Nghệ thuật giá... phải chăng

Art for you là sự kiện bày bán tác phẩm nghệ thuật giá hợp lý duy nhất ở Việt Nam, sẽ trở lại với công chúng từ ngày 28/3-1/4 tại 31 Phó Đức Chính, Q.1, TP.HCM và từ ngày 11-15/4 tại Trung tâm thông tin triển lãm, 93 Đinh Tiên Hoàng, Q.Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Với mức giá trong khoảng 25-900 USD, Art for you cho mọi người cơ hội sở hữu tác phẩm nghệ thuật mà không phải quá lo về tài chính, đồng thời xóa bỏ định kiến nghệ thuật chỉ dành cho giới nhà giàu, thượng lưu. Qua 9 lần tổ chức trước, sự kiện văn hóa này đón khoảng 13.000 khách tham quan, bán 2.000 tác phẩm, thu về 2,4 tỷ đồng và góp phần quảng bá cho hơn 150 nghệ sĩ, cả những người thành danh lẫn gương mặt mới.

Trao đổi trước thềm sự kiện với Báo Phụ Nữ TP.HCM, “bà bầu” - Manzi Art Space Vũ Ngọc Trâm, một trong hai đơn vị tổ chức cho biết: “Art for you tập trung giới thiệu nghệ thuật đương đại Việt Nam và các nghệ sĩ mới. Sự kiện mở cửa miễn phí, để bất cứ ai cũng được thưởng thức nghệ thuật, góp phần phát triển công chúng cho nghệ thuật ở nước ta, bên cạnh việc bày bán tác phẩm”.

Art for you là hội chợ nghệ thuật giá hợp lý duy nhất tại Việt Nam

* Phóng viên: Mô hình hội chợ nghệ thuật giá hợp lý xuất hiện lần đầu năm 1999 tại London (Anh) và giờ đã phổ biến trên thế giới. Ở ta thì hội chợ nghệ thuật còn ít nữa là hội chợ nghệ thuật giá hợp lý. Vì sao vậy?

- Bà Vũ Ngọc Trâm: Vì Việt Nam chưa có thị trường nghệ thuật nội địa, người Việt chưa có thói quen mua tác phẩm, nên nghệ thuật Việt Nam khó tiếp cận người mua. Ngoài các gallery bán tác phẩm, khái niệm hội chợ nghệ thuật dường như không tồn tại ở Việt Nam, dù đây là mô hình khá phổ biến ở châu Á. Cũng đã có vài hội chợ nghệ thuật tổ chức trong nước, nhưng họ không làm theo phương thức bán giá hợp lý.

* Trong thị trường nghệ thuật chưa được định hình đó, việc tổ chức một hội chợ nghệ thuật giá hợp lý hẳn gặp nhiều khó khăn? Công chúng Việt Nam có vẻ dè dặt trong việc tiếp nhận những tác phẩm đương đại?

- Art for you cố gắng hỗ trợ nghệ thuật đương đại, hỗ trợ nghệ sĩ, luôn mở cửa miễn phí để tương lai ta có một lớp công chúng cho nghệ thuật. Nhưng ở Việt Nam, nghệ thuật đương đại hầu như không có người mua, người ta chỉ mua tranh trang trí hoặc tranh Đông Dương là nhiều.

Việt Nam không có nhiều người viết bài về văn hóa nghệ thuật, phê bình nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật thị giác. Trong trường học, chúng ta không được dạy về nghệ thuật, nên phổ cập văn hóa, phổ cập nghệ thuật cũng hạn chế. Hiện nay, internet phát triển, nếu chịu đọc và quan tâm tới nghệ thuật, người ta vẫn có thể tìm hiểu được ít nhiều. Tuy vậy, thông tin về nghệ thuật Việt Nam cũng không có nhiều trên các phương tiện truyền thông. Công chúng của nghệ thuật đương đại Việt Nam lại càng ít. Việc dè dặt mà bạn nói là điều không tránh được. Art for you tập trung tối đa cho tác phẩm đương đại và giới thiệu tác phẩm của các họa sĩ trẻ cũng vì lý do đó.

* Nhiều người Việt nghĩ, phải có tiền mới chơi được nghệ thuật. Art for you mang quan điểm ngược lại?

- Bạn không cần phải giàu có mới mua được nghệ thuật. Nghệ thuật là những điều đẹp đẽ mà. Nhà bạn có bức tranh, có bình hoa tươi, một cuốn sách hay… cũng đã hay lắm rồi. Hơn nữa, lịch sử đã chứng minh, càng nghèo người ta càng yêu nghệ thuật…

Bà Vũ Ngọc Trâm

* Xóa bỏ định kiến “giàu mới mua được nghệ thuật”, các hội chợ nghệ thuật dạng này có vai trò thế nào đối với thị trường nghệ thuật nội địa?

- Có thể qua các đợt Art for you này, thị trường nghệ thuật nội địa sẽ khởi sắc hơn, người ta sẽ quan tâm tới nghệ thuật nhiều hơn. Công chúng sẽ nhận ra, thực ra chơi nghệ thuật cũng chẳng tốn kém gì nhiều lắm. Với 200 USD, bạn có thể sở hữu một bức tranh tương đối đẹp treo trong nhà và với 900 USD trở lại, bạn đã có thể mua được tranh của họa sĩ nổi tiếng ở Việt Nam. Bản thân những họa sĩ nổi tiếng cũng muốn nghệ thuật của họ đến được với nhiều người hơn, gặp công chúng bình dân hơn.

Các hội chợ dạng này giúp kéo dần công chúng tới gần với nghệ thuật đương đại một cách thoải mái, tự do, cởi mở, thân thiện và không gò bó như những gallery “sang chảnh”.

* Một trong những điều thú vị nhất của việc sưu tập tác phẩm nghệ thuật đương đại là khám phá ra những tác giả vô danh hoặc mới nổi; song cũng rất rủi ro và mạo hiểm nếu người ta muốn đầu tư?

- Số tiền bỏ ra để mua tác phẩm tại Art for you không nhiều, nên không thể gọi là mạo hiểm. Ngược lại, với một mức giá hợp lý, đó sẽ là cơ hội đầu tư tốt, nếu bạn có hiểu biết về nghệ thuật và thị trường nghệ thuật. 

* Mức trần được gọi là “hợp lý”, “phải chăng” ở ta có chênh so với các hội chợ trên thế giới không?

- Chênh nhiều. Ở Hồng Kông, mức giá là từ 500-700 USD, ở Melbourne là 100-12.000 USD, ở Mỹ là 100-10.000 USD... Chúng tôi căn cứ vào thực trạng thị trường nghệ thuật của Việt Nam để đưa ra mức trần như thế. Hơn nữa, chúng tôi cũng mong muốn công chúng Việt Nam có nhiều cơ hội để sở hữu tác phẩm nghệ thuật. Nước ta bây giờ, người giàu thì mải mua hàng hiệu, mua ô tô; trong khi người nghèo chật vật với cơm áo gạo tiền. Mình phải chọn một điểm dung hòa.

* Xin cảm ơn bà. 

Đậu Dung (thực hiện)