Người thầy “phá” lối mòn đọc - chép

Lùi về phía sau để học trò chủ động 

7 giờ 45 phút tiết học thứ hai mới bắt đầu, nhưng trước đó cả lớp 12A12 Trường THPT Nguyễn Công Trứ đã vội vàng xếp bàn ghế và chia thành từng nhóm. Hôm nay là buổi thuyết trình đầu tiên trong chuỗi hoạt động thuộc dự án “Từ giấy cũ đến cây xanh” do thầy Nguyễn Minh Tài khởi xướng. Vào lớp, thầy triển khai nhiệm vụ trong tiết, sau đó nhường bục giảng lại cho học sinh. 

Học trò Trường THPT Nguyễn Công Trứ cùng những sản phẩm do nhóm mình làm từ các dự án hóa học do thầy Nguyễn Minh Tài (thứ năm từ trái sang) triển khai

Bạn Vũ Hùng Tiến đại diện nhóm 6 tự tin chia sẻ câu chuyện về tiết kiệm giấy giúp bảo vệ cây xanh và môi trường. “Trái đất đang đối mặt với tình trạng diện tích đất rừng giảm dần theo tốc độ đô thị hóa”, Tiến nói và đưa ra thông tin về ảnh hưởng tiêu cực của việc giảm diện tích rừng.

Tiến khuyến khích mọi người bảo vệ thiên nhiên từ những hành động nhỏ nhất, như tiết kiệm giấy, chung tay trồng rừng... Kết thúc phần trình bày, Tiến đặt câu hỏi, học sinh của nhóm khác sôi nổi trao đổi. Phía cuối lớp, thầy vừa quan sát vừa hướng dẫn học sinh phát triển nội dung bài học. Cứ thế, cả thầy và trò háo hức học, quên cả giờ ra chơi.

Thầy Tài cho biết, đây là buổi học về chất hữu cơ Carbohydrate. Trong đó, giấy (được làm từ gỗ) có cellulose - một thành phần chính của Carbohydrate. Nhận dự án, học sinh chia nhóm, phân nhiệm vụ, cùng nhau biến giấy cũ thành thiệp chúc mừng, sổ tay… Sau đó đại diện các tổ sẽ thuyết trình về sản phẩm và bán để gây quỹ hỗ trợ trồng rừng. “Với cách dạy này học sinh không chỉ hiểu về chất hữu cơ Carbohydrate, các thành phần mà còn tạo ra những sản phẩm cụ thể, đưa kiến thức trong sách giáo khoa đến với thực tế” - thầy Tài nói.

Em Huỳnh Như Phương - học sinh lớp 12A8 - nói: “Tụi em học qua nhiều dự án như tái chế giấy cũ, làm xà phòng, phòng chống cháy nổ… nên không chỉ học các thành phần hóa học, chuỗi phản ứng mà còn biết được những sản phẩm xung quanh mình được tạo ra như thế nào. Điều này thực sự đã lôi cuốn chúng em”.

Dạy học sinh, hỗ trợ đồng nghiệp bằng phương pháp mới

Thầy Tài cho biết ngoài việc tìm hiểu, học hỏi từ những đồng nghiệp đi trước, thầy cũng tham gia nhiều khóa học. Thầy đã tốt nghiệp thạc sĩ ngành lý luận và phương pháp dạy học môn hóa học Trường đại học Sư phạm TPHCM. Với khả năng ngoại ngữ và bài giới thiệu về dự án ấn tượng, năm học 2022-2023, thầy Tài xuất sắc vượt qua rất nhiều hồ sơ, được chọn là 1 trong 4 giáo viên Việt Nam nhận học bổng Giáo viên xuất sắc Fulbright Teaching Excellence and Achievement của Bộ Ngoại giao Mỹ. Thầy được tập huấn về phương pháp giảng dạy, giáo dục STEM, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học từ những nhà giáo dục hàng đầu tại Mỹ. 

“Chuyến đi đã giúp tôi học hỏi rất nhiều phương pháp dạy học sáng tạo từ đồng nghiệp ở nhiều nước khác nhau. Tôi chắt lọc và áp dụng những phương pháp phù hợp vào tiết học của mình” - thầy nói. Như việc ứng dụng các công cụ trực tuyến để xây dựng nội dung bài học, tạo kênh tương tác. Học sinh có thể trao đổi học tập, trình bày sản phẩm, đăng bài viết, hình ảnh, video… thậm chí là làm bài kiểm tra, đánh giá nhanh trên các ứng dụng này.

Sau chuyến đi, thầy còn mở nhiều buổi hội thảo để chia sẻ kinh nghiệm, phương pháp dạy học đổi mới với đồng nghiệp. Thầy cũng luôn sẵn sàng hỗ trợ thầy cô khác thiết lập các ứng dụng, áp dụng công nghệ thông tin vào dạy học. Kinh nghiệm của thầy là khi thực hiện dự án phải đặt mục tiêu kiến thức lên hàng đầu. Trong mỗi bài học, giáo viên phải xem yêu cầu cần đạt của chương trình, lựa chọn nội dung phù hợp để tổ chức hoạt động. Như vậy vừa giúp học sinh có những tiết học mở rộng vừa đáp ứng yêu cầu kiến thức của kỳ kiểm tra.

Theo ông Phan Hồ Hải - Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Công Trứ - thầy Tài là một trong những giáo viên trẻ và tài năng của trường, luôn đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ vào dạy học và tiếp cận rất tốt với phương pháp giáo dục mới, mang lại hiệu quả cao. 

Nguyễn Loan