|
Bộ Y tế và Bộ NN-PTNT tổ chức hội nghị trực tuyến liên ngành trước thực trạng một số căn bệnh lây truyền từ động vật sang người gia tăng |
Sáng 27/3, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024.
Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết 75% các dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi là các bệnh lây truyền từ động vật sang người hoặc có nguồn gốc gen từ bệnh của động vật. Việt Nam là một trong những điểm nóng về dịch bệnh truyền nhiễm, trong đó có dịch bệnh lây truyền từ động vật sang người như: Cúm A/H5N1, SARS, dại, than, dịch hạch, ký sinh trùng…
Đáng lưu ý, Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ gia tăng và quay trở lại của bệnh cúm gia cầm trên người.
Theo ông Hoàng Minh Đức – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - dịch cúm A/H5N1 ghi nhận lần đầu vào năm 2003, Việt Nam là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất trên thế giới. Có nhiều làn sóng dịch, cao điểm nhất là năm 2004-2009 ghi nhận 112 trường hợp, trong đó có 57 ca tử vong.
Sau 8 năm không có ca bệnh thì đến tháng 10/2022 đã ghi nhận trường hợp cúm A/H5 trên người. Đặc biệt, mới đây, vào tháng 3/2024 đã có một ca tử vong do cúm A/H5N1 tại Khánh Hòa. Tích lũy đến nay, Việt Nam ghi nhận 129 ca bệnh và 65 ca tử vong.
Đại diện Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) thông tin trong 3 tháng đầu năm 2024 có 6 ổ dịch cúm A/H5N1 tại 6 tỉnh và buộc phải tiêu hủy gần 9.000 con gia cầm (tăng 25% so với cùng kỳ năm 2023). Ngoài ra, giám sát tại 12 tỉnh, thành phố và đã thu thập, xét nghiệm 63 mẫu hầu họng và mẫu môi trường, trong đó có 25 mẫu dương tính với cúm A (chiếm 39,68%).
Hiện, Việt Nam chưa phát hiện virus cúm gia cầm A/H7N9 – chủng virus cúm gia cầm gây bệnh trên người ở Trung Quốc. Trong năm 2023, có tới 41% số gia cầm phát hiện mắc cúm A tại chợ buôn bán gia cầm sống. Con số này cao nhất so với 5 năm trước đó.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, Việt Nam có quy mô đàn gia súc, gia cầm lớn. Thời tiết diễn biến thất thường, cùng với đường biên giới dài, giao lưu thương mại và thói quen giết mổ nhỏ lẻ... là những yếu tố khiến nguy cơ bệnh bùng phát nếu không kiểm soát chặt chẽ.
Trong khi đó, ông Hoàng Minh Đức cũng lo lắng, dịch bệnh hiện diễn biến khó lường, nguy cơ bùng phát từ những "ổ chứa" trong tự nhiên, nguồn gây bệnh trên động vật. Vì vậy, ngành Y tế không thể đơn phương kiểm soát, đòi hỏi có sự phối hợp giữa nhiều ngành, đơn vị. Tuy nhiên, sự phối hợp liên ngành không đồng bộ, thậm chí ở một số địa phương còn hạn chế.
Tại cuộc họp, các ý kiến khẳng định, để phòng, chống và kiểm soát các bệnh này không thể chỉ dựa vào nỗ lực đơn lẻ của ngành Y tế hoặc ngành Thú y mà cần một sự phối hợp liên ngành một cách chủ động, chặt chẽ, thường xuyên và đặc biệt là sự tham gia của các cấp chính quyền.
Chỉ 30% chó mèo được tiêm phòng dại Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nêu thực trạng, từ đầu năm tới nay, 19 tỉnh đã triển khai công tác tiêm phòng bệnh dại. Tổng số chó mèo được tiêm phòng là trên 554.000 con. Tỉ lệ tiêm vắc xin phòng dại cho chó, mèo chỉ đạt khoảng 30%. Mặt khác, chó, mèo khi ra đường cơ bản không đeo rọ mõm. Trong năm 2023, cả nước ghi nhận 82 ca tử vong do bệnh dại (tăng 12 ca so với năm 2022). 30/63 tỉnh, thành phố ghi nhận ca bệnh dại, cao nhất vào các tháng 3, 4 và 8. Khu vực miền Bắc có ca bệnh dại cao nhất (chiếm 37,8%), tiếp đến là miền Nam và Tây Nguyên (chiếm 24,4%) và miền Trung (chiếm 13,4%). Tỷ lệ trẻ em dưới 15 tuổi bị bệnh dại chiếm 34%. Trong 3 tháng đầu năm 2024, bệnh dại có xu hướng gia tăng. Cả nước ghi nhận 27 ca tử vong do bệnh dại (tăng 16 ca so với cùng kỳ năm 2023). 16/63 tỉnh có ca bệnh dại trên người. Trong đó, miền Trung ghi nhận số ca bệnh dại gia tăng đột biến với 9 ca. Lý giải nguyên nhân số ca tử vong do bệnh dại tăng, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, 100% số ca tử vong bệnh dại do không tiêm vắc xin, tiêm muộn hoặc không đúng chỉ định. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ sự chủ quan của người dân (chiếm 43,8%). Ngoài ra, nguyên nhân còn do người dân dùng thuốc nam để điều trị bệnh dại (chiếm 16,4%); không hiểu biết về bệnh dại (chiếm 11%); không có tiền để tiêm phòng (chiếm 8,2%); còn lại trẻ nhỏ bị động vật cắn đã không nói với gia đình. Mỗi năm, Việt Nam tốn khoảng 800 tỷ đồng chỉ riêng cho vắc xin và huyết thanh kháng dại ở người. Về công tác quản lý chó mèo, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu tăng cường xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định pháp luật trong việc nuôi, quản lý chó, mèo. Tuy nhiên, ông Vũ Cao Cương - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội nêu, đây là nhiệm vụ khó khăn và nhạy cảm do liên quan đến tài sản của người dân. Việc áp dụng các chế tài xử lý vi phạm quy định về quản lý chó nuôi, tiêm phòng vắc xin dại cho chó, mèo chưa được thực hiện nghiêm theo quy định. Nhiều nơi vẫn chỉ nhắc nhở là chính nên hiệu quả chưa cao. |
Huyền Anh