Người mẫu AI càn quét làng thời trang

Người mẫu AI trình diễn trong show thời trang Balenciaga - Ảnh: Vogue

Nhìn vào bìa các tạp chí thời trang, chúng ta thường thấy hình ảnh lộng lẫy của các siêu mẫu hoặc ngôi sao điện ảnh. Bây giờ, những gương mặt nổi tiếng đó đã bị soán ngôi bởi những phiên bản người mẫu do AI tạo ra. Bước đột phá trên cho thấy sự cải tiến và sáng tạo nhưng cũng đi kèm không ít thách thức.

Cơn sốt người mẫu ảo

Cơn sốt dùng người mẫu ảo tiếp tục gây xôn xao làng thời trang vào đầu năm 2023, trải dài từ châu Mỹ sang châu Âu và giờ đã lan đến châu Á. Không khó để nhận thấy sự thay đổi, phổ biến mà người mẫu ảo đang tạo ra.

Gần đây, ảnh bìa số tháng Ba của Tạp chí Vogue Singapore đã trình làng mẫu ảnh do AI sáng tạo. Trên trang bìa là hình ảnh một phụ nữ đeo maang tikka - một món trang sức thường được phụ nữ Ấn Độ sử dụng. Đây là một trong những lần hiếm hoi người mẫu AI xuất hiện trên trang bìa cuốn tạp chí thời trang hàng đầu thế giới.

Theo Vogue, những hình ảnh này được tạo ra với thông điệp tôn vinh sự đổi mới và truyền thống; được đặt tên là Aadhya, Faye và Melur. Các người mẫu ảo được lấy cảm hứng từ hình ảnh phụ nữ Đông Nam Á đầu thế kỷ XX. Không thể phủ nhận việc mô phỏng các nền văn hóa thông qua công nghệ đã tạo nên nét mới lạ cho trang bìa, khiến người xem phải tò mò.

Hình ảnh người mẫu AI trên bìa Vogue Singapore số tháng Ba - Ảnh: Vogue

Ngoài Vogue Singapore, số tháng Ba của Vogue Brazil cũng có những mẫu ảnh ra đời nhờ công nghệ hiện đại. Trước đó, các AI nổi bật gồm Midjourney và Dall-E giúp sản xuất ảnh tức thì với độ chân thật cao cũng từng khiến cộng đồng phấn khích. Nổi bật là vào tháng 6/2022, Dall-E đã tạo ra trang bìa cho Tạp chí Cosmopolitan.

Đây không phải là sự kết hợp đầu tiên giữa thời trang và trí tuệ nhân tạo. Việc các thương hiệu thời trang nổi tiếng sử dụng người mẫu ảo để quảng bá sản phẩm đã phát triển rầm rộ. Từ đơn thuần là một hiện tượng thời trang, hiện tại, những người mẫu được lập trình vẫn duy trì được sức hút, trở thành xu hướng nhiều nhãn hàng lớn ưa chuộng.
Mới đây, hãng thời trang Levi’s đã bắt tay cùng một công ty AI để bổ sung “người mẫu” cho thương hiệu, sử dụng trong các chiến dịch quảng bá các sản phẩm mới trên mạng xã hội.

Thậm chí các người mẫu ảo hiện nay còn thu hút lượng lớn người hâm mộ, mà điển hình là Miquela Sousa (còn gọi là Lil Miquela) sở hữu khoảng 2,8 triệu người theo dõi trên Instagram - một trong những người mẫu ảo có ảnh hưởng lớn nhất trong ngành. Người mẫu ảo này được tạo ra bởi công ty khởi nghiệp Brud (có trụ sở tại Los Angeles), thường xuyên được chọn làm mẫu ảnh, đóng quảng cáo.

Miquela Sousa là một trong những người mẫu ảo nổi tiếng bậc nhất ở làng thời trang - Ảnh: HarpersBazaar

Câu chuyện về người mẫu ảo đã rầm rộ từ mấy năm qua nhưng sự phát triển mạnh mẽ của nó lúc này khiến nhiều người trong giới thời trang băn khoăn liệu đây có phải là thời điểm chuyển giao, khi nghệ thuật và công nghệ sẽ có sự gắn kết chặt chẽ hơn. Bởi lẽ, bằng cách sử dụng công nghệ AI để sản xuất trang bìa, quảng cáo cho các sản phẩm, xu hướng này đã cho thấy những lợi ích vượt trội.

