Người mẹ tội lỗi trong tuồng 'Tướng cướp Bạch Hải Đường' qua đời

Nghệ sĩ Hoài Dung qua đời sau một thời gian điều trị nhiều chứng bệnh của tuổi già như viêm tắc nghẽn đường hô hấp mãn tính, tiểu đường...       

NS Hoài Dung thời trẻ

NS Hoài Dung tên thật là Phạm Thị Ngọc Dung, sinh năm 1937 trong một gia đình nhiều đời theo đờn ca tài tử, cải lương. Cha bà là ông Tư Tuất, tay đờn nổi danh ở Vĩnh Long. Trong số các chị em, bà có chị gái là cô đào Ngọc Cảnh và em gái là NS Hoài Mỹ.

NS Hoài Dung lên SK khi mới 11-12 tuổi ở gánh hát Tỷ Phượng. Khi đó bà có nghệ danh là Ngọc Tình và cùng em gái là Ngọc Tự ( NS Hoài Mỹ) đóng vai Nghi Xuân - Tấn Lực (tuồng Phạm Công - Cúc Hoa).

Khi đoàn Tỷ Phượng ngưng hoạt động, gia đình bà về đoàn hát Phụng Hảo. Hai chị em bà được NSND Phùng Há nhận làm con nuôi và đổi nghệ danh thành Hoài Dung - Hoài Mỹ. Hai chị em bà tiếp tục được khán giả yêu mến với vai diễn Ân Giao, Ân Hồng (vở Khoét mắt Khương Hoàng Hậu). 

Với giọng kim pha thổ ngọt ngào, truyền cảm, NS Hoài Dung trở thành cô đào sáng giá của đoàn Thanh Tùng. Cuối thập niên 1950, cô kết hôn với  Nguyễn Huỳnh, soạn giả thường trực của đoàn. Khi Thanh Tùng rã gánh, soạn giả Nguyễn Huỳnh đã mua lại xác gánh Thanh Tùng để thành lập đoàn cải lương Hoài Dung- Hoài Mỹ. 

NS Hoài Dung và chồng- soạn giả Nguyễn Huỳnh

Thời kỳ này phim Ấn Độ rất ăn khách, soạn giả Nguyễn Huỳnh đã phóng tác một số tuồng cải lương Ấn Độ để dàn dựng cho đoàn Hoài Dung- Hoài Mỹ. Đồng thời soạn giả Nguyễn Huỳnh cũng đã phóng tác tuồng Tướng cướp Bạch Hải Đường (tên gọi ban đầu là Người mẹ tội lỗi) từ bộ phim Hong Kong Phi tặc Hải Đường, trong đó vai Nhung là  để lăng xê vợ - cô đào Hoài Dung.

Thể hiện vai Nhung lần đầu tiên năm 1959 trên SK đoàn Hoài Dung- Hoài Mỹ, sau đó bà tiếp tục đóng vai Nhung khi về Kim Chung 1, rồi hợp diễn cùng Hùng Cường ở Dạ Lý Hương. Dù sau đó Tướng cướp Bạch Hải Đường được nhiều đoàn hát khác dựng lại, nhưng nhiều NS lớn tuổi vẫn nhận xét vai Nhung của NS Hoài Dung là một trong những vai diễn hay nhất. Bà có cách riêng trong ca diễn, thể hiện nhân vật, để lại dấu ấn đặc biệt cho người xem mà hiếm NS nào ở thế hệ sau có thể làm "lu mờ" Nhung của bà. 

NS Hoài Dung thời trẻ

Dù trải qua nhiều thăng trầm, nhưng hạnh phúc của NS Hoài Dung và soạn giả Nguyễn Huỳnh vẫn khiến nhiều đồng nghiệp, công chúng ngưỡng mộ. Nhắc đến vợ chồng NS Hoài Nhung- soạn giả Nguyễn Huỳnh nhiều người vẫn nhớ như in hình ảnh ông lăng xăng phụ vợ bán khoai chiên, chuối chiên trước rạp hát Quốc Thanh sau khi rã gánh Hoa Lan – Hoa Huệ.

Đầu thập niên 1972, dù gia đình đã ổn định nhưng thương anh chị em mỗi người một nơi nên NS Hoài Dung bàn bạc với chồng gom góp vốn liếng cùng vợ chồng NS Hoài Mỹ mở gánh Hoa Lan - Hoa Huệ (Hoa Lan là con gái của bà và soạn giả Nguyễn Huỳnh, Hoa Huệ là con gái NS Hoài Mỹ). Ra đời đúng thời điểm cải lương rất khó khăn, gánh Hoa Lan - Hoa Huệ chỉ tồn tại khoảng 1 năm rồi rã gánh. 

NS Hoài Dung ở Khu Dưỡng lão Nghệ sĩ

Khi soạn giả Nguyễn Huỳnh mất (1978) gia đình NS Hoài Nhung rơi vào hoàn cảnh khó khăn. Bà không biết làm gì khác ngoài nghề hát, nhưng phần vì tuổi tác, phần do sức khỏe suy giảm sau những lần sinh con, giọng ca của bà không còn được như trước. Khi đó, gánh nặng gia đình dồn hết lên vai người con gái đầu, NS Hoa Lan.

Từ năm 2009 NS Hoài Dung được đưa vào chăm sóc tại Khu Dưỡng lão nghệ sĩ, Quận 8 và ở đó cho đến ngày qua đời. Tang lễ của bà cũng sẽ được tổ chức tại nơi này.

Một số hình ảnh thời trẻ của NS Hoài Dung: 

NS Hoai Dung

Thảo Vân 

 Ảnh tư liệu