhiễm tại Anh tăng vọt do biến chủng Delta, việc tiêm chủng vẫn chưa hoàn tất và các tranh luận đang nổ ra về những hình thức bảo vệ cần duy trì, chẳng hạn như đeo khẩu trang tại nơi đông người hay trên các phương tiện giao thông công cộng. Tin tức này gây lo lắng cho các nước láng giềng EU, những nước mong muốn thu hút khách du lịch từ Anh. 

Bên cạnh đó, việc tái mở cửa ngành du lịch tại một số quốc gia đang đe dọa sự an toàn của cộng đồng. Mong muốn tự do sau nhiều tháng bị phong tỏa do COVID-19, người dân Ấn Độ đã đổ xô đến các điểm nóng du lịch trong nước. Theo bộ phận du lịch của bang Himachal Pradesh, hơn 600.000 khách du lịch đã đổ xô đến khu vực kể từ tháng Sáu, khi các hạn chế di chuyển nới lỏng. Hình ảnh về đám đông - không đeo khẩu trang và tụ tập trên đường phố - lan truyền trên mạng xã hội, làm tăng thêm lo ngại rằng làn sóng lây nhiễm mới đang đến gần. Bộ Y tế liên bang của Ấn Độ buộc phải đưa ra cảnh báo chống lại những gì mà họ mô tả là “du lịch trả thù”, vốn có thể hủy hoại tất cả thành quả chống dịch mà quốc gia đạt được. 

Tại Thái Lan, sự gia tăng các trường hợp biến thể Alpha và Delta ở khu vực Bangkok và biên giới gần Malaysia làm dấy lên lo ngại rằng COVID-19 quay lại các hòn đảo du lịch, bao gồm Phuket và Koh Samui. Phuket chào đón khoảng 4.000 du khách kể từ ngày 1/7 như một phần của chương trình thử nghiệm tái mở cửa ngành du lịch. Dù vậy, sáu ca nhiễm ghi nhận trong số các du khách đã khiến nhiều người lo ngại.

Nguy cơ đến gần 

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã liên tục cảnh báo chính phủ các nước không nên nới lỏng những hạn chế phòng dịch quá sớm khi thế giới đối mặt với sự gia tăng ca nhiễm mới do biến thể Delta. Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nói: “Một số quốc gia với tỷ lệ tiêm chủng cao có kế hoạch triển khai các mũi tiêm nhắc lại và bỏ dần các biện pháp giãn cách xã hội. Tuy nhiên, các biến thể lây lan nhanh cùng sự thiếu công bằng trong tiêm chủng khiến nhiều quốc gia chứng kiến số ca bệnh và nhập viện tăng đột biến”. Riêng người đứng đầu các trường hợp khẩn cấp của WHO Michael Ryan tiết lộ: “Số ca nhiễm mới ở châu Âu tăng 33% trong tuần đầu tháng Bảy”. 

Dễ nhận thấy, việc nới lỏng giãn cách khiến nhiều quốc gia đối mặt nguy cơ lây nhiễm mới, và từ đó, vòng quay giãn cách lại tiếp tục. Tại Tây Ban Nha, tỷ lệ lây nhiễm COVID-19 tăng hơn gấp ba lần trong hai tuần qua. Giám đốc về vấn đề y tế khẩn cấp quốc gia Fernando Simón cho biết, sự gia tăng có thể là do lượng khách du lịch trong và ngoài nước trong bối cảnh sự lây lan của biến thể Delta và tỷ lệ tiêm chủng thấp ở thanh thiếu niên. Ngày 12/7, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte đưa ra lời xin lỗi về “phán quyết kém cỏi” của chính phủ sau khi số ca nhiễm hằng ngày đã tăng từ vài trăm lên hơn 9.000 chỉ trong hai tuần. Chính phủ Hà Lan hôm 9/7 đã áp dụng lại một số biện pháp giãn cách, bao gồm đóng cửa các câu lạc bộ đêm và cấm các sự kiện lớn.

Các nhà khoa học cũng cảnh báo những buổi ăn mừng liên quan đến giải bóng đá Euro 2020 có khả năng thúc đẩy dịch bệnh. Bộ Y tế Công cộng Scotland cho biết, hai phần ba trong số 1.991 trường hợp nhiễm tại khu vực được phát hiện ở nhóm người đến London theo dõi trận đấu của đội tuyển Scotland với Anh vào ngày 18/6. Giáo sư Karl Friston, Đại học College London, ước tính 70.000 người sẽ nhiễm bệnh do các hoạt động liên quan đến trận bán kết giữa Anh với Đan Mạch. Tương tự, với hơn 60.000 khán giả tụ tập ăn mừng, không đeo khẩu trang và giãn cách tại trận chung kết Euro giữa đội tuyển Anh và Ý, bà Maria Van Kerkhove, Trưởng nhóm kỹ thuật về phòng, chống đại dịch COVID-19 của WHO, cảnh báo về nguy cơ “siêu 
lây nhiễm”.

Israel - một trong những nước có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới và đã bỏ quy định đeo khẩu trang vào giữa tháng Sáu - đã phải tái kích hoạt các hạn chế xã hội. Người dân Israel một lần nữa phải đeo khẩu trang khi ra ngoài. Các địa điểm xét nghiệm được mở lại. Thủ tướng Israel Naftali Bennett nói: “Chúng tôi không thể chần chừ trong việc bảo vệ sức khỏe người dân. Cần phải hiểu rằng, biến thể Delta lan rộng khắp thế giới với tốc độ cao hơn nhiều so với tất cả biến thể trước đó”. 

Linh La