Người già, trẻ em và hộ nghèo cũng bị “khoán” tiền xây dựng nông thôn mới

Trên chỉ đạo, dưới làm ngược lại

Liên quan đến việc huy động vốn đóng góp của người dân để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM), tại văn bản chỉ đạo số 1447 ngày 13/8/2014, Phó Thủ tướng Chính phủ - Vũ Văn Ninh nêu rõ, tuyệt đối không được yêu cầu dân đóng góp bắt buộc và huy động quá sức dân; không được yêu cầu những hộ nghèo, người già, người tàn tật không nơi nương tựa, hộ khó khăn, gia đình chính sách phải đóng góp. 

Ngày 19/9/2014, UBND tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo, trường hợp địa phương nào để xảy ra tình trạng huy động quá sức dân thì Chủ tịch UBND nơi xảy ra tình trạng đó phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh.

Một tuyến đường giao thông nông thôn tại xã Cư Bao được xây dựng phục vụ nhu cầu đi lại của người dân.

Tuy nhiên, thời gian qua trên tại thôn 8 (xã Cư Bao, thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk) vẫn xảy ra tình trạng hộ nghèo, gia đình chính sách, trẻ sơ sinh… cũng bị “khoán” tiền đóng góp XDNTM. Theo phản ánh của một số hộ dân tại thôn 8, từ năm 2012 đến nay, thôn 8 đã thực hiện được 4 lần vận động đóng góp để làm đường giao thông nông thôn.

Cụ thể, lần 1: 2 triệu đồng/hộ, lần 2: 1,7 triệu đồng/hộ, không phân biệt hộ nghèo, hộ chính sách, gia đình có công… Từ năm 2016 đến nay, thôn thay đổi cách vận động theo đầu người thay vì theo hộ. Theo đó, từ trẻ sơ sinh đến người già dưới 70 tuổi đều phải đóng 110.000 đồng/khẩu.

Bức xúc về việc vận động đóng góp trái với quy định này, ông Nguyễn Quang Duẩn (SN 1962, ngụ thôn 8) cho hay: “Tôi là thương binh hạng 2, tỉ lệ thương tật 68%, vợ bị bệnh tim nhiều năm nay. Thế nhưng, từ lúc thôn triển khai XDNTM thì gia đình tôi vẫn nằm trong danh sách phải đóng góp mức kinh phí (như đã nêu trên –PV). Cho đến năm 2016, khi thay đổi cách thức vận động đóng góp thì chỉ mình tôi được miễn và 3 khẩu còn lại trong gia đình vẫn phải đóng 110.000 đồng/khẩu.

Tôi đã từng làm đơn xin miễn và chỉ rõ cho các cán bộ thôn về các quy định của Nhà nước nhưng không được chấp nhận. Mặc dù, không chấp hành việc bị “khoán” kinh phí như thế nhưng tôi rất bức xúc vì mỗi khi có cuộc họp thôn thì những gia đình không chịu đóng góp như chúng tôi lại bị “bêu tên””.

Tương tự, gia đình chị Hồ Thị Hồng (thôn 8) thuộc diện hộ nghèo nhiều năm nay nhưng vẫn bị huy động đóng góp tiền XDNTM. Chị Hồng cho biết, do hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên cho đến nay, gia đình chị vẫn còn nợ lại 1,2 triệu đồng kinh phí đóng góp lần 2. Chỉ đến năm 2017, những hộ nghèo như gia đình chị mới được miễn huy động đóng góp.

Nói về việc trẻ em cũng bị huy động đóng góp, một người dân đề nghị dấu tên chia sẻ: “Bản thân tôi là thương binh sau khi đi bộ đội về và đã 68 tuổi, hai đứa con lớn nhất mới 12 tuổi, nhỏ là 6 tuổi, chưa có khả năng lao động, nhưng hai năm nay các cháu vẫn buộc phải đóng góp 110.000 đồng/cháu. Điều này là quá phi lý”.

Miễn giảm cho ai là do dân tự quyết?

Liên quan đến vấn đề này, ông Phạm Bá Mạnh - Trưởng thôn 8 cho biết, từ năm 2016 thôn đã triển khai họp và người dân thống nhất đóng tiền theo khẩu. Cụ thể, trẻ em có tên trong hộ khẩu và người già dưới 70 tuổi đều phải đóng góp 110.000 đồng/người. Riêng, các hộ nghèo năm 2016 vẫn phải đóng tiền, nhưng năm nay sau khi họp dân đã thống nhất miễn giảm. Bên cạnh đó, chỉ có trường hợp thương bệnh binh được miễn giảm, còn những người khác trong gia đình vẫn phải đóng góp.

Một số tuyến đường giao thông nông thôn tại thôn 8 (xã Cư Bao) do dân và Nhà nước cùng làm.

Ông Đậu Công Điền – Phó Chủ tịch UBND xã Cư Bao cho hay: “Việc vận động theo đầu người tại thôn 8 đã thực hiện hai năm nay và được toàn thể nhân dân thống nhất bằng biên bản gửi lên xã để lập hồ sơ. Theo quy trình, các thôn, buôn đăng ký, xã báo cáo để xin vốn; từ nguồn vốn hỗ trợ của nhà nước, nhân dân bàn bạc và thống nhất mức đóng góp, gửi biên bản và hồ sơ tuyến đường để nhà nước cấp vốn hỗ trợ...

Về hình thức đóng góp, miễn giảm cho những ai là do người dân trong thôn thống nhất, quyết định, xã không dài tay can thiệp. Do đây là xã điểm về nông thôn mới nên nguồn vốn được hỗ trợ nhiều. Chính vì áp lực tranh thủ nguồn vốn nên ở một số nơi việc thực hiện việc vận động chưa khéo léo, còn gây bức xúc. Chúng tôi sẽ chấn chỉnh trong thời gian tới”.

Theo ông Dương Tín Đức, Phó chánh văn phòng Ban điều phối xây dựng nông thôn mới tỉnh Đắk Lắk, tỉnh đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu các địa phương phải tùy vào sức dân mà vận động đóng góp, không nóng vội, chạy theo thành tích, nghiêm cấm việc bắt buộc các hộ nghèo, gia đình chính sách phải đóng góp. Về việc xảy ra tại xã Cư Bao, đơn vị sẽ cử cán bộ xuống địa phương kiểm tra việc vận động theo đầu người, đồng thời sẽ có văn bản nhắc nhở trên toàn tỉnh.

Văn Nguyên