Người dân Đăk Lăk 'kêu trời' vì lò than gây ô nhiễm

Sản xuất than củi gây ô nhiễm môi trường

Những cột khói đen ngòm cao hàng chục mét bao phủ một góc trời là những gì PV chứng kiến được khi có mặt tại cơ sở sản xuất than củi của Công ty TNHH MTV Phúc Minh (xã Cư Dliê Mnông). Nằm cách UBND xã Cư Dliê Mnông chưa đầy 1km nhưng cơ sở này vẫn hoạt động giống như chốn không người từ năm 2011 đến nay.

Theo tìm hiểu của PV, cơ sở sản xuất than củi của Công ty TNHH MTV Phúc Minh do ông Đoàn Bằng Giang làm Giám đốc, đóng tại vị trí giáp ranh giữa thôn Tân Thành và thôn Tân Lập (xã Cư Dliê Mnông). Khu vực này đã được quy hoạch là đất khu dân cư giai đoạn 2016-2020.

Cơ sở sản xuất than củi Phúc Minh gây ô nhiễm

Anh Trần Xuân Thủy (ngụ thôn Tân Thành, cách lò than chưa đầy 10m) nói trong bức xúc: “Cơ sở sản xuất than củi của ông Giang mới chỉ hoạt động được 5-6 năm nay nhưng đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và đời sống của người dân nơi đây. Khói bụi mù mịt cộng thêm mùi hôi khó chịu bốc ra từ khí đốt khiến cho trẻ em, người già liên tục đối diện với các bệnh về hô hấp.

Nhiều phụ nữ mang thai nôn ói vì không chịu nổi mùi hôi từ các lò than. Nhiều gia đình đóng cửa kín mít nhưng khói bụi và mùi hôi vẫn len lỏi vào trong nhà. Ngoài giờ đi học, hai đứa con nhỏ của vợ chồng tôi phải đưa đi gửi nơi khác vào những ngày cuối tuần”.

Không những thế, những chiếc xe tải chở nguyên liệu cho cơ sở sản xuất than củi nói trên ra vào tấp nập, thay nhau đào xới những con đường dân sinh khiến cho khói bụi mù mịt vào mùa khô, còn mùa mưa thì lầy lội. Để thuận lợi cho việc đi lại, hàng năm người dân thôn Tân Thành và thôn Tân Lập phải công sức sửa sang lại đường dân sinh nhưng chỉ ngay sau đó tình trạng hư hỏng lại tiếp diễn.

Bên trong lò sản xuất than khói đen bay ra nghi ngút

Bên cạnh đó, khói bụi và mùi hôi từ các lò than nói trên còn ảnh hưởng đến năng suất của hàng trăm ha cà phê, tiêu của dân. Anh Trần Quốc Tiến (ngụ thôn Tân Thành) cho biết: “Từ khi các lò than của ông Giang đi vào hoạt động thì 4ha cà phê của gia đình tôi ít trái hẳn đi. Trước đây, mỗi ha tôi thu được từ 3,5-4 tấn cà/vụ nhưng nay chỉ còn 1,5-2 tấn. Diện tích cây cà phê liên tục được bao phủ bởi một lớp bụi đen, cây tiêu cũng không thể đậu trái. Cực chẳng đã, gia đình tôi phải phá bỏ bớt diện tích cà phê để trồng cỏ nuôi bò dẫn đến nguồn thu nhập ngày càng hao hụt”.

Bị đình chỉ, doanh nghiệp vẫn hoạt động rầm rộ

Trước tình trạng ô nhiễm môi trường từ các lò đốt than của ông Giang gây ra, nhiều hộ dân tại xã Cư Dliê Mnông đã làm đơn kêu cứu gửi đến các cơ quan chức năng. Thậm chí, trong các cuộc họp tiếp xúc cử tri, đối thoại, người dân cũng đã đề nghị chính quyền các cấp tổ chức di dời cơ sở sản xuất than của ông Giang.

Ông Lê Hồng Thoan –  Trưởng thôn Tân Thành cho biết: “Kể từ năm 2014, Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Cư  M’gar nhiều lần vào kiểm tra cơ sở sản xuất than củi của ông Giang. Ngày 1/10/2014, UBND huyện Cư M’gar đã ra quyết định tạm đình chỉ hoạt động cơ sở sản xuất than củi này.

Tiếp đó, UBND huyện tiếp tục lập đoàn kiểm tra nhiều lần việc thực hiện bảo vệ môi trường của cơ sở này. Kết quả cho thấy, công ty này không thực hiện đầy đủ các nội dung cam kết bảo vệ môi trường đã được UBND huyện phê duyệt số 577/GXN-UBND vào ngày 7/4/2011. Do vậy, ngày 13/11/2014, ông Trương Văn Chỉ, Chủ tịch UBND huyện Cư M’gar đã kí quyết định số 779/QĐ-UBND đình chỉ hoạt động lò than đốt củi của Công ty TNHH MTV Phúc Minh.

