Người ưa suy diễn

Những suy diễn tiêu cực có thể ảnh hưởng tệ hại đến công việc (ảnh minh họa)

Ra tết, Nga nhận được cuộc điện thoại từ trung tâm tiếp nhận máu, báo rằng máu của Nga trong đợt hiến máu vừa rồi bị đông, nên chưa truyền cho bệnh nhân được. Họ cũng không rõ lý do tại sao nên nói Nga sắp xếp đến trung tâm để bác sĩ lấy máu kiểm tra lại.

Sau cuộc điện thoại, Nga ở trong trạng thái bất an chẳng tập trung được vào việc gì. Từ văn phòng làm việc, Nga tắt máy tính trở về nhà, dọc đường đi, những ý nghĩ vẩn vơ trong đầu khiến Nga suýt đâm sầm vào xe phía trước.

Thuật ngữ “máu đông”, Nga từng nghe, nhưng bản thân chưa liên quan đến chứng bệnh này. Mỗi năm, Nga hiến máu định kỳ 2 đến 3 lần. Lần nào cũng nhận lại được tin nhắn tự động với nội dung cảm ơn từ trung tâm. Lần này, hẳn có vấn đề quan trọng nào đó nên họ mới gọi cho Nga?

Nga tìm trên mạng, hàng loạt thông tin về tình trạng máu đông hiện ra, có cả những thông tin khiến Nga sợ hãi như là dẫn đến nguy hiểm tính mạng. Chỉ qua 1 đêm chờ sáng để đến phòng lấy máu, Nga nghĩ ra đủ thứ tình huống, mà toàn là tiêu cực khiến cô thấy hoang mang.

Ở ngoài phòng bác sĩ, Nga có chút hơi lo lắng khi ngồi đợi. Nhưng khi vào, nhìn nụ cười tươi tắn và nét mặt giãn ra của bác sĩ, Nga yên tâm hơn hẳn. Bác sĩ báo với Nga rằng, trường hợp đông máu của Nga có thể chỉ là hội chứng thoáng qua, nhưng vẫn phải xét nghiệm lần nữa để cho kết quả chính xác hơn.

Bác sĩ còn nói, có nhiều người cũng bị máu đông như Nga, có thể do họ dùng một loại thuốc trước khi đi hiến máu, cũng có thể do nội tiết tố thay đổi. Bác sĩ cũng nói đến vế sau: có những trường hợp cần điều trị, nhưng không có gì đáng lo. Nga thở phào, mỉm cười nghĩ đến những suy diễn tiêu cực của mình hôm qua. Nếu như sáng nay Nga chưa đến gặp bác sĩ, cô sẽ còn thổi phồng mọi thứ lên rồi đẩy mình vào trạng thái bấn loạn, lo âu.

Trong cuộc sống, rất nhiều lần Nga rơi vào trạng thái ấy, không phải tính chất sự việc mà do tâm lý yếu của mình. Những sự việc Nga tiếp nhận đều được nhân cách hóa theo hướng tiêu cực gây ra sự cảnh báo đe dọa y như thật với hệ thần kinh, dẫn đến nỗi bất an.

Nga có nghe câu nói: “Chết không đáng sợ bằng chờ chết”, là bởi những suy diễn, đa phần là tiêu cực, khiến mình thêm lo lắng và mệt mỏi, từ những hành động, suy nghĩ tuy nhỏ đó nhưng có thể tác động đến tương lai như cách lý giải của hiệu ứng cánh bướm trong tâm lý học.

Có một lần, Nga đi xin việc, cô cảm động bởi người phỏng vấn, sau này là sếp của Nga, anh ấy nói rằng: “Em không cần suy diễn, tưởng tượng về công việc làm gì cho mệt. Cứ về sắp xếp công việc nhà, đầu tháng lên nhận việc mới, khi đó sẽ có người bàn giao, hướng dẫn cụ thể”.

Nga cảm giác mình bị sếp bắt thóp ngay từ buổi đầu. Làm sao anh ấy biết Nga là người mệt mỏi với những suy diễn? Sau này làm việc chung Nga nhận ra, sếp là người nhiều trải nghiệm nên có con mắt nhìn người, đoán được tính cách. Và cả những bất an của Nga chẳng giấu giếm gì được.

Đúng là nếu sếp không dặn dò, Nga sẽ suy diễn đủ đường, rồi tự hỏi liệu mình có phù hợp với công việc không, có thể làm tốt không, có điều gì đó gây cản trở mình không? Tất cả những câu hỏi đó chỉ khiến trí não Nga thêm mệt mỏi, bởi sẽ chẳng thể có câu trả lời khi mình chưa bắt tay vào việc.

Hay khi Nga gửi đi một tin nhắn mà phía bên kia đã đọc nhưng không có tương tác như trả lời hay like, thả tim, lập tức trong đầu Nga suy diễn ra tình huống xấu là họ đang “có gì đó” khó chịu với mình. Cả những anh chị em ruột trong gia đình, Nga vẫn không khỏi suy diễn chỉ vì sự hồi đáp hơi chậm của họ.

Nếu như mình gạt bỏ được hết mọi suy diễn, đầu óc sẽ thông thoáng, nhẹ nhàng hơn hẳn. Khi đầu óc thông thoáng mới có không gian cho sự chủ động, sáng tạo và cảm nhận nhiều hơn.

Nhiều lần, Nga tự nói với mình cần phải tập bình tĩnh hơn trong các tình huống. Nhưng để thay đổi ngay là không dễ dàng gì, Nga sẽ kiên nhẫn cho bản thân có thêm thời gian. Có lẽ bắt đầu bằng từ việc bớt suy diễn đi…

Ban Mai