Nghệ sĩ Việt chia sẻ về những điều kiêng kỵ trong nghề

Hằng năm cứ đến ngày 12 tháng 8 âm lịch, nghệ sĩ khắp nơi lại rộn ràng và tất bật chuẩn bị cho ngày giỗ Tổ ngành sân khấu. Tuy nhiên, để thuận tiện cho nghệ sĩ có cơ hội tham gia cúng Tổ ở nhiều sân khấu nên ngày giỗ Tổ thường được tổ chức từ ngày 11 và kéo dài đến ngày 13 tháng 8 âm lịch. 

Ca sĩ Phương Dung

Như những nghệ sĩ khác, trong ngày giỗ Tổ ngành sân khấu, ca sĩ Phương Dung cũng dành thời gian đến các sân khấu để thắp nén hương tưởng niệm Tổ nghiệp. Đồng thời, nữ ca sĩ cùng trải lòng chia sẻ về một số điều kiêng kỵ trong nghề mà bà được biết.  

Clip ca sĩ Phương Dung nói về những điều kiêng kỵ: 

Nghệ sĩ Hà Linh

Theo tương truyền, ngành sân khấu có tam vị thánh Tổ nên khi lạy Tổ, nghệ sĩ phải lạy đủ 12 lạy. Khi đi cúng Tổ thì ăn vận lịch sự là được nhưng cũng có nghệ sĩ quan niệm rằng, nên mặc đồ như khi mình biểu diễn trên sâu khấu để được Tổ nghiệp chứng giám. Do đó mà có một số nghệ sĩ ăn vận hơi gợi cảm hay lộng lẫy một chút cũng là điều thông cảm được vì đó là trang phục trình diễn của họ. 

Nghệ sĩ Hà Linh (con trai cố NSƯT Thanh Nga) đến dâng hương cho Tổ nghiệp vào sáng ngày 1/10

Trong việc đi diễn thường ngày, trước khi ra sân khấu thì nghệ sĩ đều khấn Tổ để cầu mong tiết mục của mình được suôn sẻ. Ngoài ra, có một số món kiêng cữ mà nghệ sĩ không dám ăn trước giờ diễn như: uống nước mía, ăn dưa hấu, chuối... Đặc biệt, có một điều cấm kỵ rất lớn, ngày xưa nếu ai mà không biết, lỡ phạm phải thì có khi còn bị... đánh nữa. Đó chính là việc cầm trái thị đi ngang bàn thờ Tổ trong hậu trường các sân khấu, bởi vì tương truyền rằng, ông Tổ nghề là trẻ em và rất thích mùi thơm của thị nên nếu cầm trái thị đi ngang, ông ngửi được mùi và đi theo trái thị thì hôm đó sân khấu sẽ không được Tổ chứng giám, tiết mục sẽ bị Tổ "trác" không diễn được.

Clip diễn viên Lê Nguyễn Trường Giang hát mừng ngày giỗ Tổ ngành sân khấu: 

Diễn viên hài Gia Bảo

Tôi được nghe nhiều cô chú tiền bối trong nghề dặn là trước khi đi diễn thì không được uống nước mía, ăn mía bởi đó là điều tối kỵ, sẽ khiến show diễn gặp trục trặc hoặc “bể show”. Ngoài ra, khi vô rạp hát thì không mang trái thị, trái chuối, bắp... trừ phi đó là đạo cụ diễn vì ông Tổ kỵ trái thị, còn chuối thì làm mình bị “chúi nhũi”, bắp là nói lắp bắp.

Diễn viên hài Gia Bảo đưa vợ con đến thắp cho Tổ nghiệp

Đặc biệt, khi ngồi trên sân khấu, không riêng gì nghệ sĩ mà cả ê-kíp trong đoàn cũng không được lấy chân gõ vào thành (bục) sân khấu, ai làm vậy sẽ bị la dữ lắm vì như vậy là mang đến điềm rủi, sẽ có gây gổ, xáo trộn trong ê-kíp. Bên cạnh đó, những phụ nữ mang thai thì không được đi ngang bàn thờ Tổ nghiệp trong các sân khấu, điều này được cho là không nên.  

Riêng tôi, tôi có một thói quen và cũng là điều cấm kỵ của riêng mình, đó chính là tôi rất trân trọng thùng đựng dụng cụ hóa trang và xem đó như là “nồi cơm” của mình. Vì vậy, tôi luôn đặt thùng ở một vị trí trang trọng và không cho phép ai bước qua hay để nó xuống đất, tôi rất kiêng kỵ điều đó!

Ca sĩ Ngọc Sơn

Tôi đặc biệt đề cao sự tôn kính và lòng tôn sư trọng đạo trong nghề, vì vậy khi đi giỗ Tổ cần phải có thái độ nghiêm túc và một lòng kính trọng sự thiêng liêng của Tổ nghề, không được đùa giỡn bởi chúng ta cần nghiêm túc từ tâm linh rồi mới đến thể xác.

Ca sĩ Ngọc Sơn thành kính tưởng niệm Tổ nghề trong ngày giỗ Tổ

Ngoài ra, người nghệ sĩ cần trau dồi đạo đức, giữ gìn sức khỏe để không phí phạm những gì Tổ nghiệp đã ban cho. Không nên uống bia rượu, thuốc lá, cờ bạc... để giữ giọng hát, đạo đức trong sáng, thần thái vui tươi khi bước lên sân khấu. Nghệ sĩ phải tự nghiêm khắc với bản thân như một cách tôn trọng nghề nghiệp của mình.

Bên cạnh đó, trước khi lên sân khấu, nghệ sĩ không nên uống nước mía, ăn đậu phộng hay đồ khô bởi nó sẽ làm ảnh hưởng đến dây thanh đới, khiến giọng hát không còn trong trẻo như mong muốn, còn ngoài ra thì tôi không kiêng điều gì nữa.

Clip Ngọc Sơn song ca cùng Phi Nhung trong ngày giỗ Tổ: 

Nghệ sĩ hài Phú Quý

Clip nghệ sĩ Phú Quý chúc tặng đồng nghiệp và khán giả trong ngày giỗ Tổ:

Trong ngày giỗ Tổ nói chung và những lúc làm nghề nói riêng, nghệ sĩ cần tập trung hết cái tâm của mình cho nghề nghiệp. Tâm nghĩa là chúng ta phải thuộc kịch bản, phải yêu nghề, không được diễn cương, biết tôn trọng đồng nghiệp và quý trọng khán giả đang nhìn ngắm mình.

Nghệ sĩ Phú Quý và bà xã

Nghệ sĩ cần biết tưởng niệm Tổ nghiệp kể cả trước khi lên sân khấu lẫn lúc đang trình diễn, cầu nguyện Tổ soi xét chứng giám cho mình làm tròn vai diễn trước công chúng. Nghệ sĩ phải chỉn chu trang phục phù hợp với vai diễn, diễn không lố lăng, không cương.

Trước khi ra sân khấu thì nghệ sĩ không được ăn mía, hột vịt lộn là hai món tối kỵ sẽ khiến mình dễ gây lộn, không nhớ tuồng. Phải tập trung vai diễn, ôn lại tuồng trước giờ lên sân khấu chứ đừng đi đùa giỡn, nói cười vừa mất sức mà khiến mình quên tuồng.  

Thanh Hương