Người mẹ thứ hai của trẻ hội nhập

Bà mẹ lắm con

Những ngày cuối năm học, bước vào Trường tiểu học Phú Thọ (Q.11, TP.HCM), nghe văng vẳng những tiếng đọc ngọng nghịu “ung, núng (súng), bông núng (bông súng)” phát ra từ một lớp học nằm ở cuối dãy. Bất ngờ, một học sinh chạy ra khỏi lớp, cả lớp ngừng đọc, cô giáo chạy theo dẫn trò trở vào chỗ ngồi ngay ngắn rồi quay lại bảng. Những giọng nói chưa rành rọt lại vang lên theo sau giọng khàn đặc của cô giáo. Lại một em ở cuối lớp ngủ gật, cô phải gọi dậy và lấy khăn ướt lau mặt. Chốc chốc lớp học lại im bặt, một bé khác tự cấu vào tay đến rướm máu, cô phải cho cả lớp ngồi im để chăm sóc cho bé… Chỉ một buổi trưa thử ngồi ở lớp giáo dục cho trẻ hội nhập, tôi đã chứng kiến nhiều chuyện… đau đầu. Đó là chưa kể, cứ ngồi một lúc lại có bé chạy đến giật đòi máy hình. Thế mà cô Lê Thị Bạch Mai đã trụ ở đây gần sáu năm để dạy dỗ cho những đứa trẻ đủ các loại bệnh như tự kỷ, chậm phát triển, bệnh Down, bại não và cả trẻ mắc chứng tăng động ADHD…

“Vào những buổi trưa nóng, các em dễ trở nên cáu bẳn, bứt rứt, có khi tự cào cấu tay mình, lắm lúc cô phải là người chịu trận. Những lúc đó mình phải chịu đau, nói nhẹ nhàng để xoa dịu tinh thần rồi dùng khăn ướt lau mặt, tay chân để làm dịu cơn nóng của trẻ. Mình phải hiểu rằng trò không ghét cô mà chỉ bột phát khi quá bứt rứt. Những lúc bình thường các cháu rất dễ thương, sống tình cảm, có khi ở nhà dạy không được, ba mẹ nói không nghe chứ cô dạy gì các cháu cũng nghe và làm theo. Lâu lâu lại chạy đến ôm cô hôn cô”, cô Mai tâm sự.

Tốt nghiệp ĐH Sư phạm chuyên ngành giáo dục tiểu học, cô đứng lớp ở Trường tiểu học Trần Quốc Toản gần 20 năm. Khoảng năm 2004, lớp cô dạy có một-hai trẻ học hòa nhập. “Thấy các cháu khó khăn để học, chợt nghĩ trẻ hòa nhập đã vất vả thế thì trẻ hội nhập sẽ càng khó khăn hơn khi các cháu còn không thể tự chăm sóc cho mình huống gì học chữ. Đầu năm 2005, mình xin đăng ký vào lớp giáo dục đặc biệt thuộc dự án của Bỉ phối hợp cùng Trường ĐH Sư phạm để chuẩn bị kiến thức đến với những đứa trẻ hội nhập. Năm đó, mình đã 47 tuổi”, cô Bạch Mai nhớ lại. Sau ba năm học tương đương chương trình đại học, cô Mai đầu quân về nhận lớp hội nhập duy nhất của Q.11 ở Trường tiểu học Phú Thọ với nhiều khó khăn, bỡ ngỡ. Một cuộc thử sức ở lứa tuổi ngấp nghé 50 trong một môi trường đòi hỏi phải vừa đầu tư về chuyên môn, tâm huyết, tình cảm và cả sức khỏe là một thử thách không nhỏ với cô.

Cô Mai dạy trẻ gieo hạt trồng cây

Trẻ biết một, cô vui mười

Cô Mai kể: ngày mới vào lớp, các cháu nói không rành, thường xuyên lên cơn và không nghe lời ai. Không bao giờ các bé chịu ngồi một chỗ, đưa đồ vật gì là quăng ngay và tất nhiên không thể tự đi vệ sinh… Mỗi cháu mỗi tính nết, mỗi chứng tật khác nhau nên mình phải tìm hiểu kỹ, quan tâm thì mới nhận được sự mở lòng, phối hợp của các cháu. Với những đứa trẻ này, chúng ta không được nóng giận mà phải kiên nhẫn, nhẹ nhàng bởi trẻ rất dễ quên. Khi trẻ lơ là thì phải bắt chúng tập trung vào bài học, khi chúng học quá lâu thì phải chuyển sang kể chuyện hoặc chơi trò chơi để không bị căng thẳng. Những bé bị yếu tay chân thì phải kèm thêm nặn đất sét, lắc vòng, giậm chân để luyện tay chân… “Một ngày thì gần hết nửa ngày là các cháu ở với mình nên không thương không lo như cha mẹ cũng không được. Mình dồn toàn bộ tâm trí với những đứa trẻ, suốt ngày quần quật trên lớp nên ngày nào về đến nhà là uể oải không thể làm thêm gì nữa cả, cũng may ông xã và hai con ủng hộ công việc này nên thông cảm chia sẻ bớt việc nhà”, cô Bạch Mai bộc bạch.

Bây giờ thì các cháu đã biết tự đi vệ sinh, biết ngồi khoanh tay ngay ngắn khi cô ra hiệu. Mỗi lần đến sinh nhật của các bé, cô đều tặng một gói quà nhỏ và dạy cho các bé hát bài chúc mừng sinh nhật… Những thứ đó đã được các bé tiếp nhận một cách tự nhiên và ngô nghê đến đáng thương. Chứng kiến những đứa trẻ hội nhập biết đọc, biết viết rồi được chuyển sang các lớp hòa nhập là mong muốn lớn nhất của cô Mai.

Từng có người thân bị chậm phát triển nên cô Mai hiểu gia đình sẽ rất buồn khi có một đứa con mắc bệnh. Gắn bó lâu ngày với những đứa trẻ này nên ngày nào không nghe tiếng ngọng nghịu của các bé là cô lại nhớ. Cô Mai mong muốn: “Có thêm nhiều trường đón nhận các cháu”. Hiện nhiều huyện chưa có lớp cho trẻ hội nhập, phụ huynh ở tận Q.Gò Vấp, Q.7… phải chạy tận sang đây để gửi con thật vất vả”.

 Tiêu Hà