Nguy cơ cúm gia cầm quay trở lại, Việt Nam là “điểm nóng” dịch bệnh truyền nhiễm

Bộ Y tế và Bộ NN-PTNT tổ chức hội nghị trực tuyến liên ngành trước thực trạng một số căn bệnh lây truyền từ động vật sang người gia tăng

Sáng 27/3, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024.

Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết 75% các dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi là các bệnh lây truyền từ động vật sang người hoặc có nguồn gốc gen từ bệnh của động vật. Việt Nam là một trong những điểm nóng về dịch bệnh truyền nhiễm, trong đó có dịch bệnh lây truyền từ động vật sang người như: Cúm A/H5N1, SARS, dại, than, dịch hạch, ký sinh trùng…

Đáng lưu ý, Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ gia tăng và quay trở lại của bệnh cúm gia cầm trên người.

Theo ông Hoàng Minh Đức – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - dịch cúm A/H5N1 ghi nhận lần đầu vào năm 2003, Việt Nam là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất trên thế giới. Có nhiều làn sóng dịch, cao điểm nhất là năm 2004-2009 ghi nhận 112 trường hợp, trong đó có 57 ca tử vong.

Sau 8 năm không có ca bệnh thì đến tháng 10/2022 đã ghi nhận trường hợp cúm A/H5 trên người. Đặc biệt, mới đây, vào tháng 3/2024 đã có một ca tử vong do cúm A/H5N1 tại Khánh Hòa. Tích lũy đến nay, Việt Nam ghi nhận 129 ca bệnh và 65 ca tử vong.

Đại diện Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) thông tin trong 3 tháng đầu năm 2024 có 6 ổ dịch cúm A/H5N1 tại 6 tỉnh và buộc phải tiêu hủy gần 9.000 con gia cầm (tăng 25% so với cùng kỳ năm 2023). Ngoài ra, giám sát tại 12 tỉnh, thành phố và đã thu thập, xét nghiệm 63 mẫu hầu họng và mẫu môi trường, trong đó có 25 mẫu dương tính với cúm A (chiếm 39,68%).

Hiện, Việt Nam chưa phát hiện virus cúm gia cầm A/H7N9 – chủng virus cúm gia cầm gây bệnh trên người ở Trung Quốc. Trong năm 2023, có tới 41% số gia cầm phát hiện mắc cúm A tại chợ buôn bán gia cầm sống. Con số này cao nhất so với 5 năm trước đó.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, Việt Nam có quy mô đàn gia súc, gia cầm lớn. Thời tiết diễn biến thất thường, cùng với đường biên giới dài, giao lưu thương mại và thói quen giết mổ nhỏ lẻ... là những yếu tố khiến nguy cơ bệnh bùng phát nếu không kiểm soát chặt chẽ.

Trong khi đó, ông Hoàng Minh Đức cũng lo lắng, dịch bệnh hiện diễn biến khó lường, nguy cơ bùng phát từ những "ổ chứa" trong tự nhiên, nguồn gây bệnh trên động vật. Vì vậy, ngành Y tế không thể đơn phương kiểm soát, đòi hỏi có sự phối hợp giữa nhiều ngành, đơn vị. Tuy nhiên, sự phối hợp liên ngành không đồng bộ, thậm chí ở một số địa phương còn hạn chế.

Tại cuộc họp, các ý kiến khẳng định, để phòng, chống và kiểm soát các bệnh này không thể chỉ dựa vào nỗ lực đơn lẻ của ngành Y tế hoặc ngành Thú y mà cần một sự phối hợp liên ngành một cách chủ động, chặt chẽ, thường xuyên và đặc biệt là sự tham gia của các cấp chính quyền.

Huyền Anh