Người dân bức xúc trước việc cơ sở Phúc Minh gây ô nhiễm nhiều năm nay

Cứ tưởng quyết định đình chỉ này sẽ “khai tử” những lò đốt than gây ô nhiễm của ông Giang và thiết lập lại môi trường sống trong lành cho người dân. Thế nhưng, chỉ sau vài tháng “ngủ đông”, cơ sở sản xuất than củi của ông Giang lại tiếp tục hoạt động trở lại như chưa có chuyện gì xảy ra. Những chiếc xe tiếp tục chở củi về điểm tập kết.

Thực tế trên khiến cho người dân thôn Tân Thành và thôn Tân Lập vô cùng phẫn nộ và tiếp tục yêu cầu các cơ quan chức năng tổ chức di dời cơ sở sản xuất than củi của ông Giang. Với hy vọng giải quyết dứt điểm sự việc, ngày 15/12/2014,  UBND xã đã có công văn đồng ý về việc mời Công ty TNHH phân tích và đo đạc môi trường Phương Nam về thực hiện việc quan trắc môi trường, lấy 6 mẫu phân tích khí tại các hộ dân xung quanh khu vực sản xuất của công ty Phúc Minh.

Tuy nhiên, cho đến nay, tình trạng ô nhiễm môi trường, khói bụi từ cơ sở sản xuất than củi này vẫn tiếp tục tái diễn, thậm chí ngày càng hoạt động rầm rộ hơn. Theo phản ánh của người dân, trước đây cơ sở này chỉ có 3-4 lò đốt than nhưng hiện nay đã tăng lên tới 12 lò.

Tại các biên bản kiểm tra của Phòng Tài nguyên & Môi trường huyện Cư M’gar vào cuối năm 2016 chỉ cho phép cơ sở này hoạt động cầm chừng từ 3-4 lò/lần đốt. Thế nhưng, ghi nhận của phóng viên vào chiều 4/4/2017, có tới 8 lò than đang đốt, khói từ các lò than bay nghi ngút ra khu vực dân cư.

Một lãnh đạo UBND xã Cư Dliê Mnông thắc mắc, trên địa bàn xã đã có không ít lò than hoạt động trái phép và không đảm bảo điều kiện an toàn cho môi trường và sức khỏe của người dân đã tự động về tháo dở, di dời lò than ra khỏi khu dân cư khi cơ quan chức năng vào cuộc xử lý. Thế nhưng không hiểu tại sao, cơ sở sản xuất than củi của ông Giang vẫn hiên ngang tái phạm sau hàng loạt sai phạm.

Ông Thoan bức xúc: “Chúng tôi không hiểu tại sao, các ngành chức năng lại cấp giấy phép hoạt động cho một cơ sở sản xuất than củi ngay giữa khu dân cư, như vậy chẳng khác nào đưa dân vào chỗ chết. Chỉ vì lợi ích của một vài cá nhân mà đánh đổi cả môi trường, sức khỏe của người dân là không thể chấp nhận được. Sai phạm của công ty này khiến cho dân mất niềm tin vào công tác quản lý, tuyên truyền của chúng tôi. Do vậy, chúng tôi tha thiết mong các cơ quan chức năng vào cuộc giải quyết dứt điểm tình trạng để bà con yên tâm sản xuất”.

Một lượng lớn gỗ được tập trung về cơ sở Phúc Minh

Ông Nguyễn Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND huyện Cư M’gar chia sẻ: “Do vị trí hoạt động của có sở sản xuất than củi nói trên nằm giữa khu dân cư nên về lâu dài thì không thể tồn tại ở đây được. Thời gian qua, UBND huyện đã nhiều lần gửi công văn kiến nghị Sở Tài nguyên & Môi trường đưa thiết bị, khoa học kỹ thuật về đo lượng khói bụi, đánh giá mức độ ô nhiễm môi trường hoạt động kinh doanh than của công ty Phúc Minh gây ra.

Bên cạnh đó, đề nghị Sở Kế hoạch Đầu tư rút giấy phép kinh doanh đối với cơ sở sản xuất than củi của ông Giang nhưng đến nay vẫn chưa nhận được câu trả lời. Về phía ông Giang cũng đã nhiều lần hứa sẽ tổ chức di dời các lò than nhưng vẫn chưa thực hiện. Đáng nói, không biết ông Giang có “thân thế” gì không chứ mỗi lần đụng tới ông ấy là có người gọi điện khiến chúng tôi vô cùng mệt mỏi”.

Trước hàng loạt phản ánh của người dân, ông Đoàn Bằng Giang phân trần: “Tôi đã làm tờ trình xin các cấp tạo điều kiện bố trí đất nơi khu vực cụm công nghiệp và hỗ trợ một phần kinh phí cho công ty di dời cơ sở sản xuất than củi. Trước mắt, công ty hoạt động cầm chừng để giảm thiểu lượng khói, tất nhiên lượng khói từ các lò than sẽ có ảnh hưởng nhất định tới đời sống của bà con nhưng vẫn ở mức cho phép. Dự kiến, vào tháng 10/2018, công ty sẽ tiến hành di dời cơ sở sản xuất than củi”.

Nguyên Bảo