Con dao 2 lưỡi

Theo Kyle Glenn - một người mẫu và nhiếp ảnh gia thời trang ở New York - bên cạnh những mặt lợi, AI vẫn là con dao 2 lưỡi, cần cẩn trọng khi sử dụng, tránh lạm dụng cũng như bị phụ thuộc vào nó.
Glenn nói: “Những hình ảnh do máy tính tạo ra trông như thể đó là những bức ảnh thật. Tuy nhiên, những bức ảnh này không thể đại diện cho những người hiện đang sống trong một nền văn hóa cụ thể bởi AI đã lấy thông tin từ hàng tỉ bức ảnh và các thông tin chung về các nền văn hóa để tạo ra các hình ảnh”.

Người mẫu được tạo ra từ AI của Lalaland.ai - Ảnh: LALALAND.AI

Công nghệ tiên tiến giúp quá trình chụp ảnh và sản xuất nội dung của các nhãn hàng trở nên nhanh chóng hơn, tiết kiệm chi phí và giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường; đặc biệt khi các thương hiệu không thể chụp nhiều người mẫu cho mỗi sản phẩm họ bán. Sự bất tiện không chỉ từ chi phí thuê nhiều người mẫu, mà còn do mỗi bộ hình là sự tổng hòa của ê kíp gồm nhiếp ảnh gia, stylist, nhà tạo mẫu tóc, chuyên gia trang điểm…

Do đó, các chuyên gia vẫn ủng hộ những thử nghiệm mới. Quan trọng là không nên quá lạm dụng AI, tránh để nó thống trị ngành công nghiệp thời trang. Dù được lập trình, phân tích kỹ lưỡng đến đâu, các người mẫu ảo vẫn thiếu sự chân thật, cảm xúc và sự tương tác trực tiếp. Về điểm này, các nhãn thời trang hiểu rất rõ. 

Tiến sĩ Amy Gershkoff Bolles - người đứng đầu toàn cầu về chiến lược công nghệ kỹ thuật số tại Levi Strauss - cho biết: “Mặc dù AI có thể sẽ không bao giờ thay thế hoàn toàn con người nhưng chúng tôi rất vui mừng về những tiềm năng chúng mang lại”.

Bên cạnh những mặt hạn chế về biểu cảm, thị trường người mẫu ảo cũng gây không ít tranh cãi, nhất là khi các công ty sáng tạo ra những người đẹp AI lại sử dụng chỉ số cơ thể của người mẫu thật mà không trả tiền hay xin phép.

Summer Foley - một người mẫu 25 tuổi ở New York - bức xúc: “Nếu ai đó muốn dùng hình ảnh cơ thể tôi, tôi muốn được trả phí mỗi khi họ sử dụng nó. Đó là cơ thể của tôi và tôi đã phải tập luyện chăm chỉ để giữ được những số đo này. Bạn không thể dùng miễn phí hình ảnh cơ thể tôi vĩnh viễn mà không trả tôi xu nào…”.

Nhiều thương hiệu thời trang, mỹ phẩm sử dụng người mẫu ảo để quảng bá sản phẩm mới - Ảnh: Nars

Năm ngoái, ứng dụng Lensa đã gây sốt vì tạo ra những bức ảnh chân dung rất chân thật. Nó đã sử dụng Stable Diffusion, có thể tạo hình ảnh từ văn bản, sửa đổi hình ảnh dựa trên câu nhắc văn bản hoặc điền thông tin chi tiết vào hình ảnh có độ phân giải thấp, thông qua cơ sở dữ liệu hình ảnh trực tuyến. Những bức ảnh Lensa tạo ra được tổng hợp từ khắp nơi trên internet, khiến các nghệ sĩ cho rằng nó đã ăn cắp tác phẩm của họ để tạo ra chúng. 
 

Chung Thu Hương