Nghỉ hè, trẻ cắt amiđan cao gấp 5 lần

Sáng 5/7, phòng khám tai mũi họng tại khu khám bệnh A của Bệnh viện (BV) Nhi Đồng 1 TP.HCM đông nghẹt với gần 200 hồ sơ bệnh, phần lớn là viêm họng, viêm amiđan, sốt cao. Bác sĩ (BS) Nguyễn Tuấn Như, Phó trưởng khoa Tai - mũi - họng, BV Nhi Đồng 1 cho biết: “Chỉ trong hai tháng hè, lượng bệnh nhi cắt amiđan tại BV tăng cao gấp năm lần bình thường. Thông thường, mỗi tuần chúng tôi thực hiện từ 10 - 15 ca cắt amiđan thì nay tăng thành 75 ca. Lượng trẻ vào BV cắt amiđan trong tháng Năm, tháng Sáu vừa qua có thể chiếm đến 80% số ca cắt amiđan của cả năm”.

Từ phòng khám bước ra, chị Nguyễn Thị Vy (Q.Gò Vấp), mẹ của cháu Nguyễn Kiên Trung (ba tuổi) cho biết, con mình rất hay bị viêm amiđan mỗi bận trái gió trở trời, nhiều lần gia đình đề nghị cắt amiđan nhưng BS bảo chưa cần thiết. Tháng trước bé bị bệnh tay-chân-miệng, nay lại viêm amiđan, không ăn uống, chơi đùa, làm cả nhà mệt theo. Trong khi đó, bé Hoa (bảy tuổi) con của chị Nguyễn Thị Hạnh (Q.11), đã có chỉ định cắt amiđan từ trước, nhưng vợ chồng chị bận rộn nên đến nay mới đưa con đi vì sợ con bị khó thở khi thấy bé ngủ ngáy rất to.

Bác sĩ Như đang khám cho một bệnh nhi bị viêm amiđan - Ảnh: Thanh Huyền

Các BS cho biết số lượng trẻ bị viêm amiđan nói chung và trẻ phải cắt amiđan nói riêng tăng cao là do yếu tố thời tiết. Thời điểm từ tháng Năm đến tháng Bảy là giai đoạn giao mùa, trời nắng nóng oi bức và hay mưa. Bên cạnh đó, đây là mùa nghỉ hè, trẻ được cho đi bơi nhiều; nằm máy lạnh, uống nước đá cũng khiến số ca bệnh gia tăng.

Amiđan là hai cục lympho ở họng, có tính năng tạo miễn dịch giúp cơ thể phản xạ, chống lại những yếu tố xâm nhập bất lợi từ môi trường bên ngoài qua đường mũi họng. Theo BS Như, có hai nguyên nhân gây viêm amiđan, do vi trùng, virus (lây qua vệ sinh, ăn uống…) và do trẻ la hét nhiều, uống nước đá, ăn kem, chơi nhiều ngoài nắng, đi bơi làm giảm sức đề kháng… Ngoài ra, trẻ bị trào ngược axít trong dạ dày cũng khiến amiđan bị viêm mãn tính.

Viêm amiđan có chỉ định cắt khi trẻ ngủ ngáy (hội chứng ngưng thở lúc ngủ). Nếu để kéo dài, trẻ sẽ bị thiếu oxy lên não, gây ảnh hưởng tới sự phát triển trí não. Viêm amiđan ảnh hưởng tới chất lượng sống và sức khỏe của trẻ thì BS cũng sẽ chỉ định cắt… Theo BS Như, việc cắt amiđan không giới hạn về độ tuổi nhưng không chỉ định hoặc hạn chế đối với những người có sức đề kháng kém, bệnh về máu, bệnh mãn tính (tiểu đường, tim mạch, hen suyễn…), bệnh cấp tính (đang bị viêm, áp xe, phụ nữ có thai/đang cho con bú.

Phụ huynh cần phân biệt triệu chứng của viêm amiđan và viêm họng. Viêm amiđan sẽ thấy hai cục amiđan sưng đỏ, sốt rất cao từ 39 độ C. Viêm họng thì họng đỏ nhưng amiđan không sưng, trẻ sốt dưới 39 độ C.

Khi khám, BS sẽ cân nhắc tùy từng triệu chứng và nguyên nhân gây viêm amiđan để có hướng điều trị phù hợp. Chẳng hạn nếu trẻ bị ngáy to khi ngủ, có khả năng amiđan bị sưng to chèn đường thở. Hoặc trẻ có sốt, ho nhiều hay ho dai dẳng, BS sẽ cho làm xét nghiệm để biết nguyên nhân do siêu vi (cảm cúm) hay do các vi trùng nguy hiểm.

Trong trường hợp xác định bệnh nhi bị viêm amiđan do siêu vi, chỉ cần uống thuốc hạ sốt, chăm sóc thể trạng, bệnh sẽ tự khỏi. Viêm do vi trùng, bệnh nhi cần được điều trị thuốc đặc hiệu, bởi có những loại vi trùng rất nguy hiểm, gây biến chứng viêm phổi, viêm tai giữa, viêm cơ tim, cầu thận.

Đối tượng bị viêm amiđan nhiều nhất là ở trẻ mầm non (ba-năm tuổi), do các bé chưa ý thức về vệ sinh, hay ngậm đồ chơi. Để phòng tránh viêm amiđan cho trẻ, BS Như khuyên phụ huynh cần cố gắng cách ly trẻ khỏi bụi bẩn, vệ sinh đồ chơi sạch sẽ. Mặt khác, cha mẹ nên quan tâm và nâng cao thể trạng cho con, để trẻ có sức đề kháng tốt. Những bé bị béo phì nhìn tưởng to khỏe nhưng lại có nguy cơ bị viêm amiđan cao hơn cả. Việc điều trị cho các bé này gặp nhiều khó khăn do phải dùng thuốc liều cao song đáp ứng lại kém. Viêm amiđan cũng hay gặp ở trẻ em suy dinh dưỡng. Khi bị viêm amiđan cần tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của BS, tránh uống lạnh, bơi lội.

Thanh Huyền