Ngọn lửa biệt động Sài Gòn - ký ức hào hùng và niềm tin thế hệ trẻ

Quyền năng phái yếu nơi chiến trường

Lần giở trong ký ức đã phai nhạt theo thời gian, nữ chiến sĩ biệt động Chính Nghĩa - người con của đất thép Củ Chi - chậm rãi kể về những năm tháng bà tham gia chiến đấu cùng đồng đội. Vì sớm chứng kiến tội ác của kẻ thù qua những trận càn, bắt bớ trên quê hương, năm 12 tuổi, cô bé Nghĩa nhận nhiệm vụ từ mẹ, đi đưa cơm cho các chiến sĩ đang trú ẩn trên địa bàn.

Năm lên 16, khi trở thành đoàn viên và nhận thức đã chín chắn hơn, người thiếu nữ ấy nuôi ước mơ trở thành chiến sĩ biệt động, góp sức chiến đấu vì quê hương.

Nói về quyền lực mềm của nữ giới nơi chiến trường, bà Chính Nghĩa cho rằng, từ xa xưa, ông bà ta vốn đã mặc định phụ nữ thuộc phái yếu, khó có thể làm những việc nặng nhọc như đàn ông. Trong chiến trận, sự khắc nghiệt, hiểm nguy càng đối lập với tính cách có phần dịu dàng, đằm thắm của phụ nữ Việt.

Nhưng không phải tất cả phụ nữ đều có chung một tính cách, một lựa chọn cuộc sống. Nữ tính cho phụ nữ khả năng linh hoạt, biến hóa và khi cần họ cũng không thua kém bất cứ đồng đội nam nào trên chiến trường.

Chiến sĩ biệt động Chính Nghĩa nhớ khi được đặt chân vào hàng ngũ của Đội 5 Biệt động Sài Gòn. Trước hôm có trận đánh lớn, lần đầu được cầm súng tập, các anh trong đơn vị đùa: phận nữ nhi khó mà nhắm trúng mục tiêu. Dù biết các anh nói thách để khích lệ tinh thần nhưng quả thật rất khó, 3 viên đạn không trúng mục tiêu, viên thứ tư cũng không đạt.

Đến viên cuối cùng, mong muốn được khẳng định mình cũng như tạo niềm tin cho đồng đội dâng lên trong nữ chiến sĩ. “Tôi tập trung cao độ và viên thứ năm đạt 85%, nghĩa là đạt. Tôi thở phào, cảm thấy trước tiên là mình đã làm được. Tiếp theo là khẳng định với các anh phận nữ nhi hoàn toàn có thể ra chiến trận, cầm súng chiến đấu sánh ngang với anh em, đồng đội” - bà Chính Nghĩa kể.

Ban chấp hành Chi đoàn Báo Phụ nữ TPHCM tặng hoa, cảm ơn các nhân vật tham gia chương trình - ẢNH: THÀNH LÂM

Với chiến sĩ biệt động Đặng Thị Tuyết Mai, phận nữ nhi đã giúp bà an toàn vượt qua những thời khắc tưởng chừng khó giữ toàn mạng sống cho bản thân cũng như gia đình. Câu chuyện của bà xoay quanh chồng, con và những năm tháng gia đình cưu mang nhau giữa cuộc chiến tranh tàn khốc.

Khi gặp bà Đặng Thị Tuyết Mai, ông Trần Văn Lai (chiến sĩ biệt động Sài Gòn, Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân) giới thiệu bà là “vợ bé”. Mà bị gắn mác “vợ bé” thì không dễ dàng đối mặt với miệng đời. Vậy mà bà Tuyết Mai lại “nhờ” những lời gièm pha để đi qua cuộc chiến một cách an toàn.

Bà kể, năm 1965 khi cùng chồng mua một dãy nhà để đào hầm cất vũ khí, phục vụ cho kế hoạch chiến đấu của lực lượng cách mạng. Ai hỏi, ông Lai đều nói mua nhà cho “vợ bé”. Rồi những ngày địch linh cảm điều chẳng lành, đến gõ cửa tìm ông Lai (lúc này đang trốn sau bếp), bà Mai mở cửa nói ông về sống cùng bà lớn, chẳng có ở đây với bà. Những lời nói “hờn ghen” của phận “làm bé” đã đánh lừa kẻ địch, giữ bình yên cho cả gia đình.

Nghệ sĩ ưu tú Thanh Loan - nguyên Phó giám đốc Điện ảnh Công an Nhân dân - nói, bà thật lòng khâm phục ý chí, sự hy sinh thầm lặng của các chiến sĩ cách mạng năm xưa, đặc biệt là các nữ chiến sĩ. Khi tìm hiểu tư liệu lịch sử để hóa thân vào vai “ni cô Huyền Trang” trong phim Biệt động Sài Gòn, bà càng cảm phục tinh thần thép của các chiến sĩ bởi khi sự sống và cái chết chỉ cách nhau gang tấc, họ vẫn ngoan cường vượt qua.

