Ngoại tình - chuyện muôn năm cũ luôn “hot”: Chế tài chưa đủ sức cảnh tỉnh

Pháp luật Việt Nam chỉ công nhận quan hệ hôn nhân một vợ, một chồng là hợp pháp.

Theo khoản 2, điều 5, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 thì hành vi “ngoại tình” là một trong các hành vi cấm:

c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ.

Trong đó, chung sống như vợ chồng được hiểu là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau là vợ chồng (theo khoản 7, điều 3, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014).

Ảnh mang tính minh họa - Shutterstock

Theo quy định tại khoản 1, điều 59 Nghị định số 82/2020/NĐ-CP, phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

- Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;

- Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;

- Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ.

Bên cạnh việc xử phạt hành chính, người có hành vi “ngoại tình” với người đã có gia đình có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng theo điều 182 Bộ luật Hình sự với mức hình phạt cao nhất lên đến ba năm tù. Cụ thể:

Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm:

- Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;

- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:

- Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;

- Đã có quyết định của tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.

Cùng với những đánh giá về mặt đạo đức đang ngày càng được dư luận quan tâm và lên án nhiều trên các nền tảng mạng xã hội, thì mức xử phạt theo quy định pháp luật dù đã tăng nhưng nhìn chung vẫn chưa đủ chế tài, chưa thật sự có sức răn đe chưa đủ mạnh để cảnh tỉnh những ai đã - đang và có thể sắp bước vào vòng ngoại tình.

Bởi lẽ, hấp lực của ngoại tình sẽ khiến người trong cuộc không còn quan tâm, suy xét đến việc có bị xử phạt hay không. Chế tài nhà nước ban hành dù có nghiêm ngặt thì cũng không ngăn được ngoại tình một khi con người không tự nhận thức và suy nghĩ đúng đắn về gia đình xây dựng từ sự thủy chung chồng vợ.

Bằng chứng người vợ hoặc người chồng có quan hệ ngoại tình là các bằng chứng xác thực như video, hình ảnh, tin nhắn… ghi lại việc người chồng hoặc người vợ đang thực hiện hành vi chung sống với một người khác như vợ chồng hoặc biên bản của công an về hành vi này. 

Tuy nhiên, trên thực tế, việc thu thập chứng cứ ngoại tình được xem là một quá trình khó khăn. Bởi lẽ, hành vi này khá lén lút và kín đáo. Bên cạnh đó, việc tìm ra chứng cứ ngoại tình của người chung chăn gối càng làm dày thêm nỗi đau bị tổn thương về mặt tinh thần khiến người vợ hoặc chồng không đủ mạnh mẽ đối mặt với sự thật. 

Luật sư Đinh Thị Thu Vân 

(Văn phòng luật sư 
Gia Bảo Hưng, TP.Thủ Đức, TPHCM)