Người văn minh nên biết tôn trọng quyền riêng tư của người khác

Đội ngũ YouTuber, TikToker xuất hiện khá đông để liên tục ghi hình, phát trực tiếp gây hỗn loạn ở đám tang NSƯT Vũ Linh - Ảnh: Phạm Nguyễn

Đến một cuộc họp mặt, sau khi bạn đứng/ngồi chụp hình chung với mọi người, chưa đầy 1 phút đã thấy hình ảnh đó đã được đăng tải trên mạng. Người đăng tải không hề hỏi ý kiến của bạn. Thôi thì xem là chuyện nhỏ cũng dễ cho qua. Nhưng nếu là người của công chúng lập tức có những bình luận khen chê không hề mong đợi được đưa lên.

Nhiều “phó thường dân” đôi lúc cũng phiền lòng khi có người nào đó cứ lúc đứng, lúc ngồi, chạy đi, chạy lại nhằm chộp lấy những khoảnh khắc quá đỗi tự nhiên của mọi người khi trò chuyện, ăn uống, đùa giỡn… nhất là khi trong người đã có chút men rượu.

Mới nhất là hàng loạt Youtuber, Facebooker, Tiktoker… gây náo loạn  đám tang của nghệ sĩ Vũ Linh. Họ muốn đưa tin, ghi hình cho khán giả xem nhằm câu view, nhằm kiếm tiền thông qua quảng cáo. Có ai xin phép thân nhân người mất, khi họ đang bối rối lo tang sự chưa?

Các phóng viên chuyên nghiệp của các báo, các đài muốn đăng tin phải thông qua ban biên tập và cơ quan kiểm duyệt của chính quyền (có hay không tùy giai đoạn). Những thông tin riêng tư rất dễ bị kiện tụng, ít nhất bị đồng nghiệp đánh giá là “lá cải”, “rác rưởi”. Vì vậy người cầm bút, cầm máy rất cẩn trọng, tự trọng.

Ngày nay với một chiếc điện thoại thông minh, mọi người có thể làm rất nhiều việc. Từ điện đàm, nhắn tin, xem giờ, tính toán… cho đến chụp hình, quay video. Đặc biệt có thể đăng tải ngay thông tin kèm hình ảnh, đoạn phim trên các mạng xã hội như Facebook, YouTube, TikTok… Như vậy, với smartphone trong tay bất cứ ai cũng có thể kiêm nhiệm nhiệm vụ phóng viên, biên tập viên. Người ta thường đánh giá bài, hình ảnh được đăng lên bằng số lượng view, số lượng like và số lượng quảng cáo đạt được. Ít ai quan tâm đến tác hại do tác phẩm đã được đọc, được xem gây ra.   

Chúng ta thử hình dung, chân dung của một nhân vật lịch sử được hậu thế đánh giá bằng nguồn tư liệu có được trên sách báo, tranh ảnh, phim ảnh được lưu lại như thế nào. Với những tư liệu có được, nhân vật ấy lắm lúc được đánh giá khác nhau tùy thuộc vào góc nhìn khác nhau. Chúng ta cũng không thể đoán định hình ảnh, bài viết hôm nay sẽ ảnh hưởng thế nào trong việc nhận định con người được đưa lên mạng trong tương lai. Cho nên cần hết sức thận trọng, hết sức tôn trọng quyền riêng tư của mọi người.

Chỉ nên đăng lên đâu đó thông tin, hình ảnh… của một người sau khi họ đồng ý hoặc chỉ là những gì tốt đẹp, chí ít vô thưởng, vô phạt. Không nên vào xem, đọc, tham gia bình luận những bài, những ảnh … về đời tư của bất kỳ người nào. Một cái click chuột vào xem, vào đọc của mình vô tình đã khuyến khích hành vi phi đạo đức, đăng tải những nội dung xâm phạm đời tư của ai đó. 

Nguyễn Thu Đăng