Người trẻ hy vọng tiếp bước cha anh

Chứng kiến TPHCM và đất nước đang vươn lên mạnh mẽ sau 50 năm thống nhất, bà Chính Nghĩa cảm thấy hạnh phúc, niềm hạnh phúc khó diễn tả bằng lời. Càng nhìn vào những thành tựu, những công trình hiện đại, cơ sở hạ tầng khang trang hay đơn giản là sự bình yên của những sớm mai… dù biết là không thể, bà vẫn ao ước những đồng đội ngày trước của mình có cơ hội được ngắm nhìn, tận hưởng.

Những câu chuyện bà Chính Nghĩa hay bà Tuyết Mai kể lại, dù chỉ là một lát cắt nhỏ trong một bức tranh lớn, nhưng vẫn đủ trao truyền tinh thần bất khuất, anh dũng của người Việt Nam trong những hoàn cảnh khó khăn. Người trẻ nghe để thấy hòa bình hôm nay được đánh đổi bằng những năm tháng đấu tranh khốc liệt, bằng xương máu của cha anh đã ngã xuống.

“Trong quá khứ, chúng tôi vượt qua hết gian khổ, đòn roi, tra tấn, đổ xương máu chỉ với mong muốn đất nước hòa bình. Thế hệ chúng tôi đã xong nhiệm vụ của mình, nay trao lại trách nhiệm chung tay xây dựng đất nước cho thế hệ trẻ. Hiện nay, người trẻ có nhiều điều kiện tốt để phát triển, bản lĩnh và giỏi giang hơn. Vì thế, tôi hy vọng các cháu có thể tập trung, vững bước để xây dựng thành phố, đất nước phồn vinh hơn” - bà Chính Nghĩa tin tưởng. Cũng theo bà, dù khác thế hệ, điều kiện sống nhưng lòng yêu nước của người Việt Nam thì vẫn không thay đổi bởi được đắp xây, trao truyền qua nhiều thế hệ.

Anh Nguyễn Thành Lâm - Phó bí thư Chi đoàn Báo Phụ nữ TPHCM - cho rằng: “Hôm nay, sự mạnh mẽ của thế hệ thanh niên trong công cuộc xây dựng đất nước chính là việc luôn đổi mới, sáng tạo, dám thử thách bản thân mình; hoàn thiện, nâng cao tri thức; xây dựng nền tảng, bản lĩnh của công dân toàn cầu… Chính những điều này tạo nên sức mạnh của quốc gia trong hiện tại, tương lai”.

Chị Trần Ngọc Bích - đoàn viên Chi đoàn Báo Phụ nữ TPHCM - nghĩ rằng, xã hội hiện đại tạo điều kiện tốt cho phụ nữ có cơ hội làm việc, đóng góp, khẳng định bản thân không thua kém nam giới. Điều này tạo niềm tin, sức mạnh cho chị nói riêng và rất nhiều phụ nữ trẻ nói chung. Nhìn lại câu chuyện của những chứng nhân lịch sử, chị cho rằng đó là những hình mẫu đẹp để có thể học hỏi nhằm cân bằng việc nước, việc nhà dù vẫn còn nhiều khó khăn, thử thách. “Phụ nữ là “hạt nhân” của gia đình, mà gia đình là tế bào quyết định sự phát triển của xã hội. Hiểu được vai trò, trách nhiệm của mình cũng là cách để phụ nữ trẻ bước đi vững vàng khi có mục tiêu, lý tưởng rõ ràng” - đoàn viên Ngọc Bích chia sẻ.

Trong thời đại thông tin bùng nổ, cơ hội để người trẻ được lắng nghe, chia sẻ từ các nhân chứng lịch sử là cực kỳ quý giá. Những chia sẻ trực tiếp từ 3 nhân vật trong chương trình “Ngọn lửa biệt động Sài Gòn” đã truyền cảm hứng mạnh mẽ đến các đoàn viên, giúp người trẻ hiểu rõ hơn về tinh thần bất khuất, sự hy sinh cao cả của thế hệ đi trước đã góp phần làm nên trang sử hào hùng của dân tộc.

Theo bà Chính Nghĩa, những buổi nói chuyện ấm cúng, giàu giá trị cho bà cảm giác người trẻ không quay lưng với những gì thuộc về lịch sử, dân tộc. Từ đây, bà tin tưởng hơn về một thế hệ người trẻ có lòng biết ơn, trân trọng lịch sử nhưng luôn nhìn về phía trước để phát triển, đột phá.

Thành Lâm - Diễm Mi